Vramsån – rzeka w południowej Szwecji w północno-wschodniej części Skanii, o długości 55,9 km i powierzchni zlewni wynoszącej 374,6 km². Uchodzi do rzeki Helge å, stanowiąc jeden z jej większych dopływów.

Vramsån
Ilustracja
Włosienicznik rzeczny, jeden z gatunków roślin występujących w Vramsån
Kontynent

Europa

Państwo

 Szwecja

Rzeka
Długość 55,9 km
Powierzchnia zlewni

374,6 km²

Średni przepływ

4 m³/s

Źródło
Miejsce okolice torfowiska Store mosse i jeziora Bosarpssjön, gmina Hässleholm (Skåne)
Wysokość

117 m n.p.m.

Współrzędne

55°59′52″N 13°44′10″E/55,997778 13,736111

Ujście
Recypient Helge å
Miejsce

na wschód od Gärds Köpinge (gmina Kristianstad)

Współrzędne

55°55′50″N 14°12′45″E/55,930556 14,212500

Położenie na mapie Szwecji
Mapa konturowa Szwecji, blisko dolnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „źródło”, poniżej na prawo znajduje się również punkt z opisem „ujście”

Rzeka Vramsån i jej dopływy mają szczególną wartość przyrodniczą[1]. Od roku 1975 rzekę objęto monitoringiem jakości wody, analizując próby w odstępach miesięcznych[2]. Vramsån i jej dopływy są również objęte ochroną w ramach programu Natura 2000[1].

Przebieg edytuj

Źródła Vramsån znajdują się na torfowiskach położonych na obszarze Linderödsåsen i Nävlingeåsen. Rzeka odwadnia m.in. torfowisko Store mosse i jezioro Bosarpssjön na terenie gminy Hässleholm. Następnie Vramsån przepływa przez leśne obszary wzdłuż północnego podnóża Linderödsåsen i dalej, poniżej Tollarp, meandruje przez rolniczą równinę Kristianstadsslätten. Rzeka uchodzi do Helge å, stanowiąc jej prawy dopływ, ok. 2 km na wschód od Gärds Köpinge na terenie gminy Kristianstad[3].

Na obszarze ujścia Vramsån utworzono rezerwat przyrody (Vramsåns mynning naturreservat)[4].

Przyroda edytuj

Vramsån jest siedliskiem m.in. pstrąga oraz rzadkich w Szwecji gatunków ryb – jak kiełb, śliz i troć wędrowna. Rzeka jest stanowiskiem występowania 7 gatunków małży, m.in. perłoródki rzecznej i skójki gruboskorupowej[3][5]

Nad rzeką Vramsån z rzadkich ptaków krajowych spotykany jest zimorodek zwyczajny, z nietoperzy nocek Natterera; występuje również wiele gatunków ważek[6][5]. Wśród występujących tam gatunków roślin charakterystyczny jest włosienicznik rzeczny.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b Länsstyrelsen Skåne: Vramsån. [dostęp 2014-10-19]. (szw.).
  2. Joakim Nyström, Elena Dunca, Harry Mutvel, Ulf Lindh. Environmental History as Reflected by Freshwater Pearl Mussels in the River Vramsån, Southern Sweden. „Ambio. A Journal of the Human Environment”. 25 (5), s. 350, August 1996. ISSN 0044-7447. [dostęp 2014-10-20]. (ang.). 
  3. a b Vattenriket: Vramsån – ett unikt vattendrag. [dostęp 2014-10-19]. (szw.).
  4. Länsstyrelsen Skåne: Beslut om bildande av naturreservatet Vramsåns mynning i Kristianstads kommun, Skåne län. [dostęp 2014-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-10-18)]. (szw.).
  5. a b Lisen Schultz: Nurturing resilience in social-ecological systems. Lessons learned from bridging organizations. Stockholm: Stockholm University, 2009, s. 147. ISBN 978-91-7155-892-3. [dostęp 2014-10-20]. (ang.).
  6. Vattenriket: Vramsån. [dostęp 2014-10-19]. (szw.).