4 Batalion Strzelców Karpackich
4 Batalion Strzelców Karpackich (4 bsk) – oddział piechoty Polskich Sił Zbrojnych.
Historia | |
Państwo | |
---|---|
Sformowanie | |
Rozformowanie | |
Nazwa wyróżniająca | |
Dowódcy | |
Pierwszy |
ppłk Piotr Perucki |
Ostatni |
mjr Andrzej Racięski |
Działania zbrojne | |
Kampania włoska | |
Organizacja | |
Rodzaj sił zbrojnych | |
Rodzaj wojsk | |
Podległość | |
Odznaczenia | |
![]() |

Formowanie i zmiany organizacyjne
edytuj4 batalion strzelców karpackich został sformowany w maju 1942, w Palestynie, w składzie 2 Brygady Strzelców Karpackich, na podstawie zarządzenia dowódcy Wojsk Polskich na Środkowym Wschodzie L.dz.2130/I/Tjn./42 z dnia 30 kwietnia 1942. Batalion sformowano ze składu 25 pułku piechoty 9 Dywizji Piechoty Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR przybyłej podczas I ewakuacji z ZSRR[1].
Działania bojowe
edytujW kampanii włoskiej 1944–1945 walczył w składzie macierzystej brygady.
Po wojnie batalion, będąc w składzie wojsk okupacyjnych, pełnił między innymi służbę wartowniczą. W lutym 1946 ochraniał obiekty wojskowe w rejonie Bitonto[2].
W 1946 roku został przetransportowany do Wielkiej Brytanii, a w następnym roku rozformowany.
11 listopada 1966 roku nadano batalionowi Order Virtuti Militari[3].
Żołnierze batalionu
edytujDowódcy batalionu
- ppłk piech. Piotr Perucki (V 1942 – 4 VII 1943 → dowódca Rejonu Etapowego Egipt[4])
- ppłk piech. Karol Fanslau (4 VII 1943[5] – † 17 V 1944)
- mjr art. Józef Stojewski-Rybczyński († 17 V 1944[6])
- mjr Melik Somchjanc (17 V – 5 VII 1944[7])
- kpt. / mjr Antoni Maszewski (5 VII – †5 VIII 1944[8][9])
- mjr Andrzej Paluch (5 VIII – 10 VIII 1944[9])
- mjr Marian Karol Jasiński (10 VIII – 3 IX 1944[7])
- mjr Andrzej Konstanty Racięski (3 IX 1944 – 1947[7])
- Zastępcy dowódcy batalionu
- mjr Kazimierz Zygmunt Rybicki (9 V 1942 - 7 XI 1942)[10]
- mjr Artur Bronisław Dubeński (10 XI 1942 – V 1944[11])
- mjr Melik Somchjanc (3 V -17 V 1944[9])
- kpt. Antoni Maszewski (9 VI – 5 VII 1944[9])
- kpt. Stanisław Jandzis (10 VIII – X 1944[9])
- kpt. Aleksander Waroczewski (od X 1944[12])
- Oficerowie
- ppor. Tadeusz Barwicki KWx2[13]
- ppor. Stanisław Depowski † 17 V 1944
- ppor. Tadeusz Pawłowski
- ppor. Edmund Wilkosz † 18 V 1944
- ppor. Kazimierz Ziajka
- Podoficerowie
- chor. Franciszek Pietrzak[14]
- kpr. pchor. Ludwik Brykner
Odznaka batalionu
edytujOdznaka specjalna: wykonana z białego metalu, oksydowana na stare srebro. Oznaka ma formę kompozycji składającej się z ośmiu liści ostu ułożonych promieniście, na którą nałożony jest kolisty wieniec świerkowy. W środku koło obrzeżone ząbkami. Na wieńcu inicjały „2 BSK”, w centrum cyfra „4”.
Odznakę noszono na berecie, na podkładce z ciemnozielonego sukna po lewej stronie, w odległości 10 cm od środka orzełka. Na patkach kołnierza zezwolono nosić oznaki o średnicy 2 cm, bez podkładki sukiennej[15]. Wykonywała ją firma: F. M. Lorioli, Milana – Roma.
Marsze i walki
edytujUwagi
edytuj- ↑ Por. piech. Zygmunt Buczyński – urodzony 25.09.1908 r. w miejscowości Grabówiec (powiat lipnowski), syn Stanisława. Podporucznik z dniem 15.08.1932 r., porucznik z dniem 01.01.1936 r. W dniu 18 września 1939 r. pod Sochaczewem dostał się do niemieckiej niewoli, jeniec stalagu VII B Memmingen i oflagu VII A Murnau. Po wyzwoleniu z niewoli służył w 3 kompanii 4 Batalionu Strzelców Karpackich, powrócił do Polski.
