Wychowanie

całokształt wpływów wychowawcy na wychowanka

Wychowanie – całokształt wpływów wychowawcy na wychowanka, który ma na celu ukształtowanie człowieka pod względem fizycznym, moralnym i umysłowym.

W szerokim znaczeniu – wychowanie to wszelkie zjawiska związane z oddziaływaniem środowiska społecznego i przyrodniczego na człowieka, kształtujące jego tożsamość, osobowość, postawy; w znaczeniu węższym – oddziaływania organizowane celowo, mające prowadzić do pożądanych zmian w funkcjonowaniu jednostek i grup[1].

Ideał wychowania

edytuj

Najważniejszy cel wychowania człowieka, któremu powinny zostać podporządkowane wszystkie inne cele, treści oraz metody pracy wychowawczej. Jest to ogół norm i celów wpływających na działalność wychowawczą, oraz ustalony bądź przyjęty wzorzec osobowy, którego właściwości uważa się za bez zarzutu i godne do naśladowania dla młodego człowieka.

Cele wychowania

edytuj

Cele procesu wychowawczego zależą od czynników społeczno-ustrojowych oraz ekonomicznych danego państwa (zob. historia wychowania, np. wychowanie w starożytnej Grecji i Sparcie, wychowanie w III Rzeszy).

Proces wychowania

edytuj

System edukacji i aktywności wychowanków oraz wychowawców, umożliwiający uczniom zmienianie się w zaplanowanym przez wychowawców (nauczycieli) kierunku, to przekształcenie sposobów postrzegania świata, kształtowanie uczuć moralnych i estetycznych, postaw społecznych i przekonań, wszechstronne kształtowanie osobowości wychowanków, a także ich charakteru oraz woli.

Badanie wychowania

edytuj

Zgodnie z metodologią badań empirycznych – wychowanie podlega zasadom i normom postępowania badawczego i zaczyna się od diagnozy pedagogicznej.

Rodzaje wychowania

edytuj

M.in.:

Metody

edytuj
Osobny artykuł: Metody wychowania.

Jedną z metod wychowania (intencjonalnego) jest świadome i celowe oddziałanie przez pedagoga lub kompetentnego wychowawcę na podmiot wychowania (człowiek) mającego na celu wytworzenie zmian psychicznych w obrębie jego osobowości.

Pedagodzy i teoretycy wychowania

edytuj

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. wychowanie, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2020-06-26].
  2. Leon Zarzecki: Teoretyczne podstawy wychowania. Teoria i praktyka w zarysie. Jelenia Góra: Karkonoska Państwowa Szkoła Wyższa w Jeleniej Górze, 2012, s. 127–131. ISBN 978-83-61955-14-6.
  3. Św. Tomasz z Akwinu; Przełożył i objaśnieniami zaopatrzył o. Pius Bełch, O.P: Suma Teologiczna Tom 7, Człowiek. Część druga, 1. 85-102. Katolicki Ośrodek Wydawniczy Veritas w Londynie. [dostęp 2017-06-30]. (pol.).
  4. Johann Heinrich Pestalozzi, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2017-07-03] (ang.).
  5. Małgorzata Bucior, Przedszkole Nr2 w Zamościu; Bibliografia: Aleksander Lewin, Makarenko. Konfrontacje pedagogiczne, Warszawa 1960, PZWS; Wincenty Okoń, Nowy słownik pedagogiczny, Warszawa 2004, Wydawnictwo Akademickie „Żak”: Prekursor pedagogiki opiekuńczo – wychowawczej Anton Semionowicz Makarenko. www.edukacja.edux.pl. [dostęp 2016-02-06].
  6. Lidia Wollman: Wychowanie w miłości. [w:] Studio Opinii > temat: Maria Łopatkowa “Pedagogika serca w dobie globalizacji” [on-line]. Stefan Bratkowski z zespołem. [dostęp 2011-09-29]. (zob. też: B. Sieradzka-Baziur (2017), Wychowanie emocjonalne w XXI wieku według pedagogiki serca Marii Łopatkowej).

Linki zewnętrzne

edytuj