Wojciech Szmyd (1876–1930)

Wojciech Szmyd[1] (ur. 11 kwietnia 1876 w Haczowie, zm. 11 sierpnia 1930 w Szebniach) – polski duchowny rzymskokatolicki, profesor teologii moralnej.

Wojciech Szmyd
Tajny podkomorzy papieski
Data i miejsce urodzenia

11 kwietnia 1876
Haczów

Data i miejsce śmierci

11 sierpnia 1930
Szebnie

Profesor teologii moralnej w Seminarium Duchownym w Przemyślu
Okres sprawowania

1908–1930

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

1900

Życiorys edytuj

Urodził się 10[2] lub 11 kwietnia 1876 w Haczowie na tzw. „Szmydowej Górce”[3][4]. Był synem Pawła (rolnik w Haczowie)[2].

Od 1888 przez sześć lat kształcił się w C. K. Gimnazjum w Jaśle, następnie rok w gimnazjum w Stanisławowie, zaś ostatnią VIII klasę odbył w C. K. Gimnazjum w Sanoku, gdzie w 1896 zdał egzamin dojrzałości[5][4][6]. Po maturze cztery lata studiował teologię w Seminarium Duchownego w Przemyślu i w 1900 przyjął sakrament święceń kapłańskich[3][4]. Przez dwa lata był wikarym w Rudniku, później krótkotrwale w Miejscu Piastowym przy ks. Bronisławie Markiewiczu oraz przez cztery miesiące w 1903 w Ostrowie[7][4]. Od 1903 kształcił się na wyższych studiach teologicznych na Uniwersytecie Wiedeńskim, gdzie 15 czerwca 1906 uzyskał tytuł doktora teologii na podstawie pracy pt. Bulgan in relatione ad Nicolaum I. pontificem Romanum[8].

Po powrocie do Przemyśla w 1906 został mianowany kapelanem biskupim bpa Józefa Sebastiana Pelczara[9]. Następnie wykładał socjologię w przemyskim seminarium, pracował jako sekretarz kurii biskupiej i konsystorza biskupiego, po czym w 1909 został mianowany profesorem teologii moralnej w Seminarium Duchownym w Przemyślu[10] i był kierownikiem Katedry Teologii Moralnej, pozostając profesorem tego przedmiotu do końca życia[3][4]. Po wybuchu I wojny światowej został wywieziony przez wojska rosyjskie, lecz powrócił na swoje stanowisko[11]. Pod koniec 1926 został mianowany deputatus pro disciplina w seminarium w Przemyślu[12]. Pełnił funkcje radcy konsystorskiego, członka Sądu Duchownego, sędziego prosynodalnego, sędziego prosynodalnego, consilium a vigilantia, cenzora książek, członka komisji dla kandydatów na katechetów szkolnych[13][14][15][4]. W 1928 został wybrany członkiem komisji rewizyjnej bractwa Boni Pastor[16]. Był redaktorem czasopisma świeckiego „Echo Przemyskie”, publikował także w periodyku „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”[4]. Napisał pracę pt. O kwestii robotniczej oraz był autorem rękopisu swoich wykładów z socjologii[4].

W 1907 otrzymał tytuł Expositorium Canonicale[17]. W 1916 otrzymał przywilej noszenia Rokiety i Mantoletu kanonicznego[18]. W 1925 otrzymał godność tajnego podkomorzego Jego Świątobliwości Ojca św. Piusa XI[19][20][21][4]. Ze względu na stan zdrowia nie przyjął godności kanonii w kapitule katedralnej[4].

W dniach 26-28 lipca 1930 uczestniczył w rodzinnej wsi w czwartej edycji Zjazdu Haczowiaków, podczas której odprawił mszę św.[22][4]. Schorowany zmarł 11 sierpnia 1930 podczas pobytu w Szebniach w wieku 54 lat i w 31 roku kapłaństwa[23][24]. Został pochowany 13 sierpnia 1930 w grobowcu rodziców na cmentarzu parafialnym w Haczowie[4][25][26].

