5 Kołobrzeski Pułk Artylerii Lekkiej

5 Kołobrzeski Pułk Artylerii Lekkiej (5 pal) – oddział artylerii lekkiej ludowego Wojska Polskiego.

5 Pułk Artylerii Lekkiej
Ilustracja
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1945

Rozformowanie

1956

Nazwa wyróżniająca

Kołobrzeski[1]

Tradycje
Rodowód

3 pal

Dowódcy
Pierwszy

mjr Curoczkin

Organizacja
Numer

1168[2][3]

Dyslokacja

Chełm

Rodzaj wojsk

Artyleria

Podległość

3 Pomorska Dywizja Piechoty

6 stycznia 1944, na podstawie rozkazu dziennego Nr 95 dowódcy 1 Korpusu Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR z 27 grudnia 1943, w obozie sieleckim, przystąpiono do formowania 3 Pułku Artylerii Lekkiej, organicznej jednostki artylerii 3 Pomorskiej Dywizji Piechoty. 4 marca 1944 dowódca korpusu nakazał przeformowanie pułku na etat Nr 04/252. 26 marca tego roku we wsi Staroletewo żołnierze pułku złożyli przysięgę.

W maju 1945 pułk przemianowany został na 5 Pułk Artylerii Lekkiej[4]. Po zakończeniu działań wojennych dowództwo oddziału i II dywizjon stacjonowały w garnizonie Chełm[5], II dywizjon w Majdanku, a III dywizjon w Kraśniku. 3 stycznia 1946 jednostka otrzymała nazwę wyróżniającą „Kołobrzeski”.

Obsada personalna pułku edytuj

Dowódcy pułku
  • mjr Curoczkin (6 I - 15 II 1944)
  • ppłk Karol Łosicki (15 II - 20 IV 1944)
  • ppłk Wiktor Dudaniec (od 20 IV 1945)
Zastępcy dowódcy ds. politycznych
Szefowie sztabu
  • kpt. Aleksander Kochniuk
  • mjr Benjamin Nowak

Skład etatowy edytuj

Stan etatowy pułku liczył 1093 żołnierzy, w tym: 150 oficerów, 299 podoficerów i 644 kanonierów. Na jego uzbrojeniu i wyposażeniu znajdowało się:

 
76 mm armata dywizyjna wz. 1942
 
122 mm haubica wz. 1938 (M-30)

Marsze i działania bojowe edytuj

Pułk wziął udział w walkach pod Turzyskiem, wspierając natarcie oddziałów sowieckich oraz walkach na przyczółku warecko-magnuszewskim (VIII 1944) i czerniakowskim (16-22 IX 1944). Po wykonaniu w styczniu 1945 marszu-manewru z Warszawy na Bydgoszcz, pułk uczestniczył w walkach o przełamanie Wału Pomorskiego (II 1945) i bitwie o Kołobrzeg (III 1945). W czasie operacji berlińskiej oddział wspierał piechotę forsującą Odrę i Starą Odrę. W trakcie bitwy o Berlin pułk wziął udział w walkach na zewnętrznym pierścieniu okrążenia stolicy III Rzeszy nad Ruppiner-Kanal, pod Kremmen i Flatow. Szlak bojowy zakończył po osiągnięciu Konigsdorf i Biesenthal.

         
   

Przypisy edytuj

  1. Rozkaz NDWP Naczelnego Dowódcy WP Nr 2 z 3 stycznia 1946
  2. Rozkaz organizacyjny Naczelnego Dowódcy WP Nr 053/Org. z 30.03.1946 roku
  3. Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Oleśnicy
  4. Ways 1967 ↓, s. 108-109.
  5. Kajetanowicz 2005 ↓, s. 429.

Bibliografia edytuj

  • Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
  • Władysław Ways: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek artylerii. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Część II. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967.