Zasłonak rzodkiewkowaty

Zasłonak rzodkiewkowaty
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	gołąbkowce
Rodzina	zasłonakowate
Rodzaj	zasłonak
Gatunek	zasłonak rzodkiewkowaty
	Nazwa systematyczna
	Cortinarius ionophyllus M.M. Moser; Nova Hedwigia 14(2-4): 504 (1968) [1967]
	Multimedia w Wikimedia Commons

Zasłonak rzodkiewkowaty (Cortinarius ionophyllus M.M. Moser) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)^[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r., Andrzej Nespiak opisywał ten gatunek jako zasłonak nibyfioletowy, zasłonak czterobarwny lub zasłonak tarczowaty^[2].

Morfologia

Kapelusz

Średnica 3–8 cm, początkowo półkulisty, potem płaskowypukły, często z dużym garbem. Powierzchnia matowa, włókienkowata lub drobnołuseczkowata z ciemniejszymi, higrofanicznymi smugami. Barwa szarobrązowa do purpurowobrązowej, u starszych owocników brunatna. Resztki zasnówki o barwie żółtobrązowej^[3].

Blaszki

Szeroko przyrośnięte, dość rzadkie, u młodych owocników ciemnofioletowe do purpurowofioletowych, u starszych brązowe^[3].

Trzon

Wysokość 6–13 cm, grubość 5–11 mm, cylindryczny, sztywny, czasami skręcony. Powierzchnia brązowawa z fioletowym odcieniem i resztkami brązowej zasnówki, czasami tworzącej pierścień lub niekompletne strefy pierścieniowe^[3].

Miąższ grzyba

Początkowo wyraźnie purpurowy, potem bardziej brązowy, zwłaszcza w podstawie trzonu. Zapach niewyraźny, smak przyjemny lub lekko gorzkawy^[3].

Zarodniki

Eliptyczne, 10–11,5 × 6,5–7 μm, umiarkowanie brodawkowane, silniej na wierzchołkach. Wysyp zarodników rdzawobrązowy^[3].

Występowanie i siedlisko

Najliczniejsze stanowiska tego gatunku podano w Europie Północnej, ponadto pojedyncze stanowiska podano w Kolumbii i Kanadzie^[4]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano 2 stanowiska^[2]. Jest rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status V – gatunek narażony na wymarcie^[5].

Grzyb mikoryzowy. Rośnie na ziemi w lasach liściastych, zwłaszcza pod grabami i dębami^[2]. Grzyb niejadalny^[3].

Gatunki podobne

Zasłonak rzodkiewkowaty charakteryzuje się włókienkowatym, bladobrązowym kapeluszem, fioletowymi blaszkami u młodych owocników i żółtobrunatną zasnówką, często na trzonie tworzącą strefy pierścieniowe. Podobny zasłonak borowikowy (Cortinarius lucorum) rośnie pod drzewami iglastymi, zasłonak pachnący (Cortinarius torvus) ma silnie owocowy (gruszkowy) zapach i rośnie pod bukami^[3].

Przypisy

↑ ^a ^b Index Fungorum. [dostęp 2018-01-11]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Mycoquebec. Cortinarius ionophyllus. [dostęp 2018-01-11].
↑ Discover Life Maps. [dostęp 2018-01-10].
↑ Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

[if-1] Index Fungorum. [dostęp 2018-01-11]. (ang.).

[checklist-2] Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.

[mycoquebec-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Mycoquebec. Cortinarius ionophyllus. [dostęp 2018-01-11].

[4] Discover Life Maps. [dostęp 2018-01-10].

[5] Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]