Neon (pierwiastek)
Neon (Ne, łac. neon) – pierwiastek chemiczny z grupy helowców (gazów szlachetnych) w układzie okresowym. Jego zawartość w górnych warstwach Ziemi wynosi 5 × 10−7%. Stabilne izotopy neonu to 20Ne, 21Ne i 22Ne. Jest to bezwonny i bezbarwny gaz. Stosuje się go do wypełniania lamp neonowych, jako wydajniejszy od helu środek chłodniczy oraz w laserach. Jest jednak znacznie droższy niż hel, gdyż na skalę przemysłową otrzymywany jest tylko poprzez destylację frakcyjną powietrza, w którym występuje w śladowych ilościach.
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| fluor ← neon → – | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wygląd | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| bezbarwny | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 Widmo emisyjne neonu | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ogólne informacje | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nazwa, symbol, l.a. | neon, Ne, 10 (łac. neon) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Grupa, okres, blok | 18, 2, p | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Stopień utlenienia | 0 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Właściwości metaliczne | gaz szlachetny | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Masa atomowa | 20,1797(6) u[4][a] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Stan skupienia | gazowy | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Gęstość | 0,825 kg/m³[1] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Temperatura topnienia | −248,609 °C[1] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Temperatura wrzenia | −246,053 °C[1] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Numer CAS | 7440-01-9 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| PubChem | 23935[5] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą warunków normalnych (0 °C, 1013,25 hPa) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nie jest znane żadne znaczenie biologiczne neonu.
Pierwiastek został odkryty przez brytyjskich chemików sir Williama Ramsaya i Morrisa W. Traversa w 1898 roku. Nazwa pierwiastka pochodzi od greckiego słowa neos, co oznacza „nowy”[7].
Neon jest gazem szlachetnym i nie są znane żadne jego trwałe związki chemiczne. Metodami spektroskopowymi wykryto natomiast istnienie jonów Ne+, (NeAr)+, (NeH)+, i (HeNe)+[8]. Znane są także cząsteczki NeF o czasie życia obliczanym na 25 ns[9]. Neon ma też zdolność tworzenia niestabilnych hydratów[8].
UwagiEdytuj
- ↑ Wartość w nawiasie oznacza niepewność związaną z ostatnią cyfrą znaczącą. W dostępnych komercyjnie produktach mogą występować znaczne odchylenia masy atomowej od podanej, z uwagi na zmianę składu izotopowego w rezultacie nieznanego bądź niezamierzonego frakcjonowania izotopowego. Znane są próbki geologiczne, w których pierwiastek ten ma skład izotopowy odbiegający od występującego w większości źródeł naturalnych. Masa atomowa pierwiastka w tych próbkach może więc różnić się od podanej w stopniu większym niż wskazana niepewność.
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b c d Lide 2009 ↓, s. 4-77.
- ↑ Lide 2009 ↓, s. 6-52.
- ↑ Neon (pierwiastek) (nr 17366) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck KGaA) na obszar Stanów Zjednoczonych (ze względu na zmianę sposobu wywołania karty charakterystyki, aby pobrać kartę dla obszaru USA, na stronie produktu należy zmienić lokalizację na "United States" i ponownie pobrać kartę). [dostęp 2011-09-30].
- ↑
Juris Meija i inni, Atomic weights of the elements 2013 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 88 (3), 2016, s. 265–291, DOI: 10.1515/pac-2015-0305.
- ↑ Neon (pierwiastek) (CID: 23935) (ang.) w bazie PubChem, United States National Library of Medicine.
- ↑ Wartość dla ciała stałego: Singman, Charles N.. Atomic volume and allotropy of the elements. „Journal of Chemical Education”. 61 (2), s. 137–142, 1984. DOI: 10.1021/ed061p137.
- ↑ Ignacy Eichstaedt: Księga pierwiastków. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1973, s. 74-75. OCLC 839118859.
- ↑ a b Periodic Table: Neon Lawrence Livermore National Laboratory.
- ↑ Steigerwald, F., Walter, W., Langhoff, H., Hammer, W.. Emission spectrum and formation kinetics of neon fluoride. „Z Phys D – Atoms, Molecules and Clusters”. 7 (4), s. 379-382, 1988. DOI: 10.1007/BF01439807.
BibliografiaEdytuj
- CRC Handbook of Chemistry and Physics, David R. Lide (red.), wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, ISBN 978-1-4200-9084-0.