Wiktor Niemczyk

polski duchowny luterański, biblista

Wiktor Niemczyk (ur. 20 listopada 1898 w Bystrzycy, zm. 18 listopada 1980 w Warszawie) – polski ksiądz Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, biblista, rektor Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w latach 1954–1965. Ojciec ks. Jana Bogusława Niemczyka.

Wiktor Niemczyk
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

20 listopada 1898
Bystrzyca

Data i miejsce śmierci

18 listopada 1980
Warszawa

Wyznanie

Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej
Tablica pamiątkowa na Kościele Opatrzności Bożej we Wrocławiu

Życiorys

edytuj

Urodził się w rodzinie Jana, nauczyciela, kierownika polskiej szkoły ludowej, organisty w miejscowym zborze, i Anny z Kaletów. Ukończył szkołę ludową w Bystrzycy, gimnazjum w Cieszynie i kurs Szkoły Oficerskiej w armii austro-węgierskiej. Od 1918 roku w Wojsku Polskim, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej (1920).

Po demobilizacji podjął studia na Wydziale Teologii Ewangelickiej Uniwersytetu Warszawskiego. Przez rok przebywał w Wiedniu, gdzie pogłębiał znajomość języków, dziejów religii i kultury ludów Bliskiego Wschodu. Dyplom ukończenia studiów uzyskał w czerwcu 1924, a w listopadzie tego samego roku został ordynowany na duchownego. Został wikarym w Cieszynie, następnie w latach 1925–1939 pełnił urząd proboszcza parafii w Krakowie[1]. W 1932 roku uzyskał stopień doktora teologii na podstawie rozprawy pt. Idea zbawienia i odkupienia w religii Starego Testamentu, w 1937 roku uzyskał habilitację (rozprawa Zagadnienie cierpienia w religii i filozofii) i został docentem na Wydziale Teologii Ewangelickiej UW[2].

Podczas okupacji niemieckiej został pozbawiony urzędu proboszcza i wysiedlony do Czernichowa.

W styczniu 1945 powrócił do Krakowa, by dalej służyć swemu zborowi. Pełnomocnik Rządu dla Dolnego Śląska powołał ks. Niemczyka na rzeczoznawcę do spraw kościelnych. Piastował urząd referenta do spraw Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w zarządzie miejskim Wrocławia. Był aktywny w organizacji życia kościelnego polskich ewangelików we Wrocławiu i na Dolnym Śląsku oraz przy odbudowie Uniwersytetu Wrocławskiego.

W maju 1946 otrzymał nominację na profesora nadzwyczajnego Wydziału Teologii Ewangelickiej z Uniwersytetu Warszawskiego, w 1948 objął stanowisko prodziekana, a w 1952 dziekana wydziału. W 1954 roku, po wydzieleniu wydziału z UW i przekształceniu w samodzielną uczelnię teologiczną Chrześcijańską Akademię Teologiczną został jej pierwszym rektorem. W 1956 roku Rada Państwa nadała mu tytuł profesora zwyczajnego. W 1965 zrzekł się funkcji rektora i objął kierownictwo katedry wiedzy nowotestamentowej i języka greckiego, którą kierował aż do przejścia na emeryturę 30 września 1969.

W 1979 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie[3].

Autor licznych artykułów i rozpraw, jeden z tłumaczy przekładu Biblii znanego jako Biblia warszawska.

Został pochowany na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie[4] (aleja 13, grób 27a)[5].

Publikacje

edytuj
  • Idea zbawienia i odkupienia w religji Starego Testamentu (1932).
  • Zagadnienie cierpienia w religji i filozofji. T. 1, Zagadnienie cierpienia w świetle historji religji. Cz. 1, Religje bez szczególnego zabarwienia soterycznego (1936).
  • Historia dogmatów. T. 1 (1966).
  • Dogmatyka ewangelicka. Cz. 1. Prolegomena (1967).
  • Marcin Luter, O niewolnej woli (przekł. z łac. dokonał, wstępem i objaśnieniami opatrzył Wiktor Niemczyk), Wydawnictwo ChAT, Warszawa 1979.
  • Historia religii, Wydawnictwo ChAT, Warszawa 1986.
  • Filozofia religii, Wydawnictwo ChAT, Warszawa 1987.

Ordery i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Eduard Kneifel, Die Pastoren der Evangelisch-Augsburgischen Kirche in Polen. Ein biographisches Pfarrerbuch mit einem Anhang, Eging 1967, s. 141.
  2. J. Szturc, Niemczyk Wiktor ks., [w:] Tenże, Ewangelicy w Polsce. Słownik biograficzny XVI–XX w., Wydawnictwo Augustana, Bielsko-Biała 1998, s. 215 ISBN 83-85970-50-9.
  3. 50 lat Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej 1954–2004, red. Marek Ambroży, Warszawa 2005 ISBN 83-917541-5-4, s. 110.
  4. J. Szturc, Niemczyk Wiktor ks., [w:] Tenże, Ewangelicy w Polsce. Słownik biograficzny XVI–XX w., Wydawnictwo Augustana, Bielsko-Biała 1998, s. 216 ISBN 83-85970-50-9.
  5. śp. Wiktor Niemczyk
  6. M.P. z 1947 r. nr 143, poz. 865 „za zasługi położone przy odbudowie i organizacji wyższych uczelni we Wrocławiu”.
  7. M.P. z 1954 r. nr 108, poz. 1447 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy społecznej”.
  8. M.P. z 1955 r. nr 103, poz. 1410 - Uchwała Rady Państwa z dnia 24 lutego 1955 r. nr 0/343 - na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.

Bibliografia

edytuj