Przypisy edytuj

  1. W ewidencji kościelnej piśmiennictwa diecezji przemyskiej tożsamość zapisywana w języku łacińskim jako „Adalbertus Szmyd”.
  2. a b CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1895/1896 (zespół 7, sygn. 20). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 373.
  3. a b c Schematismus Universi Venerabilis Cleri saecularis et regularis Dioecesis Premisliensis rit. lat. pro Anno Domini 1930. Przemyśl: 1930, s. 25.
  4. a b c d e f g h i j k l Wspomnienie pośmiertnie. Ś. p. ks. Wojciech Szmyd. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 7-8, s. 300-303, 1930. 
  5. Absolwenci. 1losanok.pl. [dostęp 2017-10-31].
  6. W biogramie ks. Wojciecha Szmyda podano, że ukończył gimnazjum w 1896. W zestawieniu łącznym absolwentów sanockiego gimnazjum widnieje Wojciech Szmyd jako abiturient z roku 1896. Ponadto do szkoły uczęszczał Wojciech Szmyd w latach 1886-1890, a także inny Wojciech Szmyd w latach 1890-1898, który po maturze w 1898 miał podjął studia teologiczne. W diecezji przemyskiej był także ks. Wojciech Szmyd ur. ok. 1854, zm. 1904, zob. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 4, s. 147, 1904.  Z Haczowa pochodziło jeszcze co najmniej dwóch kapłanów o tożsamości Wojciech Szmyd, którzy zmarli przed 1938: pierwszy ur. 1854 był proboszczem w Kaszycach, drugi ur. 1873 był kapłanem w Rudniku, katechetą we Frydrychowicach, zob. Schematismus universi venerabilis cleri Saecularis et Regularis Dioeceseos Ritus Latini Premisliensis pro Anno Domini 1902. Przemyśl: 1901, s. 167, 200. Zygmunt Jaślar: Haczów. Niezwykła osada szwedzko-niemiecka. Monografja. Jasło: 1936, s. 126.
  7. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Wizytacye kanoniczne. Ostrów”. 12, s. 680, 1910. 
  8. Stanisław Piech. Księża diecezji polskich – doktorzy teologii Uniwersytetu Wiedeńskiego w okresie niewoli narodowej. „Saeculum Christianum”. 12/2, s. 114, 2005. 
  9. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 4, s. 206, 1906. 
  10. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 4, s. 226, 1909. 
  11. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 4, s. 57-58, 1915. 
  12. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 11-12, s. 246, 1926. 
  13. Wiadomości i ogłoszenia urzędowe. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 10, s. 554, 1910. 
  14. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 9, s. 169, 170, 1918. 
  15. Schematismus Universi Venerabilis Cleri saecularis et regularis Dioecesis Premisliensis rit. lat. pro Anno Domini 1930. Przemyśl: 1930, s. 19, 20, 21.
  16. Bonus Pastor. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 10-11, s. 214, 224, 1928. 
  17. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 9, s. 336, 1907. 
  18. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 5-7, s. 88, 1916. 
  19. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 6-8, s. 98, 1925. 
  20. Kronika. Wiadomości diecezjalne. „Ziemia Przemyska”. 28, s. 3, 11 lipca 1925. 
  21. Schematismus Universi Venerabilis Cleri saecularis et regularis Dioecesis Premisliensis rit. lat. pro Anno Domini 1930. Przemyśl: 1930, s. 24.
  22. Czwarty Zjazd Haczowiaków. „Ziemia Przemyska”. 45, s. 2, 9 sierpnia 1930. 
  23. Zmiany na stanowiskach i urzędach duchownych. „Kronika Dyecezyi Przemyskiej”. 7-8, s. 307, 1930. 
  24. Według źródła prasowego zmarł w Rymanowie, zob. Kronika. Z żałobnej karty. „Ziemia Przemyska”. 48, s. 3, 23 sierpnia 1930. 
  25. Kronika. Z żałobnej karty. „Ziemia Przemyska”. 48, s. 3, 23 sierpnia 1930. 
  26. W publikacji Zygmunta Jaślara podany błędnie rok śmierci: 1931, jednak informacja dotyczy bezsprzecznie ks. dr. Wojciecha Szmyda (1876–1930), zob. Zygmunt Jaślar: Haczów. Niezwykła osada szwedzko-niemiecka. Monografja. Jasło: 1936, s. 41.