Ulica Spacerowa w Warszawie

ulica w Warszawie

Ulica Spacerowa – ulica w warszawskich dzielnicach Śródmieście i Mokotów, biegnąca od ulicy Belwederskiej do ulicy Klonowej.

Ulica Spacerowa w Warszawie
Sielce, Stary Mokotów, Ujazdów
Ilustracja
Ulica Spacerowa przy ulicy Belwederskiej
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Długość

820 m

Przebieg
ul. Jurija Gagarina
światła 0 m ul. Belwederska
80 m ul. Zajączkowska
460 m ul. Wybieg
570 m ul. Słoneczna
620 m ul. Kujawska
700 m ul. Goworka
760 m skwer Tarasa Szewczenki
820 m ul. Klonowa
ul. Klonowa
Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ulica Spacerowa w Warszawie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Ulica Spacerowa w Warszawie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ulica Spacerowa w Warszawie”
Ziemia52°12′32,8″N 21°01′34,1″E/52,209111 21,026139
Widok ulicy Spacerowej w kierunku północnym
Ulica Spacerowa w pobliżu parku Morskie Oko

Historia edytuj

Nazwa ulicy została nadana uchwałą Rady Miejskiej Warszawy z dnia 27 września 1926[1]. Ulica zawdzięczała swoją nazwę lokalizacji w pobliżu sprzyjających spacerom terenów zielonych, leżących pomiędzy ulicami Parkową i Klonową[2].

Początkowo ulica przebiegała rozpoczynała się przy ulicy Zawrotnej[a], krzyżowała się z ulicami Humańską, Słoneczną, Kujawską i kończyła bieg po około 50 metrach, na skrzyżowaniu z ulicą Parkową[b] i torami kolei wilanowskiej przy ogrodzeniu kompleksu ogrodów i stajni belwederskich[3], mieszczących od około 1930 rezydencję Edwarda Śmigłego-Rydza[4]. 28 sierpnia 1935 przylegający do ulicy Spacerowej odcinek kolei wilanowskiej pomiędzy placem Unii Lubelskiej a stacją Belweder został zlikwidowany, zaś stację końcową przesunięto na ulicę Belwederską[5].

Pomiędzy 1935 a 1945 ulica została przedłużona o 140 metrów w kierunku północnym, przez teren ogrodów otaczających stajnie belwederskie, i połączona z ulicą Klonową w miejscu jej załamania[6]. Zachodnia część ogrodów została odcięta nowym odcinkiem ulicy od zabudowań belwederskich stajni oraz maneżu i utworzyła publicznie dostępny zieleniec, któremu uchwałą Rady m.st. Warszawy z dnia 16 października 2000 nadano nazwę skwer Tarasa Szewczenki[7]. Od 15 kwietnia 1946 ulica na całej swojej ówczesnej długości, pomiędzy ulicą Zawrotną[a] a ulicą Klonową, była obsługiwana przez komunikację autobusową[8].

W latach 1954–1955 po wschodniej stronie ulicy wybudowano klasycystyczny gmach ambasady Związku Radzieckiego[9].

W 1956 rozpoczęto przebudowę ulicy w celu uruchomienia trasy tramwajowej do Wilanowa. 22 maja 1956 poinformowano o planach połączenia nowej linii tramwajowej przebiegającej wzdłuż ulicy Spacerowej z istniejącą linią wzdłuż ulicy Puławskiej poprzez ulicę Skolimowską i odcinek przedwojennej ulicy Parkowej[b] pomiędzy ulicami Chocimską i Spacerową. W lecie 1956 przebudowano jezdnię ulicy Spacerowej i przystąpiono do budowy torów tramwajowych[10]. W sierpniu 1956 odstąpiono od planów budowy torowiska tramwajowego wzdłuż ulicy Skolimowskiej i zdecydowano o wybudowaniu nowego łącznika z ulicą Puławską przez teren wyłączonej z eksploatacji 10 września 1955 zajezdni tramwajowej „Mokotów” przy ulicy Puławskiej 13/15, której zabudowania wyburzono podczas układania torowiska[11]. Łącznikowi temu uchwałą Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 24 listopada 1961 nadano nazwę ulica Goworka[12].

20 lipca 1957 oddano do użytku linię tramwajową przebiegającą wzdłuż ulicy Spacerowej na odcinku pomiędzy późniejszą ulicą Belwederską a ulicą Goworka[10][13], stanowiącą kontynuację trasy wzdłuż ulicy Nowoparkowej[c]. Dzień wcześniej, 19 lipca, zamknięto ruch pociągów kolei wilanowskiej pomiędzy stacjami Belweder i Wilanów, aby uniknąć krzyżowania w poziomie się torów tramwajowych i kolejowych przy zbiegu ulic Spacerowej, Belwederskiej i Nowoparkowej[c][14]. Pomimo wybudowania linii tramwajowej, w trakcie przebudowy ulicy nie powstał brakujący odcinek jezdni pomiędzy ulicami Belwederską i Zawrotną[a], a ruch drogowy nadal kierowany był ulicą Zawrotną[15].

11 listopada 1973, w związku z budową Wisłostrady, zlikwidowano wybudowaną 16 lat wcześniej linię tramwajową przebiegającą wzdłuż ulicy[16][17]. Po likwidacji linii tramwajowej, w latach 1973–1976 przeprowadzono przebudowę ulicy, w ramach której wybudowano brakujący odcinek jezdni pomiędzy ulicami Belwederską i Zawrotną[a], ulicę na odcinku pomiędzy ulicami Belwederską i Goworka poszerzono do dwóch jezdni z trzema pasami ruchu w kierunku północnym i dwoma pasami ruchu w kierunku południowym, pozostawiając odcinek jednojezdniowy jedynie pomiędzy ulicami Goworka i Klonową. Przedłużoną i poszerzoną ulicę oddano do użytku 28 października 1976[15].

