Wincenty Bolesław Stawiarz
Wincenty Bolesław Stawiarz ps. „Orzeł” (ur. 25 września 1898 w Sosnowcu, zm. 13 marca 1969 w Ziębicach) – podoficer Legionów Polskich, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
25 września 1898 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
13 marca 1969 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1921, 1939 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
  
| |
.png){kind=small}
Życiorys edytuj
Urodził się 25 września 1898 w Sosnowcu, w robotniczej rodzinie Stanisława i Marianny z Zarzyckich[1]. W latach 1906–1911 uczęszczał do szkoły powszechnej w rodzinnym mieście, a w latach 1911–1914 do siedmioklasowej rosyjskiej Szkoły Realnej w Sosnowcu[2]. 20 sierpnia 1914 jako ochotnik wstąpił w szeregi 1 pułku piechoty Legionow Polskich[3]. W stopniu kaprala w dniach 22-25 grudnia 1914 wykazał się odwagą podczas bitwy pod Łowczówkiem, gdzie wziął do niewoli 10 Rosjan, a także w październiku 1915 uczestnicząc w walkach pod Kuklą i Kamieniuchą, gdzie „z własnej inicjatywy uzbrajając w granaty ręczne porwał dwie sekcje do kontrataku. Podbiegając z ludźmi na 40 kroków zasypuje stanowisko nieprzyjacielskie granatami ręcznymi, szerząc zamieszanie i popłoch”. Za czyny te został wyróżniony nadaniem Krzyża Srebrnego Orderu Virtuti Militari[4][3]. Żołnierzem Legionów był do kryzysu przysięgowego otrzymując awans na stopień sierżanta sztabowego. Od listopada 1918 służył ponownie w 9 kompanii 1 pułku piechoty Legionów, przechodząc z pułkiem cały jego szlak bojowy. 1 listopada 1921 został przeniesiony do rezerwy[2][3].
Jako osadnik wojskowy otrzymał 11 hektarową działkę w osadzie Marysin, w gminie Szczorse powiatu nowogródzkiego, którą przekazał ojcu, a po jego śmierci oddał bratu i siostrze[5]. 5 września 1922 został zatrudniony w Urzędzie Wojewódzkim w Katowicach, ale 28 lutego następnego roku został zwolniony z powodu redukcji[2]. Później znalazł zatrudnienie w urzędzie gminy Korelicze[5]. Od 27 stycznia 1930 pracował na stanowisku sekretarza zarządu gminy Poręba[6][3]. Później mieszkał w osadzie Andrzejów, w gminie Warchoły powiatu ostrowskiego[7]. Od 1936 pracował w PKP w Jędrzejowie. Od 1938 w Lipsku nad Wisłą był właścicielem hurtowni tytoniowej.
W czasie trwania kampanii wrześniowej został zmobilizowany do 1 pułku piechoty Legionów, a następnie internowany na Węgrzech[8]. W 1941 udało mu się powrócić do rodziny. Od 1946 mieszkał i pracował w samorządzie miejskim na etacie księgowego w Ziębicach, położonych na Dolnym Śląsku. Zmarł w Ziębicach i został pochowany na miejscowym cmentarzu[8].
Wincenty był żonaty z Zofią z domu Adamus, z którą miał czworo dzieci: Jadwigę (ur. 1924), Henryka (ur. 1926), Jerzego Ryszarda (ur. 1928) oraz Krystynę (ur. 1932)[8][9].
Ordery i odznaczenia edytuj
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 7204[3]
- Krzyż Niepodległości – 2 sierpnia 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[10][8]
- Krzyż Walecznych dwukrotnie nr 40017 „za czyny orężne w bojach byłego 1 pp Leg.”[11][12][8]
Przypisy edytuj
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1.
- ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 4.
- ↑ a b c d e Polak (red.) 1993 ↓, s. 201.
- ↑ Pomarański 1931 ↓, s. 106.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 2, 4.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1, 2, 4, 11.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-06-16]..
- ↑ a b c d e Polak (red.) 1993 ↓, s. 202.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 2.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 179, poz. 260.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 15 marca 1923, s. 185.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 3.
Bibliografia edytuj
- Stawiarz Wincenty Bolesław. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.72-6668 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-07-16].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
- Stefan Pomarański: Zarys historji wojennej 1-go pułku piechoty legionów. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1931, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.