Twardość
Twardość – cecha ciał stałych świadcząca o odporności na działanie sił skupionych. Efektami oddziaływania sił skupionych mogą być odkształcenia powierzchni, zgniecenie jej lub zarysowanie. Definicja twardości jest dość ogólna, stąd mnogość metod i skal pomiarowych.
Metody pomiaru twardości można podzielić na trzy grupy:
- pomiar poprzez zarysowanie – metoda Mohsa, metoda pilnikowa, sklerometr
- pomiar poprzez wciskanie twardszego od badanego materiału wgłębnika – metody Rockwella, Brinnella, Vickersa, Shore’a
- pomiar straty energii przy odbiciu się bijaka od badanej powierzchni – metoda Leeba, skleroskop
Twardość materiału mierzy się za pomocą przyrządów nazywanych twardościomierzami (mikrotwardościomierzami), skleroskopami lub durometrami. Budowane są przyrządy zarówno stacjonarne, jak i przenośne.
Twardość jest istotną charakterystyką materiałów konstrukcyjnych. Dla każdego typu materiałów utworzono odpowiednie metody klasyfikacji i pomiarów twardości. W zależności od rodzaju badanego materiału stosowane są różne metody pomiaru i skale pomiarowe. Wartości twardości uzyskane różnymi metodami na ogół nie są ze sobą porównywalne. Jedynie w obrębie tego samego materiału wyznaczane są doświadczalnie tablice i wzory porównawcze.
Szczegółowe informacje zawarte są w hasłach:
- skala twardości Barcola
- skala twardości Brinella
- skala twardości Knoopa
- skala twardości Leeba
- skala twardości Rockwella
- skala twardości Webstera
- skala twardości Vickersa
dla minerałów i ceramicznych płytek podłogowych:
dla ceramiki:
- skala twardości Knoopa (35% zastosowań)
- skala twardości Rockwella – podskale HRA i HR45N (5% zastosowań)
- skala twardości Vickersa (60% zastosowań)
dla gumy i innych elastomerów:
dla tworzyw sztucznych i kompozytów:
dla drewna:
Zobacz teżEdytuj
BibliografiaEdytuj
- Praca zbiorowa: Mała encyklopedia metrologii. WNT, 1989, s. 432-438.
Linki zewnętrzneEdytuj
- porównanie twardości w różnych skalach (infocentre.pl → wiedza) – skrypt flash @ Janusz Rębiś
- Guidelines to Hardness Testing (ang.)
- Material Hardness (ang.). CALCE and the University of Maryland. [dostęp 2011-03-09].