Zygmunt Myszkowski (stolarz)

polski działacz niepodległościowy i żołnierz (1897–1956)

Zygmunt Mieczysław Myszkowski, ps. Góra[1] (ur. 1 listopada 1897 w Zakopanem, zm. 1956) – polski stolarz i działacz niepodległościowy, starszy sierżant rezerwy Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Zygmunt Myszkowski
Góra
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Zygmunt Mieczysław Myszkowski

Data i miejsce urodzenia

1 listopada 1897
Zakopane

Data śmierci

1956

Zawód, zajęcie

stolarz

Pracodawca

Polskie Koleje Państwowe

podpis
Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Medal Waleczności (Austro-Węgry)

Życiorys

edytuj

Urodził się 1 listopada 1897 w Zakopanem, w ówczesnym powiecie nowotarskim Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Jana i Katarzyny z Bigajów[2][1][3][4]. W rodzinnej miejscowości ukończył sześć klas szkoły powszechnej (1903–1909) i dwie klasy szkoły przemysłowo-zawodowej (1910–1912)[5]. W trakcie nauki w szkole przemysłowo-zawodowej praktykował w zawodzie stolarza, a w 1913 zdał egzamin czeladniczy[6]. W roku szkolnym 1913/1914 ukończył kurs w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie[5]. W sierpniu i wrześniu 1914 pełnił służbę w zakopiańskim oddziale Związku Strzeleckiego[7].

4 czerwca 1915 wstąpił do Legionów Polskich i został przydzielony do Baonu Uzupełniającego Nr 2[8]. 3 sierpnia tego roku, po ukończeniu szkoły podoficerskiej w Kamieńsku, został przeniesiony do 12. kompanii 6 pułku piechoty[9]. Wyróżnił się 1 października 1915 w czasie ataku nocnego na Kołodię, a następnie w ataku na Kamieniuchę[10]. 10 października 1921 podpułkownik Wilhelm Orlik-Rückemann, były dowódca 12. kompanii 6 pp we wniosku na odznaczenie Orderem Virtuti Militari napisał:

w czasie ataku na pozycje nieprzyjacielskie pod Kołodią, w nocy dnia 1 października 1915, na czele swej sekcji idąc, osobistą odwagą porywał młodych żołnierzy do wytrwania w ataku. W ataku na Kamieniuchę, również na czele sekcji, wpadł do okopów rosyjskich biorąc do niewoli 16 jeńców, w tym jednego oficera. Czynem swym przyczynił się wybitnie do przełamania oporu nieprzyjacielskiego. Kapral Myszkowski w czasie całej swej służby pozostawał stale w polu, zgłaszając się zawsze na ochotnika do wszelkich półroli i wypadów, a na czele sekcji lub półplutonu umiał przeprowadzić najniebezpieczniejsze wycieczki[11].

24 grudnia 1915 został mianowany tytularnym plutonowym, a 27 maja 1916 rzeczywistym plutonowym[12]. 1 sierpnia 1917 został przeniesiony do Szpitala Fortecznego Nr 3 w Warszawie na stanowisko kierownika warsztatów oddziału legionowego[8]. Od 10 października 1917 pełnił służbę w Kolumnie Sanitarnej Polskiego Korpusu Posiłkowego na stanowisku kierownika oddziału technicznego[9]. 18 października tego roku został przeniesiony z Dowództwa Taborów do 2 pułku ułanów[8]. Po bitwie pod Rarańczą (15–16 lutego 1918) został internowany w Száldobos[6]. W kwietniu tego roku został wcielony do batalionu zapasowego c. i k. Pułku Piechoty Nr 20, a następnie wysłany na front włoski[13]. 1 listopada 1918 w czasie odwrotu znad Piawy dostał się do niewoli włoskiej i pracował jako jeniec w oddziałach technicznych[7]. Na początku marca 1919 wstąpił do Armii Polskiej we Włoszech. W polskim obozie wojskowym w La Mandria di Chivasso został przydzielony do pułku piechoty im. Zawiszy Czarnego[6]. W kwietniu razem z pułkiem przybył do Francji[6]. W Błękitnej Armii został wcielony do 6. kompanii 20 pułku strzelców polskich, późniejszego 144 pułku piechoty i w końcu 71 pułku piechoty[6]. W 1919 w macierzystym pułku ukończył kurs rachunkowości i pracy biurowej[5]. Z pułkiem przybył do Polski i w jego szeregach walczył do zakończenia wojny z bolszewikami[6]. 5 maja 1921, w stopniu sierżanta sztabowego, został zdemobilizowany przez batalion zapasowy 71 pułku piechoty[6].

