Tunel Ciasny na Tomaszówkach Dolnych

Tunel Ciasny na Tomaszówkach Dolnychjaskinia w górnej części Doliny Będkowskiej[1], na terenie wsi Bębło w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Wielka Wieś[2].

Tunel Ciasny na Tomaszówkach Dolnych
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Tomaszówki Dolne, Bębło

Właściciel

prywatny

Długość

12 m

Deniwelacja

0

Wysokość otworów

420 m n.p.m.

Ekspozycja otworów

ku NE, W

Kod

J.Olk.I-07.53

Położenie na mapie gminy Wielka Wieś
Mapa konturowa gminy Wielka Wieś, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Tunel Ciasny na Tomaszówkach Dolnych”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Tunel Ciasny na Tomaszówkach Dolnych”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Tunel Ciasny na Tomaszówkach Dolnych”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Tunel Ciasny na Tomaszówkach Dolnych”
Ziemia50°11′32″N 19°46′42″E/50,192222 19,778333
Strona internetowa

Położenie

edytuj

Jaskinia znajduje się w pierwszej od dołu grupie skałek na Tomaszówkach Dolnych, w niedużej odległości od udostępnionej turystycznie Jaskini Nietoperzowej. Oprócz niej w Tomaszówkach Dolnych znajduje się jeszcze 6 innych jaskiń lub schronisk. W pierwszej od dołu grupie skałek są to Jaskinia na Tomaszówkach Dolnych Druga i Tunel Ciasny na Tomaszówkach Dolnych, położony na zachód od niej, w odległości około 10 m[3]. Pod względem geograficznym jest to obszar Wyżyny Olkuskiej w obrębie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[4].

Opis obiektu

edytuj

Jaskinia przebija skałę na wylot. Jej większy otwór znajduje się u północno-wschodniej podstawy niewielkiej skałki, naprzeciwko otworu Jaskini na Tomaszówkach Dolnych Drugiej. Znajduje się na pionowym pęknięciu skały, ma wysokość 1,2 m i szerokość 0,5 m. Ciągnie się za nim niski (wysokości kilkudziesięciu cm) korytarz o długości 5 m, przechodzący w zwężenie, na którego dnie znajduje się spory kamień. Za kamieniem tym jest rozszerzenie, a w jego stropie szczelinowy komin o wysokości 2 m. Od rozszerzenia odgałęzia się w południowo-zachodnim kierunku, boczny, meandrujący, ciasny i ślepo kończący się korytarz. Główny korytarz biegnie ku zachodowi i po 3 metrach wychodzi drugim otworem u podstawy skałki. Otwór ten ma wysokość 0,4 m i szerokość 1 m[1].

Jest to jaskinia pochodzenia krasowego, powstała w wapieniach z jury późnej. Rozproszone światło słoneczne oświetla tylko jej początkowe odcinki za otworami i tylko w tych miejscach na ścianach rozwijają się glony i mszaki. Wewnątrz jest ciemna, wilgotna i występuje niewielki przewiew powietrza między jej otworami. Licznie występują pajęczaki, obserwowano także motyle paśnik jaskiniec (Triphosa dubitata). Nacieków brak. Namulisko skąpe, przy otworach złożone z próchnicy i liści, w głębi z iłu i wapiennego rumoszu[1].

Dokumentację i plan jaskini sporządził A. Górny w grudniu 2009 roku. Wcześniej jaskinia nie była w literaturze wzmiankowana[1].

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Andrzej Górny, Tunel Ciasny na Tomaszówkach Dolnych [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2020-03-18].
  2. Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2020-03-18].
  3. Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2020-03-18].
  4. Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2.