Szlumbergera ucięta
Szlumbergera ucięta, zygokaktus ucięty, epifyllum ucięte[potrzebny przypis], epifylum zimowe, bierwion zimowy[5] (Schlumbergera truncata (Haw.) Moran) – gatunek rośliny z rodziny kaktusowatych. W stanie dzikim występuje w tropikalnych lasach Ameryki Południowej w okolicach Rio de Janeiro w Brazylii[6].
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
szlumbergera ucięta | ||
Nazwa systematyczna | |||
Schlumbergera truncata (Haw.) Moran Gentes Herb. 8:329. 1953[3] | |||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
Morfologia
edytuj- Łodyga
- Jest to pędowy sukulent o silnie spłaszczonych pędach z brzegu ząbkowanych. Człony pędowe rozgałęziają się widlasto. Brak liści[5].
- Kwiaty
- Kwiaty osiągające do 7 cm średnicy powstają na brzegach pędów. Okwiat wielolistkowy, czerwonego koloru (u odmian też białego, pomarańczowoczerwonego lub fioletowoczerwonego). Kwiaty zawierają liczne pręciki i pojedynczy słupek[5].
- Owoce
- Jagody[5].
Zastosowanie
edytujPopularna roślina doniczkowa, zwłaszcza jej liczne kultywary (mieszańce). Szlumbergera ucięta, uprawiana jest jako roślina doniczkowa od 1816/1817, najpierw w Anglii, kiedy to przywieziono do Kew Garden w Londynie pierwszy egzemplarz pochodzący z tropikalnego lasu z okolic Rio de Janeiro. Na Zachodzie odmiany uprawne Schlumbergera truncata nazywane są zazwyczaj Kaktusem Bożego Narodzenia, często też Kaktusem listopadowym, a w USA Kaktusem dziękczynienia i występują masowo w sprzedaży późną jesienią, kiedy kwitną[potrzebny przypis].
W Polsce kwitnie w miesiącach grudzień–styczeń. Gatunek botaniczny posłużył do utworzenia szeregu mieszańców, z reguły uprawianych jako formy szczepione na przedstawicielach rodzaju drzewidło[7].
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-07] (ang.).
- ↑ Schlumbergera truncata. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2009-10-03]. (ang.).
- ↑ Schlumbergera truncata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c d Zbigniew Podbielkowski , Słownik roślin użytkowych, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1989, s. 87, ISBN 83-09-00256-4, OCLC 69595653 .
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2013-01-30].
- ↑ Jan Riha, Rudolf Subik: Encyklopedia kaktusów. Warszawa: Polska Oficyna Wydawnicza BGW, 1992. ISBN 83-7066-424-5.