Żelazków (powiat kaliski)
Żelazków – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kaliskim, w gminie Żelazków, nad Bawołem, ok. 9 km od Stawiszyna, ok. 12 km od Kalisza.
| Artykuł |
51°51′14.3″N 18°10′21.2″E |
|---|---|
| - błąd |
4 m |
| WD |
51°51'14"N, 18°10'21"E |
| - błąd |
38 m |
| Odległość |
11 m |
| wieś | |
_ID_651244.jpg) Dwór w Żelazkowie z XVIII wieku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) |
878[1] |
| Strefa numeracyjna |
62 |
| Kod pocztowy |
62-817[2] |
| Tablice rejestracyjne |
PKA |
| SIMC |
0211435 |
Położenie na mapie gminy Żelazków  | |
Położenie na mapie Polski  | |
 51°51′14,3″N 18°10′21,2″E/51,853972 18,172556
| |
Siedziba władz gminy wiejskiej Żelazków.
Historia Edytuj
Żelazków wymieniany w źródłach od 1348 roku[3].
Na przestrzeni wieków Żelazków wielokrotnie zmieniał właścicieli, należał między innymi do Szadkowskich, Niewiejskich[4], Chebdów[5], Siedleckich (XVI wiek), Leszczyńskich i Radolińskich (od 1680 roku)[3].
Potop szwedzki oraz toczące się wojny m.in. bitwa stoczona pod Kaliszem w 1706 roku, przyczyniły się do doszczętnego zniszczenia Żelazkowa i pobliskich okolic[3]. Ponowny rozkwit dóbr żelazkowskich przypada na 2 połowę XVIII wieku – prawdopodobnie wtedy wzniesiono obecny dwór w Żelazkowie, przebudowany w latach 1796–1798 wg projektu Fryderyka Alberta Lessla[3].
Na początku XIX wieku miejscowość należała do ziemianina Piotra Radolińskiego herbu Leszczyc, po jego śmierci w 1823 roku majątek odziedziczyli jego synowie[3].
W 1904 roku Żelazków nabyli Radońscy, którzy do czasów II wojny światowej byli ostatnimi właścicielami miejscowości[5]. W latach 1914–1917 wybudowano linię kolei wąskotorowej – Kaliskiej Kolei Dojazdowowej kursującej m.in. do Żelazkowa[5].
Przynależność administracyjna Edytuj
| Okres | Jednostka administracyjna | ||
|---|---|---|---|
| 1975–1998 |  województwo kaliskie
|
 gmina Żelazków
| |
| 1999– |  województwo wielkopolskie
|
 powiat kaliski
| |
Zabytki Edytuj
Obiekty wpisane w rejestr zabytków województwa wielkopolskiego[6]:
- zespół dworski (XVIII, pocz. XIX wieku):
dwór z galeriami,- oficyna,
- spichrz,
- dom ogrodnika,
- park.
Zobacz też Edytuj
Przypisy Edytuj
- ↑ Wieś Żelazków w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2019-02-14] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1644 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c d e Historia, www.zelazkow.pl [dostęp 2019-02-14] (pol.).
- ↑ Małgorzata Omilanowska, Polska. Pałace i Dwory, 2009, ISBN 978-83-7495-590-4.
- ↑ a b c Żelazków, wkaliszu.pl - Kalisz on-line [dostęp 2019-02-15].
- ↑ Zestawienia zabytków nieruchomych, www.nid.pl [dostęp 2019-02-14].