Zeta Cassiopeiae

gwiazda zmienna w gwiazdozbiorze Kasjopei

Zeta Cassiopeiae (Fulu, ζ Cas) – gwiazda w gwiazdozbiorze Kasjopei, znajdująca się w odległości około 593 lat świetlnych od Słońca.

Zeta Cassiopeiae
ζ Cas
Ilustracja
Położenie w gwiazdozbiorze
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Kasjopea

Rektascensja

00h 36m 58,284s[1]

Deklinacja

+53° 53′ 48,87″[1]

Paralaksa (π)

0,00550 ± 0,00016[1]

Odległość

593 ± 18 ly
181,8 ± 5,4 pc

Wielkość obserwowana

3,66m[1]

Ruch własny (RA)

17,38 ± 0,13 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

−9,86 ± 0,11 mas/rok[1]

Prędkość radialna

−0,20 ± 0,10 km/s[1]

Charakterystyka fizyczna
Typ widmowy

B2 IV[1]lub B2Ⅴ[2]

Masa

9 M[2]

Promień

6,1 R[2]

Jasność

6400 L[2]

Okres obrotu

5,37 d[2]

Prędkość obrotu

56 km/s[2]

Temperatura

21 000 K[2]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 17 Cas
2MASS: J00365827+5353486
Bonner Durchmusterung: BD+53°105
Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 17
Boss General Catalogue: GC 727
Katalog Henry’ego Drapera: HD 3360
Katalog Hipparcosa: HIP 2920
Katalog jasnych gwiazd: HR 153
SAO Star Catalog: SAO 21566
Fulu

Gwiazda ta ma nazwę własną Fulu, która pochodzi z tradycji chińskiej (chiń. 附路; pinyin Fùlù; dosł. „Boczna Droga”). Część gwiazdozbioru Kasjopei reprezentowała dla Chińczyków drogę do „Najwyższego Pałacu”, zaś ta gwiazda, leżąc lekko na uboczu, stanowiła boczną drogę[3][4]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2017 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Fulu dla określenia tej gwiazdy[5].

Charakterystyka

edytuj

Jest to błękitna gwiazda typu widmowego B2, sklasyfikowana jako podolbrzym, ale prawdopodobnie wciąż będąca na ciągu głównym. Jest znacznie gorętsza od Słońca (21 000 K) i znaczną część promieniowanie emituje w zakresie ultrafioletu; uwzględniając to oraz pociemnienie przez ośrodek międzygwiazdowy można obliczyć, że jej jasność przekracza 6400 razy jasność Słońca. Ma promień 6,1 raza większy niż promień Słońca i masę około 9 mas Słońca, co sprawia, że może ona wybuchnąć jako supernowa, choć może też być poniżej granicznej masy i zakończyć życie jako masywny neonowotlenowy biały karzeł. Gwiazda o takiej masie pozostaje na ciągu głównym przez 25 milionów lat, Zeta Cassiopeiae ma obecnie 3/4 tego czasu za sobą. Niewielka zmienność blasku tej gwiazdy (poniżej 0,05 m) w okresie 1,56 doby pozwala zaliczyć ją do wolno zmiennych gwiazd pulsujących, spośród których wyróżnia ją obecność pola magnetycznego. Zmienność wiatru gwiazdowego związanego z tym polem pozwala wyznaczyć okres obrotu równy 5,37 d; oś obrotu gwiazdy jest nachylona w kierunku obserwacji. Gwiazda nie ma znanych towarzyszy[2].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f g h Zeta Cassiopeiae w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e f g h Jim Kaler: Zeta Cassiopeiae. STARS. [dostęp 2017-08-29]. (ang.).
  3. Cassiopeia. W: Ian Ridpath: Star Tales. James Clarke & Co., 1988. ISBN 978-0-7188-2695-6.
  4. Cassiopeia. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 148. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
  5. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-08-10. [dostęp 2018-12-03].