Przypisy
edytuj- ↑ Młotek (red.) 1978 ↓, s. 13.
- ↑ Żak 2014 ↓, s. 144.
- ↑ Krząstek i Żak 1997 ↓, s. 168.
- ↑ Kronika 3 DSK 1943 ↓, s. 36.
- ↑ Kronika 3 DSK 1943 ↓, s. 37.
- ↑ Wykaz poległych 1952 ↓, s. 250.
- ↑ a b c Kryska-Karski i Barański 1973 ↓, s. 82.
- ↑ Wykaz poległych 1952 ↓, s. 219.
- ↑ a b c d e Panecki (red.) 1994 ↓, s. 235.
- ↑ Kicman 2018 ↓, s. 30.
- ↑ Kryska-Karski i Barański 1973 ↓, s. 81.
- ↑ Wawer 1994 ↓, s. 44.
- ↑ Tadeusz Barwicki. [w:] Kolekcja akt żołnierzy zarejestrowanych w rejonowych komendach uzupełnień, sygn. II.56.13396 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-04-26].
- ↑ Franciszek Pietrzak. [w:] Kolekcja akt żołnierzy zarejestrowanych w rejonowych komendach uzupełnień, sygn. II.56.5879 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-12-02].
- ↑ Partyka 1997 ↓, s. 71.
Bibliografia
edytuj- Kronika 3 Dywizji Strzelców Karpackich Nr 1 za czas od 3 V 1942 do 10 XII 1943. [w:] Oddziałowe Kroniki i Dzienniki Działań, sygn. C.292 [on-line]. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, 1943. [dostęp 2016-06-03].
- Wykaz poległych i zmarłych żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na obczyźnie w latach 1939-1946. Londyn: Instytut Historyczny im. gen. Sikorskiego, 1952.
- Tadeusz Krząstek, Andrzej Żak: Z ziemi włoskiej do Polski. Warszawa: Wydawnictwo Marrow SA, 1997. ISBN 83-907396-5-8.
- Mieczysław Młotek (red.): 3 Dywizja Strzelców Karpackich 1942-1947. Londyn: Zarząd Główny Związku Karpatczyków, 1978.
- Jan Partyka, Odznaki i oznaki PSZ na Zachodzie 1939-1945. Wojska Lądowe, Rzeszów: Wydawnictwo Libri Ressovienses, 1997, ISBN 83-902021-9-0 .
- Harvey Sarner, Piotr K Domaradzki: Zdobywcy Monte Cassino. Generał Anders i jego żołnierze. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo, 2006. ISBN 83-7506-003-8.
- Witold Biegański: Wojsko Polskie. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. 5, Regularne jednostki Wojska Polskiego na Zachodzie. Formowanie, działania bojowe, organizacja, metryki dywizji i brygad. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1967.
- Jakub Żak: Nie walczyli dla siebie. Powojenna odyseja 2 Korpusu Polskiego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2014. ISBN 978-83-7399-621-2.
- Piotr Żaroń: Armia Polska w ZSRR, na Bliskim Wschodzie i Środkowym Wschodzie. Warszawa 1981: KAW RSW „Prasa- Książka – Ruch, 1981.
- Tadeusz Kryska-Karski, Henryk Barański: Piechota Polska 1939-1945, zeszyt nr 14. Londyn: 1973.
- Tadeusz Panecki (red.): 2 Korpus Polski w bitwie o Monte Cassino z perspektywy półwiecza. Warszawa: 1994. ISBN 83-11-08291-X.
- Zbigniew Wawer: 3 Dywizja Strzelców Karpackich w kampanii włoskiej 1944-1945. Białystok: 1994. ISBN 83-86232-40-4.
- Grzegorz Turlejski: Antoni Maszewski olimpijczyk i żołnierz. Kamieńsk: 2008. ISBN 978-83-925349-1-4.
- Wojciech Kicman: Pułkownik Kazimierz Zygmunt Rybicki 1897-1985, Powstaniec Wielkopolski 1918/1919, Żołnierz Wojska Polskiego 1920-1939 oraz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie 1941-1945. Piła: autorskie, 2018. ISBN 978-83-951637-0-8.