W 2001 otwarto hotel Hyatt Regency Warsaw, wybudowany na północno-zachodnim narożniku skrzyżowania z ulicą Belwederską[18].

W czasie remontu nawierzchni ulicy przeprowadzonego w dniach 23–25 sierpnia 2013 jeden spośród trzech pasów ruchu na jezdni prowadzącej w kierunku północnym został zastąpiony pasem rowerowym, zaś dla ruchu samochodowego pozostawiono po dwa pasy w każdym kierunku[19].

29 marca 2022 podpisano umowę na budowę linii tramwajowej do Wilanowa, obejmującą odbudowę torowiska wzdłuż ulicy Spacerowej na odcinku pomiędzy ulicami Belwederską i Goworka[20]. W sierpniu 2022 rozpoczęto prace budowlane[21].

Ważniejsze obiekty edytuj

Uwagi edytuj

  1. a b c d Ulica Zawrotna przebiegała pomiędzy ulicami Belwederską i Spacerową, około 30 metrów na północ od ulicy Lądowej, pomiędzy posesjami zajmowanymi obecnie przez ambasadę Rosji i Dom Rosyjski.
  2. a b Nieistniejący odcinek ulicy Parkowej na zachód od ulicy Belwederskiej przebiegał południowym skrajem ogrodu stajni belwederskich, przez teren obecnej ambasady Rosji, przylegał od północy do gmachu Państwowego Zakładu Higieny i kończył się na skrzyżowaniu z ulicą Chocimską, zaś jego przedłużeniem była ulica Skolimowska.
  3. a b Ulicy Nowoparkowej w 1961 nadano nazwę ulica Jurija Gagarina.

Przypisy edytuj

  1. Uchwała Rady Miejskiej z dnia 27 września 1926 r. w sprawie nazw ulic w Cytadeli i w mieście. „Dziennik Zarządu Miasta Stołecznego Warszawy”. nr 67/68, s. 1-3, 1926-10-20. 
  2. Ulica Spacerowa. Urząd Dzielnicy Śródmieście m.st. Warszawy. [dostęp 2024-04-15]. (pol.).
  3. Plan Miasta Stołecznego Warszawy w skali 1:2500. Biuro Pomiarów Działu Regulacji i Pomiarów Zarządu Miejskiego w m.st. Warszawie, 1936, s. 1.
  4. Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 6. Kępna–Koźmińska. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2000, s. 36. ISBN 83-88372-04-1.
  5. Kolej wilanowska. Trasbus.com – Historia warszawskiej komunikacji miejskiej. [dostęp 2024-04-12]. (pol.).
  6. Ortofotomapa Zniszczonej Warszawy. Warszawskie Przedsiębiorstwo Geodezyjne S.A., czerwiec 1945, s. 1.
  7. Uchwała Nr XXVIII/364/2000 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 16 października 2000 r. w sprawie nadania nazwy skwerowi w Dzielnicy Mokotów Gminy Warszawa-Centrum.
  8. Linia autobusowa zwykła F. Trasbus.com – Historia warszawskiej komunikacji miejskiej. [dostęp 2024-04-12]. (pol.).
  9. Krzysztof Jabłoński i in.: Warszawa: portret miasta. Warszawa: Arkady, 1984, s. strony nienumerowane (Kronika odbudowy, budowy i rozbudowy 1945−1982). ISBN 83-213-2993-4.
  10. a b Dariusz Walczak: Tramwaje powojennej Warszawy 1945-1975. Rybnik: Wydawnictwo Eurosprinter, 2018, s. 71. ISBN 978-83-63652-30-2.
  11. Warszawskie tramwaje elektryczne 1908−2008. Tom IV. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2008, s. 51. ISBN 978-83-923702-08.
  12. Uchwała nr 28 Rady Narodowej m.st. Warszawy z dnia 24 listopada 1961 r. w sprawie zmiany nazw ulicom. „Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy”. nr 22, poz. 96, s. 1-8, 1961-11-24. 
  13. Linia tramwajowa zwykła 16. Trasbus.com – Historia warszawskiej komunikacji miejskiej. [dostęp 2024-04-15]. (pol.).
  14. Bogdan Pokropiński: Kolej grójecka. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 2002, s. 72. ISBN 978-83-206-1466-4.
  15. a b Linia autobusowa zwykła 140. Trasbus.com – Historia warszawskiej komunikacji miejskiej. [dostęp 2024-04-15]. (pol.).
  16. Dariusz Walczak: Tramwaje powojennej Warszawy 1945-1975. Rybnik: Wydawnictwo Eurosprinter, 2018, s. 93. ISBN 978-83-63652-30-2.
  17. Linia tramwajowa zwykła 33 BIS. Trasbus.com – Historia warszawskiej komunikacji miejskiej. [dostęp 2023-04-11]. (pol.).
  18. Michał Szymański: Tajemnicze miasto. Spacery po Warszawie. Część IX: Dzielnica Mokotów: Sielce, Sadyba, Stegny, Służew. Warszawa: Wydawnictwo CM, 2018, s. 30. ISBN 978-83-66022-56-0.
  19. SAMI na Spacerowej, nowy asfalt na Modlińskiej. tvn24.pl, 2013-08-21. [dostęp 2024-04-15]. (pol.).
  20. Warszawa: Jest umowa na budowę tramwaju do Wilanowa. transport-publiczny.pl, 2022-03-29. [dostęp 2024-04-15]. (pol.).
  21. Warszawa: Startuje budowa tramwaju do Wilanowa. Bez tramwajów na Puławskiej. transport-publiczny.pl, 2022-08-25. [dostęp 2024-04-15]. (pol.).