Zygmunt Łakiński (ur. 27 stycznia 1892 w Kościanie, zm. 24 marca 1961 w Londynie) – generał brygady Wojska Polskiego.

Zygmunt Łakiński
Ilustracja
płk Zygmunt Łakiński (przed 1932)
generał brygady generał brygady
Data i miejsce urodzenia

27 stycznia 1892
Kościan

Data i miejsce śmierci

24 marca 1961
Londyn

Przebieg służby
Lata służby

19141947

Siły zbrojne

Armia Cesarstwa Niemieckiego
Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Jednostki

7 dywizjon artylerii konnej
10 pułk artylerii lekkiej
30 Dywizja Piechoty
3 Dywizja Piechoty
3 Dywizja Strzelców Karpackich
7 Dywizja Piechoty

Stanowiska

dowódca dywizjonu artylerii
dowódca pułku artylerii
dowódca artylerii dywizyjnej
dowódca dywizji piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino Oficer Orderu Imperium Brytyjskiego od 1936 (wojskowy) Gwiazda Italii (Wielka Brytania) Gwiazda za Wojnę 1939–1945 (Wielka Brytania) Medal Obrony (Wielka Brytania) Medal Wojny 1939–1945 (Wielka Brytania) Medal Żołnierza (USA) Krzyż Wojenny 1939–1945 (Francja)
Poświęcenie świetlicy 7 pac zorganizowanej przez Oddział Polskiego Białego Krzyża w Poznaniu. Płk Zygmunt Łakiński 1. z prawej w 1. rzędzie

Życiorys

edytuj

Urodził się 27 stycznia 1892 w Kościanie, w rodzinie Jana Łakińskiego h. Pelikan (1859–1940) i Teresy z Księżopolskich (1866–1922). Po ukończeniu szkoły powszechnej uczęszczał do gimnazjum w Poznaniu, gdzie w 1913 uzyskał świadectwo dojrzałości. 6 sierpnia 1914 został wcielony do Armii Cesarstwa Niemieckiego. W 1915 awansował na podporucznika. Do lutego 1918 służył w artylerii niemieckiej na froncie zachodnim. Następnie do końca października 1918 był instruktorem w Polskiej Sile Zbrojnej.

Od listopada 1918 do 8 stycznia 1919 był adiutantem baonu Służby Straży i Bezpieczeństwa w Poznaniu. 27 grudnia 1918 kierował akcją oddziałów tej służby z punktu dowodzenia w Zamku. Od 9 stycznia 1919 tworzył Dowództwo Artylerii i referował w Dowództwie Głównym sprawy artylerii. 20 stycznia 1919 został adiutantem przy Inspekcji Artylerii.

Do Sił Zbrojnych Polskich w byłym zaborze pruskim formalnie został przyjęty dekretem Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej z 20 marca 1919 i mianowany porucznikiem ze starszeństwem z dniem 1 października 1915. 15 kwietnia 1919 objął dowództwo 3 baterii I dywizjonu artylerii konnej, który po scaleniu z „armią krajową” (5 lutego 1920) został przemianowany na 7 dywizjon artylerii konnej wielkopolskiej. 3 czerwca 1919 Komisariat NRL awansował go na kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919. W sierpniu 1919 został przeniesiony do 2 pułku artylerii polowej Legionów na stanowisko dowódcy baterii. W listopadzie został dowódcą I dywizjonu. Z 2 pułkiem artylerii polowej Legionów przeszedł cały szlak bojowy wojny polsko-bolszewickiej.

Od października 1921 do 23 czerwca 1922 był członkiem Komisji Weryfikacyjnej dla byłych oficerów armii niemieckiej. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 144. lokatą w korpusie oficerów artylerii. Od 24 kwietnia 1922 do 15 lutego 1924 był szefem Oddziału V Sztabu Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VII w Poznaniu, pozostając oficerem nadetatowym 14 pułku artylerii polowej[1]. W marcu 1924 objął dowództwo 7 dywizjonu artylerii konnej Wielkopolskiej w Poznaniu[2][3]. 23 stycznia 1928 awansował na podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i 14. lokatą w korpusie oficerów artylerii[4]. 10 grudnia 1931 awansował na pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932 i 7. lokatą w korpusie oficerów artylerii[5]. Dywizjonem dowodził do 16 kwietnia 1934. W kwietniu 1934 został mianowany dowódcą 10 Kaniowskiego pułku artylerii lekkiej w Łodzi[6]. Od 1 października 1938 dowodził artylerią dywizyjną 30 Poleskiej Dywizji Piechoty. W wojnie obronnej 1939 roku walczył do 28 września.

Następnie przedostał się do Francji, gdzie od kwietnia 1940 roku dowodził artyleria dywizyjną 3 Dywizji Piechoty. Po ewakuacji do Wielkiej Brytanii, od lipca 1940 roku do listopada 1941 roku był zastępcą dowódcy 1 Brygady Strzelców w Szkocji. W styczniu 1942 wyjechał na Bliski Wschód, gdzie został komendantem Centrum Szkolenia Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, a następnie dowódcą artylerii 3 Dywizji Strzelców Karpackich i dowódcą 7 Dywizji Piechoty (do kwietnia 1947 roku). 3 maja 1945 został mianowany generałem brygady.

Po demobilizacji osiedlił się w Londynie. Wykorzystując własne oszczędności kupił dom na wynajem, pełniąc w nim rolę administratora i stróża, co pozwalało mu na uzyskanie środków utrzymania[7].

Zmarł w Londynie 24 marca 1961. Pochowany został na cmentarzu Gunnersbury w Londynie.

Od 2 lipca 1919 był mężem Teresy Marii z Grabskich h. Pomian (ur. 1897), z którą miał dwóch synów.

Ordery i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Rocznik oficerski 1923, s. 101, 741, 816.
  2. Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 14 marca 1924 r., Nr 25, s. 122.
  3. Rocznik oficerski 1924, s. 726, 739.
  4. Rocznik oficerski 1928, s. 423, 451.
  5. Rocznik oficerski 1932, s. 176, 720.
  6. Dziennik Personalny Ministra Spraw Wojskowych z 7 czerwca 1934 r., Nr 11, s. 162.
  7. Włodzimierz Nikitenko: Włóczędzy w generalskich mundurach. Historia.org.pl., 23 września 2014. [dostęp 2016-11-01]. (pol.).
  8. Łukomski G., Polak B., Suchcitz A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1997, s. 371.
  9. M.P. z 1937 r. nr 93, poz. 128 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  10. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”, s. 29, Nr 2 z 11 listopada 1937. Ministerstwo Spraw Wojskowych. 
  11. M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 345 „za zasługi na polu wyszkolenia wojska”.
  12. Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 1982 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 38, poz. 1812)
  13. Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 68)
  14. a b Na podstawie fotografii [1].
  15. M.P. z 1928 r. nr 296, poz. 727 „za wybitne zasługi, położone w powstaniu wielkopolskim”.
  16. a b c d e f g Lakinski, Zygmunt - TracesOfWar.com [online], www.tracesofwar.com [dostęp 2023-05-01].

Bibliografia

edytuj
  • Dzienniki Personalne Ministra Spraw Wojskowych.
  • Roczniki Oficerskie 1923, 1924, 1928 i 1932.
  • Tadeusz Kryska-Karski i Stanisław Żurakowski, Generałowie Polski Niepodległej, Editions Spotkania, Warszawa 1991, wyd. II uzup. i poprawione.

Linki zewnętrzne

edytuj