Po zwolnieniu z wojska rozpoczął pracę w firmie ojca w Zakopanem[6]. W 1922 otrzymał własną kartę przemysłową[6]. „Po kilku latach intensywnej pracy rozwinął swoją pracownię stolarską zatrudniając kilkunastu ludzi i przy częściowym poparciu ze strony krewnych wybudował własny dom”[6]. Po latach prosperity z powodu „żyrowania obcych mebli oraz niefortunnego udziału w spółce fabrycznej, poniósł dotkliwe straty materialne dla pokrywania, których zmuszony był sprzedać swoją własność”[6]. Po zlikwidowaniu pracowni na początku 1932 wyjechał z Zakopanego do Warszawy, gdzie pracował dorywczo[6]. 27 maja 1933 mieszkał przy ul. Targowej 81 m. 24 i był bezrobotnym[14]. Należał do Związku Legionistów Polskich[15]. 12 listopada 1934 zawiadomił Biuro Kapituły Orderu Virtuti Militari, że przebywa na stałe we Lwowie[16]. W tym czasie pracował w Oddziale Drogowym I Polskich Kolei Państwowych[16][1]. Zmarł w 1956 i został pochowany na Nowym Cmentarzu w Zakopanem (sektor K2, rząd 1, numer 12)[17].

Był kawalerem, bezdzietnym, wyznania katolickiego[18].

Ordery i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-03-22].
  2. a b Kolekcja ↓, s. 1.
  3. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-03-22].
  4. Myszkowski Zygmunt. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2024-03-22].
  5. a b c Kolekcja ↓, s. 2.
  6. a b c d e f g h i j k l Kolekcja ↓, s. 4.
  7. a b Kolekcja ↓, s. 3, 4.
  8. a b c Kolekcja ↓, s. 8.
  9. a b Kolekcja ↓, s. 4, 8.
  10. Kolekcja ↓, s. 6.
  11. Kolekcja ↓, s. 5–7.
  12. Kolekcja ↓, s. 11.
  13. Kolekcja ↓, s. 3, 4, 8.
  14. Kolekcja ↓, s. 1, 2.
  15. a b c d e f Kolekcja ↓, s. 3.
  16. a b Kolekcja ↓, s. 13.
  17. Cmentarze Parafii Najświętszej Rodziny w Zakopanem. Grobonet.com. [dostęp 2024-03-23].
  18. Kolekcja ↓, s. 2, stan na dzień 27 maja 1933.
  19. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-03-22].
  20. Ciastoń i in. 1939 ↓, s. 156.
  21. M.P. z 1932 r. nr 217, poz. 249.
  22. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-03-22].
  23. Ciastoń i in. 1939 ↓, s. 173.
  24. Ciastoń i in. 1939 ↓, s. 232.
  25. Kolekcja ↓, s. 8, 11.
  26. Ciastoń i in. 1939 ↓, s. 203.

Bibliografia

edytuj
  • Myszkowski Zygmunt Mieczysław. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.77-7399 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-03-22].
  • Jan Kazimierz Ciastoń, Adam Lisiewicz, Edward Skarbek, Edward Wojciechowski: Historia 6 Pułku Piechoty Legionów Józefa Piłsudskiego. T. 1: Tradycja. Warszawa: Komenda Koła 6 Pułku Piechoty Legionów Polskich i Dowództwo 6 Pułku Piechoty Legionów Józefa Piłsudskiego, 1939.