Wacław Czaczka-Ruciński

działacz niepodległościowy i samorządowy

Wacław Czaczka-Ruciński ps. „Czaczka” (ur. 22 września 1885 w Radomyślu nad Sanem, zm. 17 lipca 1945 w Heppenheim an der Bergstraße) – działacz niepodległościowy i samorządowy, honorowy burmistrz Solca Kujawskiego i honorowy obywatel tego miasta.

Wacław Czaczka-Ruciński
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

22 września 1885
Radomyśl nad Sanem

Data i miejsce śmierci

17 lipca 1945
Heppenheim an der Bergstraße

burmistrz miasta Solec Kujawski
Przynależność

BBWR

Okres urzędowania

od 1932[1]
do 1935[1]

Poprzednik

Teofil Pepliński[1]

Następca

Tadeusz Kłodnicki[1]

Odznaczenia
Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941)

Życiorys edytuj

Urodził się 22 września 1885 w Radomyślu nad Sanem, w ówczesnym powiecie tarnobrzeskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Antoniego i Franciszki z Rucińskich[2][3][4][5][6][7].

Ukończył cztery klasy szkoły powszechnej i dwie klasy szkoły wydziałowej[3]. Należał do Drużyny Polowej „Sokoła” w Cieszynie i do redakcji Dziennika Cieszyńskiego[3]. Po wybuchu wojny wstąpił do Legionu Śląskiego i w jego składzie dotarł do Mszany Dolnej[3]. Po złożeniu przysięgi wszedł w skład 3 pułku piechoty Legionów Polskich. Od 6 października do 29 listopada 1914 był adiutantem I batalionu. 18 października 1914 został mianowany podporucznikiem piechoty[3][8]. Od 30 listopada 1914 dowodził kolumną prowiantową. 12 kwietnia 1915 został dowódcą taborów II Brygady. Ranny w Karpatach (1914) i pod Rarańczą (czerwiec 1915), pozostał w szeregach. Od 3 listopada 1915 do 3 stycznia 1916 był zastępcą dowódcy taborów Legionów Polskich[3]. 15 grudnia 1915 awansował na porucznika taborów[8]. Następnie, do 24 października 1917 był dowódcą kolumny prowiantowej[3]. Po kryzysie przysięgowym służył w Polskim Korpusie Posiłkowym. Od 25 października 1917 był dowódcą i referentem taborów II Brygady, natomiast od 23 listopada 1917 dowódcą kolumny prowiantowej 1/P i referentem spraw końskich Brygady. Po bitwie pod Rarańczą (15/16 lutego 1918) dostał się do niewoli austriackiej i został oskarżonym o zdradę stanu w procesie legionistów w Máramarossziget (8 czerwca – 2 października 1918)[3][9]. Po cesarskiej abolicji i uwolnieniu wyjechał do Warszawy[3].

31 października 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia porucznika[10]. 8 listopada tego roku został awansowany na rotmistrza taborów ze starszeństwem z 12 października 1918[3]. Z dniem 15 listopada 1918 został przydzielony do Sekcji Gospodarczej Ministerstwa Spraw Wojskowych[11].

Od stycznia 1919 służył w sztabie Frontu Śląskiego na stanowisku oficera łącznikowego Ministerstwa Spraw Wojskowych do Międzynarodowej Komisji Plebiscytowej w Cieszynie[12]. Został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu majora[3]. 14 października 1920 został przedstawicielem wojskowym w Międzynarodowej Komisji Delimitacyjnej polsko-czeskiej w Morawskiej Ostrawie[3]. 1 czerwca 1921 nadal pełnił służbę w Komisji Granicznej Polsko-Czeskiej, a jego oddziałem macierzystym był 5 dywizjon wojsk taborowych[13]. Latem 1922 został zdemobilizowany[14].

8 stycznia 1924 został zatwierdzony w stopniu majora ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 i 7. lokatą w korpusie oficerów rezerwy taborowych[15]. Posiadał wówczas przydział w rezerwie do 5 dywizjonu taborów w Krakowie[16].

