Zastawka pnia płucnego
Zastawka pnia płucnego (łac. valva trunci pulmonalis) – zastawka tętnicza w sercu zapobiegająca cofaniu się krwi z pnia płucnego do prawej komory.
| valva trunci pulmonalis | |
 Zastawki w sercu człowieka, półschemat (c – zastawka pnia płucnego) | |
 13 – zastawka pnia płucnego |
Anatomia edytuj
Zastawka pnia płucnego składa się z trzech płatków półksiężycowatych (valvulae semilunales) przedniego, prawego i lewego, którym na ścianie pnia płucnego odpowiadają uwypuklenia tworząc razem trzy zatoki pnia płucnego (sinus trunci pulmonalis)[a].
Fizjologia edytuj
Czynność zastawki pnia płucnego polega na zapobieganiu cofania się krwi z pnia płucnego do prawej komory serca.
faza skurczowa edytuj
Ponieważ zastawka trójdzielna jest zamknięta to płatki zastawki pnia płucnego rozstępują się w kierunku ściany tętnicy płucnej i krew jest wyrzucana do płuc.
faza rozkurczowa edytuj
Cofająca się krew wypełnia płatki półksiężycowate powodując ich automatyczne zamknięcie oraz szczelne dociśnięcie ich brzegów do siebie.
Histologia edytuj
Zastawka pnia płucnego składa się z trzech warstw[1]
- środkowej zbudowanej z tkanki łącznej właściwej włóknistej
- obwodowej[2] skierowana ku aorcie odpowiadającej jej błonie wewnętrznej zbudowanej z licznej włókien kolagenowych i sprężystych, nielicznych fibroblastów i miocytów gładkich
- zewnętrznej skierowana ku komorom odpowiadającej wsierdziu, pokryte jest śródbłonkiem, które komórki leżą na ciągłej blaszce podstawnej i maja owalne lub okrągłe jądra, pod śródbłonkiem znajduje się trójwarstwowa cześć łącznotkankowa składająca się z:
- podśródbłonkowa warstwa luźna – fibroblasty, włókna kolagenowe i włókna sprężyste w niewielkiej liczbie
- warstwa mięśniowo-sprężysta – włókna kolagenowe, włókna sprężyste i miocyty gładkie
- warstwa podwsierdziowa – komórki tkanki tłuszczowej żółtej (nieliczne)[1]
Płatki półksiężycowate nie mają naczyń krwionośnych z wyjątkiem położonych w mięśniówce[2].
Odmiany edytuj
- zastawka pnia płucnego może posiadać jeden, dwa, cztery lub pięć płatków[b]
Rozwój płodowy edytuj
Rozwój zastawki pnia płucnego jest nierozerwalnie związany z rozwojem stożka tętniczego, który powstaje w 21 dniu z podziału cewy sercowej[3]. Po 7 tygodniu stożek tętniczy dzieli się spiralnie i tworzy wspólnie z workiem aortowym pień płucny i aortę. Równocześnie z powstaniem dwóch większych fałdów wspólnego pnia tętniczego dzielących go na pień płucny i aortę w pniu tym powstają dwa równolegle fałdy mniejsze. Po zrośnięciu się fałdów większych w przegrodę pnia wszystkie fałdy zostają przez nie przepołowione tworząc w pniu płucnym trzy fałdy – dwie powstałe z przepołowienia fałdów większych i jeden z fałdu mniejszego. Następnie części fałdów położonej wyżej zanikają, a części fałdów położone niżej zostają wydrążone od góry i przekształcają się w kieszonki otwarte do pnia płucnego[4].
Miejsce osłuchiwania edytuj
Wady wrodzone zastawki pnia płucnego edytuj
Choroby zastawki pnia płucnego edytuj
Uwagi kliniczne edytuj
- na przedniej powierzchni klatki piersiowej zastawka pnia płucnego rzutuje się na lewy brzeg mostka na wysokości chrząstki żebrowej[3]
Zobacz też edytuj
Uwagi edytuj
- ↑ Niektórzy wyróżniają uwypuklenie tworzone przez 3 zatoki na pniu płucnym i nazywają opuszką pnia płucnego.
- ↑ Odmiana z jednym i odmiana z pięcioma płatkami występuje wyjątkowo rzadko.
Przypisy edytuj
- ↑ a b Wojciech Sawicki, Jacek Malejczyk: Histologia. Warszawa: PZWL, 2012, s. 340. ISBN 978-83-200-4349-5.
- ↑ a b Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia Człowieka. T. III. Warszawa: PZWL, 1993, s. 63–65. ISBN 83-200-1628-2.
- ↑ a b c d Sobotta Atlas Anatomii człowieka. Friedrich Paulsen (red.); Jens Waschke (red.); Witold Woźniak (red. IV wyd. pol.); Kazimierz S. Jędrzejewski (red. IV wyd. pol.). T. 2. Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 2012, s. 4–14. ISBN 978-83-7609-709-1.
- ↑ Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia Człowieka. T. III. Warszawa: PZWL, 1993, s. 39–42. ISBN 83-200-1628-2.
- ↑ a b c d e Interna Harrisona. T. III. Lublin: Wydawnictwo Czelej, 2001, s. 2436–2438. ISBN 83-88063-42-1.
- ↑ Interna Harrisona. T. III. Lublin: Wydawnictwo Czelej, 2001, s. 2471. ISBN 83-88063-42-1.
Bibliografia edytuj
- Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia Człowieka. T. III. Warszawa: PZWL, 1993, s. 63–65. ISBN 83-200-1628-2.
- Wojciech Sawicki, Jacek Malejczyk: Histologia. Warszawa: PZWL, 2012, s. 340. ISBN 978-83-200-4349-5.
- Sobotta Atlas Anatomii człowieka. Friedrich Paulsen (red.); Jens Waschke (red.); Witold Woźniak (red. IV wyd. pol.); Kazimierz S. Jędrzejewski (red. IV wyd. pol.). T. 2. Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 2012, s. 4–14. ISBN 978-83-7609-709-1.
- Choroby wewnętrzne. Franciszek Kokot (red.). Warszawa: PZWL, 1996, s. 64–68. ISBN 83-200-1960-5.
- Paul Dworkin: Pediatria. Jan Pellar (red. I wyd. pol). Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 1993, s. 393–400. ISBN 83-85842-00-4.
- Lust Pfaundler Diagnostyka i terapia w pediatrii. Helmut Bartels (red.); Irena Norska-Borówka (red. I wyd. pol.). Wrocław: Elsevier Urban & Partner, 1999, s. 397–427. ISBN 83-87944-15-7.
- Interna Harrisona. T. III. Lublin: Wydawnictwo Czelej, 2001, s. 2436–2438. ISBN 83-88063-42-1.
