4 Bieszczadzki Pułk Zmotoryzowany
4 Bieszczadzki Pułk Zmotoryzowany (4 Pułk Ochrony) – jednostka wojskowa w składzie Nadwiślańskich Jednostek Wojskowych.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1973 |
| Rozformowanie |
31 grudnia 1999 |
| Tradycje | |
| Święto |
15 lub 19 kwietnia |
| Organizacja | |
| Numer | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
Historia edytuj
.jpg)
Wzmianki o powołaniu jednostki zostały opublikowane w Zarządzeniu nr 85 Prezesa Rady Ministrów oraz w Zarządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych z 8 lutego 1973 roku[1]. Pierwotnie zadaniem jednostki było przywrócenie do życia niezagospodarowanych obszarów w Bieszczadach, oraz zapewnienie obsługi kwatermistrzowskiej w Ośrodku Prezesa Rady Ministrów w Arłamowie[1].
Właśnie Wojskom Nadwiślańskim powierzono zadanie przywrócenia tych ziem gospodarce narodowej. Bieszczadzka ziemia umęczona i zniszczona przedłużającymi się działaniami wojennym w krótkim czasie dzięki pracy żołnierzy naszego pułku została przywrócona do życia. Żołnierze szkoląc się pracowali.
.jpg)
Jednostka wojskowa 2667 istniała od kwietnia 1973 do 1999 i liczyła od 500 do 1200 żołnierzy. Sztab funkcjonował w Kwaszeninie, gospodarstwa rolne - obory w Kwaszeninie, Trójcy, Grąziowej, Trzciańcu wraz z Jamną Górną, Jamną Dolną, Krajną, Łomną przejściowo (do 1981) także w Mucznem, Tarnawie Niżnej i Wołosatem. Przez okres 20 lat działała jako wojskowe gospodarstwo rolne[2]. W 1987r. hodowało ono 4,5 tys. sztuk bydła w tym około 200 krów mlecznych, ponad 1,5 tys. owiec i tysiąc sztuk trzody chlewnej. W Tarnawie Niżnej i Wołosatem do 1981 prowadzono hodowlę bukatów, które sprzedawano do Niemiec i Francji. [3]. Następnie została przekształcona z jednostki hodowlano-rolniczej na formację o charakterze szkoleniowo-rolniczym. Od 1981 po reorganizacji i zmianie nazwy jednostki na 4 Bieszczadzki Pułk Zmotoryzowany (JW 2667) prowadzono dodatkowo szkolenie wojskowe pododdziałów[2][1]. Działalność rolnicza pułku została zakończona w 1993[2]. Od przełomu lat 1993/1994 pułk został przemianowany na 4 Pułk Ochrony MSWiA i wyprowadzony z Kwaszeniny , stacjonował w koszarach w sanockiej dzielnicy Olchowce[2]. Od 1994 r. jednostka funkcjonowała w oparciu o zgrupowania w Sanoku i w Trzciańcu[2]. Jednostka uczestniczyła w zabezpieczaniu podróży apostolskich Jana Pawła II do Polski w 1991 i 1997 roku[1].
6 listopada 1994 r. na stadionie MOSiR „Wierchy” w Sanoku odbyła się uroczystość wręczenia sztandaru 4 Pułkowi Ochrony MSWiA , stacjonującemu w garnizonie Olchowce. W uroczystości uczestniczyli m.in. szef Gabinetu Prezydenta RP, Mieczysław Wachowski i biskup polowy Wojska Polskiego, Sławoj Leszek Głódź[1][4][5]. 7 grudnia 1997 r. na tym stadionie odbyła się przysięga wojskowa 90 żołnierzy Pułku[6], a 14 sierpnia 1998 r. obchodzono tam jednocześnie Święto Wojska Polskiego i 25-lecie istnienia jednostki. Wówczas odbyła się tam również przysięga wojskowa żołnierzy pierwszego rocznika, a ponadto sztandar pułku został udekorowany „Odznaką za Zasługi dla ZKRPiBWP”[7]. Jednostka otrzymała także Odznakę „Za zasługi dla województwa krośnieńskiego” oraz odznakę honorową „Za zasługi dla Oświaty”[1]. 21 września 1996 r. JW 2667 NJW MSWiA została udekorowana Honorową Odznaką Ruchu Przyjaciół Harcerstwa[8][1].