Mjr Czaczka-Ruciński był zastępcą Komisarza Rządu Polskiego przy Międzysojuszniczej Komisji Delimitacyjnej na ziemi cieszyńskiej, której zadaniem było wyznaczenie i wytyczenie granicy między Polską a Czechosłowacją. Od 1 marca 1920 zastąpił go kapitan Bronisław Romaniszyn[17]. Mianowicie Czaczka-Ruciński dopuścił się oszustwa, za co 24 października 1923 został skazany przez Sąd Okręgowy w Cieszynie. Później pozbawiono go także stopnia oficerskiego[3]. Wyrokiem Sądu Najwyższego z 6 lutego 1935 został mu przywrócony stopień majora rezerwy[18].

Po zwolnieniu z wojska został dyrektorem Zakładów Impregnacyjnych w Chełmie Śląskim, a w 1926 dyrektorem Zakładów Impregnacyjnych w Solcu Kujawskim[19][a].

Został wiceburmistrzem Solca Kujawskiego, a w 1932 burmistrzem honorowym, piastując urząd bezpłatnie[19][1]. Obowiązki burmistrza łączył z funkcją prezesa miejscowego Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem, Akcji Katolickiej, Dozoru Kościelnego i Bractwa Kurkowego oraz członka towarzystw i patrona Związku Strzeleckiego[19]. W niedzielę 4 listopada 1934 na specjalnym posiedzeniu Rady Miejskiej otrzymał dyplom honorowego obywatela Solca Kujawskiego w „uznaniu zasług położonych dla miasta”[19][21].

W czasie II wojny światowej został deportowany do III Rzeszy[22]. Zmarł 19 lipca 1945 w Heppenheim an der Bergstraße, w domu przy Ludwigstraße 50[23][24].

Ordery i odznaczenia edytuj

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. W „Dniu Bydgoskim” napisano, że był dyrektorem zakładów w Chełmnie, gdy faktycznie zakład znajdował się w Chełmie Śląskim. Oba zakłady należały do Związku Koksowni Sp. z o.o. w Katowicach. Zakład w Solcu Kujawskim zajmował się nasycaniem podkładów kolejowych i innych materiałów drzewnych olejem smołowcowym, natomiast zakład w Chełmie olejem smołowcowym oraz różnymi solami impregnacyjnymi[20].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Solecczanie ↓.
  2. Bąk 2022 ↓, s. 12.
  3. a b c d e f g h i j k l m Żołnierze Niepodległości ↓.
  4. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-08-01].
  5. a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-08-01].
  6. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-08-01].
  7. Tu jako miejsce urodzenia podano Kęty. Spis cieszyńskich legionistów. Książnica Cieszyńska. [dostęp 2022-08-02].
  8. a b Lista starszeństwa 1917 ↓, s. 49.
  9. Panaś 1928 ↓, s. 77, 78, 95.
  10. Dz. Rozp. MSWojsk. Nr 3 z 4 listopada 1918, poz. 29.
  11. Dz. Rozp. MSWojsk. Nr 6 z 27 listopada 1918, poz. 113.
  12. Latinik 1934 ↓, s. 43, 46, 96, 97.
  13. Spis oficerów 1921 ↓, s. 394.
  14. Czwarta lista 1922 ↓, s. 12.
  15. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1044.
  16. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1032.
  17. Petr Majer: Tragický incident na svahu hory Čantoryje v těšínských Beskydech. Vlastenci.cz, 2015-11-11. [dostęp 2022-08-04]. (cz.).
  18. Bąk 2022 ↓, s. 79.
  19. a b c d W pracy 1934 ↓, s. 8.
  20. Reklama Związku Koksowni. „Dziennik Zarządzeń Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Katowicach”. 9, s. 122, 1929-09-28. Katowice. 
  21. Dyr. Wacław Czaczka-Ruciński obywatelem honorowym miasta Solca kujawskiego. „Dziennik Bydgoski”. 255, s. 8, 1934-11-07. Bydgoszcz. 
  22. Straty ↓, Według Jerzego Łamaszewskiego i Władysława Pilawskiego, autorów Księgi pamięci funkcjonariuszy pożarnictwa i strażaków ochotników 1939–1945, Warszawa 1986, Wacław Czaczka-Ruciński był członkiem OSP w Solcu Kujawskim i zaginął po wywiezieniu z powstania warszawskiego..
  23. Straty ↓.
  24. Bąk 2022 ↓, s. 104.
  25. M.P. z 1933 r. nr 63, poz. 81, poz. 128 jako Czaczka Wacław.
  26. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-08-01].
  27. Latinik 1934 ↓, s. 141.

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj