İlham Əliyev
İlham Heydər oğlu Əliyev, polskie media często używają transkrypcji pisowni rosyjskiej: Ilham Alijew[a] (ur. 24 grudnia 1961 w Baku) – azerski polityk, premier Azerbejdżanu od 4 sierpnia do 4 listopada 2003, prezydent od 31 października 2003.
 İlham Əliyev (2023) | |
| Pełne imię i nazwisko |
İlham Heydər oğlu Əliyev |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | |
| Prezydent Azerbejdżanu | |
| Okres |
od 31 października 2003 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Premier Azerbejdżanu | |
| Okres |
od 4 sierpnia 2003 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| |
| Odznaczenia | |
                _-_ribbon_bar.gif){kind=small}  
| |
ŻyciorysEdytuj
W 1982 ukończył historię na Państwowym Moskiewskim Uniwersytecie Stosunków Międzynarodowych, a następnie doktoryzował się tam, po czym od 1985 wykładał. W latach 1991–1994 prowadził prywatne interesy w Moskwie i Stambule. Znany był w tym czasie ze swej rozrzutności i umiłowania do kasyn, nie interesował się polityką. W maju 1994 roku ojciec – prezydent Heydər Əliyev, wprowadził go do Państwowego Przedsiębiorstwa Naftowego na stanowisko wiceprezesa[1]. W kolejnym roku został wybrany do parlamentu, a w 1997 stanął na czele Narodowego Komitetu Olimpijskiego[2].
Pogarszające się zdrowie Heydəra Əliyeva skłoniło go do przekazania władzy synowi. Na kilka miesięcy przed wyborami ojciec mianował go premierem, a w wyborach 15 października 2003 İlham Əliyev zwyciężył z poparciem ponad 76% głosów[2]. Wybory zdaniem międzynarodowych obserwatorów nie spełniły standardów demokratycznych[1][3]. Urząd prezydenta objął 31 października 2003[2].
15 października 2008 roku został wybrany na drugą kadencję, otrzymując 88%[2] głosów. Wybory te jednak nie były zgodne z międzynarodowymi standardami i nie zostały uznane przez opozycję[3]. Pięć lat później w wyborach prezydenckich 2013 zdobył 84,5%, zapewniając sobie władzę na kolejną pięcioletnią kadencję.
Pełni funkcję przewodniczącego Partii Nowego Azerbejdżanu[4].
Ma żonę Mehriban, która zarządza Fundacją Heydəra Əliyeva, od 2005 jest deputowaną do azerbejdżańskiego parlamentu z ramienia partii męża, której jest wiceprzewodniczącą od 2013. Mają troje dzieci: dwie córki (Leyla ur. 1984 i Arzu ur. 1989) i syna (Heydar ur. 1997) oraz troje wnuków.
OdznaczeniaEdytuj
- Order Heydəra Əliyeva (2005)[5]
- Order Szacha Ismaila[5]
- Krzyż Wielki Legii Honorowej (Francja, 2007)[5]
- Order Wolności (Ukraina, 2013)[6]
- Order Księcia Jarosława Mądrego I klasy (Ukraina, 2008)[7]
- Order Ismoili Somoni (Tadżykistan, 2012)[8]
- Order Zwycięstwa Świętego Jerzego (Gruzja, 2013)[9]
- Order Honoru (Gruzja, 2003)
- Komandor Krzyża Wielkiego Orderu Trzech Gwiazd (Łotwa)
- Krzyż Wielki Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (2008)[10]
- Order Stara Płanina (Bułgaria, 2011)[11]
- Order Republiki Serbii (2013)
- Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Zasługi Republiki Włoskiej (2018)[12]
- Łańcuch Orderu Gwiazdy Rumunii (2004)
- Krzyż Wielki Orderu Wiernej Służby (Rumunia, 2011)[13]
- Order Republiki Tureckiej (2013)
- Łańcuch Orderu Króla Abdulaziza Al Sauda (Arabia Saudyjska, 2005)
- Order Przyjaźni Narodów (Białoruś, 2011)[14]
- Medal 10-lecia Astany (Kazachstan, 2008)
- Order Mubaraka Wielkiego (Kuwejt, 2009)
UwagiEdytuj
PrzypisyEdytuj
- ↑ a b Profile: Ilham Aliyev. BBC News, 16 października 2003. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
- ↑ a b c d President. Biography – Ilham Heydar oglu Aliyev. president.az – President of Azerbaijan. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
- ↑ a b Timeline: Azerbaijan. BBC News, 6 maja 2010. [dostęp 2010-11-11]. (ang.).
- ↑ https://web.archive.org/web/20110808114237/http://www.yap.org.az/view.php?lang=en&menu=5.
- ↑ a b c Официальный сайт президента Азербайджанской Республики – ПРЕЗИДЕНТ » Биография, ru.president.az [dostęp 2019-06-27] [zarchiwizowane z adresu 2019-07-23] (ros.).
- ↑ Указ Президента України № 639/2013 від 18 листопада 2013 року «Про нагородження І. Алієва орденом Свободи».
- ↑ Указ Президента України № 458/2008 від 19 травня 2008 року «Про нагородження І. Алієва орденом князя Ярослава Мудрого», zakon.rada.gov.ua [dostęp 2019-06-27].
- ↑ Состоялась церемония награждения высшими орденами Президентов Азербайджана и Таджикистана (ФОТО), Trend.Az, 12 lipca 2012 [dostęp 2019-06-27] (ros.).
- ↑ State Awards Issued by Georgian Presidents in 2003-2015 [dostęp 2019-06-27].
- ↑ M.P. z 2008 r. nr 68, poz. 608.
- ↑ Церемония награждения высшими орденами // Бакинский рабочий, 15 ноября 2011. – С.3 [dostęp 2019-06-27].
- ↑ Президент Италии наградил Ильхама Алиева орденом, Mir24 [dostęp 2019-06-27] (ros.).
- ↑ В Баку состоялась церемония награждения президентов Азербайджана и Румынии высшими орденами (версия 3) (ФОТО), Trend.Az, 19 kwietnia 2011 [dostęp 2019-06-27] (ros.).
- ↑ Указ Президента Республики Беларусь от 24 декабря 2011 года № 594 «О награждении И.Г.Алиева орденом Дружбы народов», www.pravo.by [dostęp 2019-06-27] [zarchiwizowane z adresu 2021-08-30].
Linki zewnętrzneEdytuj
- Wojciech Jagielski: Prezydent Azerbejdżanu Ilham Alijew – dziedzic dynastii, 8 października 2013, wp.pl