Według różnych źródeł świętem pułku był dzień 15 kwietnia[9] lub 19 kwietnia[2].
Już w 1998 roku zastanawiano się nad potencjalnym usunięciem sanockiej jednostki[10]. Ostatecznie do jej rozformowania doszło 31 grudnia 1999 roku[11].
Dowódcy edytuj
- ppłk Wojciech Staromłyński (8 III – 13 VI 1973)[12]
- ppłk Jan Wychowski (14 VI 1973 – 11 VIII 1983)
- ppłk mgr inż. Eugeniusz Szczodry (11 VIII 1983 – 14 IV 1984)
- płk dypl. Jan Spanier (24 VI 1986 – 30 XI 1989)
- płk mgr Tadeusz Wnęk (1 XII 1989 – 11 VI 1992)
- mjr mgr inż. Marceli Kuca (12 VI 1992 – 26 V 1993)
- ppłk dypl. Jan Budnik (27 V 1993 – 28 VI 1994)
- mjr dypl. Wojciech Ignaczewski (29 VI 1994 – 8 IV 1997)[13]
- mjr/ppłk dypl. Andrzej Herbaczewski (9 IV 1997 – 1999)[9][14][15][16].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g Marcin Kandefer. ...bronić niepodległości i granic. 25 lat minęło. W Sanoku było nam dobrze. „Tygodnik Sanocki”. Nr 34 (354), s. 5, 21 sierpnia 1998.
- ↑ a b c d e f Święto Pułku w Olchowcach. „Tygodnik Sanocki”. Nr 16 (232), s. 2, 19 kwietnia 1996.
- ↑ Krzysztof Potaczała: Bieszczady w PRL-u. Olszanica: Wydawnictwo BOSZ, 2012, s. 64. ISBN 978-83-7576-154-2.
- ↑ Franciszek Oberc: Kalendarium sanockie 1974–1994, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 966.
- ↑ Ekspresem z lodowej tafli. „Tygodnik Sanocki”. Nr 33 (352), s. 16, 14 sierpnia 1998.
- ↑ Zbigniew Osenkowski. Kalendarium sanockie 1995–2000. „Rocznik Sanocki 2001”, s. 343, 2001. Towarzystwo Przyjaciół Sanoka i Ziemi Sanockiej. ISSN 0557-2096.
- ↑ ...bronić niepodległości i granic. Trzy uroczystości. „Tygodnik Sanocki”. Nr 34 (354), s. 1, 5, 21 sierpnia 1998.
- ↑ 85 lat sanockiego harcerstwa. „Tygodnik Sanocki”. Nr 39 (255), s. 4, 27 września 1996.
- ↑ a b Tomasz Korzeniowski. Święto pułku. „Podkarpacie”. 12, s. 2, 23 kwietnia 1997.
- ↑ Będzie wojsko w Sanoku?. „Tygodnik Sanocki”. Nr 36 (356), s. 1, 4 września 1998.
- ↑ Jolanta Ziobro. Wymarsz z Trzciańca. „Tygodnik Sanocki”. Nr 34 (406), s. 1, 12, 20 sierpnia 1999.
- ↑ Marcin Kandefer. ...bronić niepodległości i granic. 25 lat minęło. Dowódcy. „Tygodnik Sanocki”. Nr 34 (354), s. 5, 21 sierpnia 1998.
- ↑ Adam Sudoł: Polska Ojczyzna moja. Część II. Sanok: 1999, s. 135.
- ↑ Marian Jarosz. Święto żołnierzy. „Tygodnik Sanocki”. Nr 34 (302), s. 2, 22 sierpnia 1997.
- ↑ Świąteczne awanse. „Tygodnik Sanocki”. Nr 47 (315), s. 2, 21 listopada 1997.
- ↑ Mianowany podpułkownikiem w 1999.