Wielowieś (województwo śląskie)

Wielowieś
	wieś
	; Wielowieś
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Powiat	gliwicki
Gmina	Wielowieś
Wysokość	264 m n.p.m.
Liczba ludności (2008)	1811
Strefa numeracyjna	32
Kod pocztowy	44-187
Tablice rejestracyjne	SGL
SIMC	0223585
	Położenie na mapie gminy Wielowieś Wielowieś
	Położenie na mapie Polski Wielowieś
	Położenie na mapie województwa śląskiego Wielowieś
	Położenie na mapie powiatu gliwickiego Wielowieś
	50°30′29″N 18°36′50″E/50,508056 18,613889
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wielowieś (niem. Langendorf^[3]) – wieś sołecka w Polsce, położona w województwie śląskim, w powiecie gliwickim, w gminie Wielowieś^[4]^[5]. Siedziba gminy Wielowieś. Historycznie leży na Górnym Śląsku.

W latach 1975–1998 wieś należała administracyjnie do województwa katowickiego.

We wsi mieści się farma wiatrowa o mocy 66 MW^[6].

Integralne części wsi

Integralne części wsi Wielowieś^[4]^[5]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0223591	Jerzmanów	część wsi
0223600	Kotków	część wsi

Historia

W alfabetycznym spisie miejscowości na terenie Śląska wydanym w 1830 roku we Wrocławiu przez Johanna Knie wieś występuje pod obecnie używaną, polską nazwą Wielowieś oraz niemiecką Langendorf^[7]. Topograficzny opis Górnego Śląska z 1865 roku notuje miejscowość we fragmencie „Langendorf (polnisch Wielowies)”^[8]. Nazwę Wielowieś oficjalnie wprowadzono w 1946^[9].

Polską nazwę Wielawieś w książce „Krótki rys jeografii Szląska dla nauki początkowej” wydanej w Głogówku w 1847 wymienił śląski pisarz Józef Lompa, pisząc: „Wielawieś (Langendorf), 1020 mieszk., ma dosyć znaczne jarmaki. Synagoga, czyli bożnica żydowska”^[10].

Przy ulicy Głównej 45 mieści się budynek z lat 1905–1912, w którym niegdyś znajdował się sklep mięsny. Jego jednoprzestrzenne wnętrze o rzucie prostokąta wyłożono dekoracyjną ceramiką z motywami geometrycznymi, w tym wolego oczka^[11].

Edukacja

Przedszkola:

Publiczne Przedszkole w Wielowsi (w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Wielowsi)

Szkoły podstawowe:

Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Wielowsi (w Zespole Szkolno-Przedszkolnym w Wielowsi)

Sport

We Wielowsi działa Ludowy Klub Sportowy Tęcza Wielowieś^[12].

Klub:

Pełna nazwa: Ludowy Klub Sportowy Tęcza Wielowieś
Liga: klasa A – grupa Zabrze (VIII poziom rozgrywek)
Rok założenia: 1947
Barwy: niebiesko-biało-żółte
Adres: ul. Główna 2a

Boisko sportowe:

Pojemność – 850 miejsc (150 siedzących)
Oświetlenie – 200 lx
Wymiary – 104 × 68 m

Turystyka

Przez wieś przebiega szlak turystyczny:

– Szlak Stulecia Turystyki

Galeria

Cmentarz żydowski
Była synagoga
Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny
Dwór z 1748 r.
Dwór z 1748 r.
Farma wiatrowa w Wielowsi
Farma wiatrowa w Wielowsi
Panorama wsi w kierunku Pyskowic

Zobacz też

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 146627
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1449 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Gleiwitz [online], www.verwaltungsgeschichte.de [dostęp 2018-07-15] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-08] .
↑ ^a ^b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
↑ ^a ^b GUS. Rejestr TERYT
↑ SmogLab, Wielowieś zdążyła przed 10H. Ale część mieszkańców chciała walczyć z wiatrakami [online], SmogLab, 14 października 2022 [dostęp 2022-10-16] (pol.).
↑ Knie 1830 ↓, s. 846.
↑ Triest 1865 ↓, s. 523.
↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
↑ Józef Lompa, „Krótki rys jeografii Śląska dla nauki początkowej”, Głogówek 1847, str. 31.
↑ EwaE. Pokorska EwaE., Piękno użyteczne, Katowice: Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego w Katowicach, 2011, s. 101, ISBN 978-83-85871-60-6 .
↑ Skarb - Tęcza Wielowieś [online], www.90minut.pl [dostęp 2025-02-20] .

Bibliografia

Johann GeorgJ.G. Knie Johann GeorgJ.G., Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, OCLC 751379865 (niem.).
FelixF. Triest FelixF., Topographisches Handbuch von Oberschlesien., Breslau: Wilh. Gottl. Korn, 1864–1865, OCLC 315739117 (niem.), Erste Hälfte, Zweite Hälfte.

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 146627

[poczta-2] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1449 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[3] Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Gleiwitz [online], www.verwaltungsgeschichte.de [dostęp 2018-07-15] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-08] .

[R2013-4] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)

[teryt-5] GUS. Rejestr TERYT

[6] SmogLab, Wielowieś zdążyła przed 10H. Ale część mieszkańców chciała walczyć z wiatrakami [online], SmogLab, 14 października 2022 [dostęp 2022-10-16] (pol.).

[CITEREFKnie1830846-7] Knie 1830 ↓, s. 846.

[CITEREFTriest1865523-8] Triest 1865 ↓, s. 523.

[MP-9] Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)

[10] Józef Lompa, „Krótki rys jeografii Śląska dla nauki początkowej”, Głogówek 1847, str. 31.

[pu-11] EwaE. Pokorska EwaE., Piękno użyteczne, Katowice: Śląskie Centrum Dziedzictwa Kulturowego w Katowicach, 2011, s. 101, ISBN 978-83-85871-60-6 .

[12] Skarb - Tęcza Wielowieś [online], www.90minut.pl [dostęp 2025-02-20] .

[3]

[4]

[5]

[2]

[1]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]