Václav Matěj Kramerius

Václav Matěj Kramerius (ur. 9 lutego 1753 w Klatovach, zm. 22 marca 1808 w Pradze) – czeski pisarz, założyciel wydawnictwa Česká expedice.

Václav Matěj Kramerius
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

9 lutego 1753
Klatovy

Data i miejsce śmierci

22 marca 1808
Praga

Dziedzina sztuki

pisarz, wydawca

Życiorys

edytuj

Uczęszczał do jezuickiego gimnazjum w Klatovach. Po ukończeniu szkoły rozpoczął studia filozoficzne w Pradze. W latach 1778–1780 studiował prawo. W czasie studiów, za pośrednictwem Josefa Dobrovskiego, zatrudnił się przy katalogowaniu książek u Jana z Neuberku.

Przez krótki czas pracował jako nauczyciel języka czeskiego. W 1786 roku rozpoczął pracę w czasopiśmie Schönfeldské císařské královské poštovní Noviny, dzięki której zdobył doświadczenie i popularność. Od 1 lipca 1789 roku wydawał własną gazetę Pražské poštovské noviny, przemianowaną w 1791 roku na Krameriusovy císařské královské vlastenecké Noviny. Gazeta stała się bardzo popularna. Publikował w niej m.in. własne utwory. W 1795 roku zakupił drukarnię, zyskując bazę potrzebną do założenia własnego wydawnictwa. Nowe przedsiębiorstwo Česká expedice publikowało czeskie książki z tamtego okresu[1].

Krąg potencjalnych odbiorców był ograniczony. Kierownictwo musiało wykazać się zręcznością i ogromnym zapałem, aby utrzymać wydawnictwo na rynku. Po śmierci założyciela, przedsiębiorstwo przejął syn Václav Rodomil Kramerius. Ze względu na trudną sytuację finansową wydawnictwo upadło.

Nazwisko Kramerius jest wciąż żywe w czeskiej świadomości narodowej. Biblioteka Narodowa Republiki Czeskiej nazwała swój projekt digitalizacji periodyku Kramerius, a Česká expedice ożyła na krótko w nazwie praskiego wydawnictwa z lat 90. XX wieku.

Twórczość

edytuj
  • Nový kalendář tolerancí,
  • Noví čeští zpěvové pro krásné pohlaví ženské,
  • Laudonův život a jeho hrdinští činové,
  • Vypsání ukrutné smrti Marie Antonie, královny francouzské,
  • Zrcadlo šlechetnosti,
  • Mravové šlechetných dítek,
  • Cvičení dítek jednoho každého stavu, item příkladové a básně dítkám k dobrému naučení,
  • Čarodějnice Megera,
  • Rozličné povídačky k poučení a obveselení.

Przypisy

edytuj
  1. J. Skowronek, M. Tanty, T. Wasilewski: Słowianie południowi i zachodni VI – XX wiek. s. 188.

Bibliografia

edytuj
  • J. Skowronek, M. Tanty, T. Wasilewski: Słowianie południowi i zachodni VI – XX wiek. Wyd. 1. Warszawa: Książka i Wiedza, 2005. ISBN 83-05-13401-6.