Flerow
Flerow[1] (Fl, łac. flerovium) – pierwiastek chemiczny leżący w układzie okresowym w bloku p bezpośrednio pod ołowiem. Wszystkie znane izotopy są bardzo nietrwałe i nie występują na Ziemi.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
nihon ← flerow → moskow | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nazwa, symbol, l.a. | flerow, Fl, 114 (łac. flerovium) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Grupa, okres, blok | 14, 7, p | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Masa atomowa | 289 u | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
HistoriaEdytuj
Pierwiastek ten został otrzymany pod koniec 1998 r. w Zjednoczonym Instytucie Badań Jądrowych w Dubnej przy współpracy z naukowcami z Lawrence Livermore National Laboratory, w reakcji syntezy[2][3]:
- 24494Pu + 4820Ca → 292114Fl* → 289114Fl + 310n
Wyniki tych badań zostały potwierdzone przez zespoły badaczy z Berkeley[4] i GSI[5][6] w 2009. Odkrycie zostało uznane przez IUPAC 1 czerwca 2011[7].
W latach 1969–1972 naukowcy z Berkeley i Dubnej poszukiwali bezskutecznie śladów flerowu w naturalnie występujących minerałach. Pierwszą próbę syntezy metodą gorącej fuzji podjęto w Berkeley w 1969 r. W 1977 roku rosyjscy uczeni próbowali wytworzyć ten pierwiastek w reakcji plutonu z wapniem; nie uzyskali wówczas pozytywnego wyniku. Te wczesne próby były motywowane hipotezą występowania pierwiastków superciężkich w środowisku naturalnym oraz publikacją z 1966 sugerującą, że czas połowicznego rozpadu jednego z izotopów flerowu może być rzędu stu milionów lat[8].
NazwaEdytuj
Ze względu na położenie w układzie okresowym pod ołowiem bywał nazywany zwyczajowo eka-ołowiem. Wstępna nazwa ununquadium (symbol Uuq) pochodziła od liczby atomowej tego pierwiastka zgodnie z systematyczną terminologią IUPAC dla transuranowców.
1 grudnia 2011 IUPAC zaproponowała ostateczną łacińską i angielską nazwę pierwiastka 114 jako flerovium (symbol Fl)[9]. Gieorgij Florow (Flerow[10]) (1913–1990) był dyrektorem Laboratorium Reakcji Jądrowych Zjednoczonego Instytutu Badań Jądrowych w Dubnej. 30 maja 2012 roku IUPAC oficjalnie zatwierdziła tę nazwę[11]. Polska nazwa pierwiastka, ustalona przez Komisję Terminologii Chemicznej PTChem, brzmi flerow[1].
WłaściwościEdytuj
Właściwości chemiczne flerowu są słabo zbadane. Położenie w układzie okresowym sugeruje, że będzie on zachowywał się jak metal ciężki, przyjmując stopnie utlenienia II i IV. Tymczasem pierwsi badacze podali, że niechętnie reaguje z innymi pierwiastkami, zachowując się raczej jak gaz szlachetny[8][12], ze względu na relatywistyczne przesunięcie energii stanów[12]. W 2012 przeprowadzono badania z wyższą czułością, których wyniki były sprzeczne z tymi rezultatami. Flerow jest pierwiastkiem lotnym, najmniej reaktywnym wśród węglowców, ale pomiary wskazywały, że jest bardziej reaktywny niż kopernik i jest metalem[13][14][15]. Sprzeczność wyników, ich mała liczba i duża niepewność pomiaru wciąż nie pozwalają na definitywne stwierdzenie charakteru metalicznego flerowu[16].
Interesujący jest nieodkryty dotąd (2009) izotop 298Fl ze 184 neutronami w jądrze. Model powłokowy budowy jądra atomowego przewiduje, że takie jądro będzie miało wyjątkowo długi czas życia.
Zobacz teżEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b O nazwach pierwiastków 114 i 116 w języku polskim oraz o nazw tych odmianie, [w:] Opinie Komisji Terminologii Chemicznej [online], Polskie Towarzystwo Chemiczne, 6 lutego 2014 [dostęp 2014-02-07] .
- ↑ Yu. Ts. Oganessian i inni, Synthesis of Superheavy Nuclei in the 48 C a + 244 Pu Reaction, „Physical Review Letters”, 83 (16), 1999, s. 3154–3157, DOI: 10.1103/PhysRevLett.83.3154 (ang.).
- ↑ Kit Chapman , What it takes to make a new element, Chemistry World, 30 listopada 2016 [dostęp 2020-11-24] (ang.).
- ↑ Superheavy Element 114 Confirmed: A Stepping Stone to the Island of Stability, PhysOrg.com, 24 września 2009 .
- ↑ News Archive: Element 114 – Heaviest Element at GSI Observed at TASCA, GSI Helmholtzzentrum für Schwerionenforschung GmbH, 27 lipca 2009 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-23] .
- ↑ News Archive: Chemical Element 114: a first at GSI. One of the heaviest elements, GSI Helmholtzzentrum für Schwerionenforschung GmbH, 22 czerwca 2010 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-23] .
- ↑ Discovery of the Elements with Atomic Number 114 and 116, International Union of Pure and Applied Chemistry, 1 czerwca 2011 [zarchiwizowane z adresu 2013-01-29] .
- ↑ a b John Emsley , Nature’s Building Blocks: An A-Z Guide to the Elements, Oxford University Press, 2011, s. 580, ISBN 0-19-960563-7 .
- ↑ Start of the Name Approval Process for the Elements of Atomic Number 114 and 116, International Union of Pure and Applied Chemistry, 1 grudnia 2011 [zarchiwizowane z adresu 2014-08-23] .
- ↑ Flerow Gieorgij N., [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2020-08-18] .
- ↑ Element 114 is Named Flerovium and Element 116 is Named Livermorium, Międzynarodowa Unia Chemii Czystej i Stosowanej, 30 maja 2012 [zarchiwizowane z adresu 2016-02-05] (ang.).
- ↑ a b Flerov Laboratory of Nuclear Reactions, 2009, s. 86–96 [dostęp 2014-05-13] (ang.).
- ↑ Alexander Yakushev , Superheavy element 114 is a volatile metal, [w:] NRC-8, EuCheMS International Conference on Nuclear and Radiochemistry [online], 20 września 2012 [dostęp 2015-08-03] .
- ↑ Alexander Yakushev , Superheavy Element Flerovium (Element 114) Is a Volatile Metal, „Inorganic Chemistry”, 53 (3), 2014, s. 1624–1629, DOI: 10.1021/ic4026766, PMID: 24456007 .
- ↑ Jens Volker Kratz , The impact of the properties of the heaviest elements on the chemical and physical sciences, „Radiochimica Acta”, 100 (8–9), 2014, s. 569–578, DOI: 10.1524/ract.2012.1963 .
- ↑ Alexander Yakushev , Robert Eichler , Gas-phase chemistry of element 114, flerovium, „EPJ Web of Conferences”, 131 (07003), 2016, DOI: 10.1051/epjconf/201613107003 .