Adam Dotzauer

nauczyciel, lekkoatleta

Adam Dotzauer (ur. 17 grudnia 1924 we Lwowie[1], zm. 21 czerwca 2003 we Wrocławiu) – lekkoatleta (Wisła Kraków[a][2] i AZS Wrocław[3]) i trener lekkiej atletyki, szybownik; nauczyciel wychowania fizycznego, działacz społeczny[1].

Adam Dotzauer
Ilustracja
Grób Adama Dotzauera, jego siostry Krystyny Jara oraz ich rodziców – Juliana i Marii na wrocławskim Cmentarzu Grabiszyńskim
Data i miejsce urodzenia

17 grudnia 1924
Lwów

Data i miejsce śmierci

21 czerwca 2003
Wrocław

Obywatelstwo

polskie

Informacje klubowe
Klub

Wisła Kraków, AZS Wrocław

Kariera trenerska
Lata Drużyna
1952–1961 Politechnika Wrocławska
1961–1982 II Liceum Ogólnokształcące we Wrocławiu

Życiorys edytuj

Urodzony w zamożnej rodzinie, syn Juliana, majora Wojska Polskiego, kawalera Virtuti Militari[4] i Marii[5] Dotzauerów[b]. W dzieciństwie i młodości mieszkał z rodzicami m.in. w Kowlu, Łomży, Grudziądzu i Lwowie. Po wojnie początkowo (przez rok akademicki 1945/1946) studiował w Krakowie, na Uniwersytecie Jagiellońskim (w Studium Wychowania Fizycznego), a w 1946 przeniósł się do Wrocławia, gdzie podjął studia na uczelni we Wrocławiu[c], na wydziale Medycyny Weterynaryjnej (równolegle na Wydziale Lekarskim Studium Wychowania Fizycznego). Studia ukończył w roku 1951 pracą magisterską pt. „Wpływ sportu na charakter” i zamieszkał we Wrocławiu do końca życia[1].

We Wrocławiu jeszcze w czasie studiów uczył wychowania fizycznego m.in. w Liceum Budowlanym i w Technikum Mechaniczno-Energetycznym. Później w latach 1952–1961 pracował w Studium Wychowania Fizycznego Politechniki Wrocławskiej. Następnie wrócił do szkolnictwa średniego, pracował jako nauczyciel WF w II Liceum Ogólnokształcącym we Wrocławiu[d], w którym był też opiekunem SKS. Organizował również obozy narciarskie dla młodzieży[e]. Sukcesy sportowe uczniów i absolwentów tego liceum osiągane pod kierunkiem Adama Dotzauera zaowocowały w 1968 przyznaniem II LO miana szkoły sportowej (wówczas jednej trzech w Polsce szkół średnich, w których utworzono klasy z rozszerzonym programem WF)[6].

Adam Dotzauer był nauczycielem m.in. Tadeusza Ruta[7] (późniejszego medalisty olimpijskiego w rzucie młotem), rekordzisty świata w pływaniu Marka Petrusewicza[8], rekordzisty Polski w pływaniu i reprezentanta kraju na igrzyskach olimpijskich Jacka Krawczyka[6], rekordzistki Polski w skoku wzwyż Danuty Rączewskiej[9][10], rekordzisty Polski w skoku wzwyż Zbigniewa Lewandowskiego[10], rekordzisty Polski w skoku o tyczce Janusza Gronowskiego[10], reprezentanta Polski w koszykówce Jacka Kalinowskiego[6].

Adam Dotzauer był także instruktorem szybownictwa[f] (wśród swoich podopiecznych wybrał i wyszkolił w podstawach tego sportu m.in. Andrzeja Moszczyńskiego[g] i Stanisława Witka, którzy uzyskali później złote odznaki z trzema diamentami[6][11]) i instruktorem narciarstwa[1][12].

W 1982 roku Adam Dotzauer został oddelegowany na stanowisko starszego wizytatora i metodyka sportu, do Kuratorium Oświaty i Wychowania. Pracował tam do emerytury, na którą przeszedł w styczniu 1983[13].

Adam Dotzauer w 1954 roku ożenił się z Krystyną (poznał ją parę lat wcześniej na obozie narciarskim w Zakopanem), która zatrudniona była w poznańskiej WSWF; małżeństwo to jednak przetrwało bardzo krótko i zakończyło się rozwodem[14]. Miał siostrę (na imię miała również Krystyna), która studiowała we Wrocławiu medycynę[15], ale z przyczyn rodzinnych, pomimo ukończenia studiów medycznych pracowała w innym zawodzie[16]. Matka Adama i Krystyny, Maria Dotzauer, po wojnie pracowała w Krakowie jako główna księgowa[h], a w ostatnich latach życia (dożyła wieku blisko 92 lat) zamieszkała we Wrocławiu[17].

Po śmierci Adam Dotzauer pochowany został na Cmentarzu Grabiszyńskim we Wrocławiu 27 czerwca 2003 (pole/grób/rząd: 20/1121/29[i]), w rodzinnym grobie, wspólnym z obojgiem rodziców i siostrą Krystyną[18].

Uwagi edytuj

  1. W barwach Wisły startował w sztafecie 4 × 400 m podczas lekkoatletycznych mistrzostw Polski w 1946 r., uzyskując brązowy medal.
  2. Dotzauerowie swój ród wywodzili z Wiednia[22].
  3. 24 sierpnia 1945 Krajowa Rada Narodowa powołała dekretem we Wrocławiu jedną wspólną uczelnię – Uniwersytet i Politechnikę z 10 wydziałami, w tym Wydziałem Medycyny Weterynaryjnej i Wydziałem Rolnictwa, z których w 1951 wydzielono samodzielną uczelnię – Wyższą Szkołę Rolniczą.
  4. W II LO pracował najdłużej, od roku 1961 do 1982[1].
  5. M.in. podczas jednej z ostrzejszych zim, kiedy z powodu mrozów II LO zostało czasowo zamknięte, zabrał uczniów do schroniska „Strzecha Akademicka”, gdzie przez dziesięć dni, oprócz sportowych zajęć na nartach, prowadził też inne godziny lekcyjne[23].
  6. Podstawowy kurs szybownictwa ukończył w Ligocie Dolnej w listopadzie 1959[21].
  7. W swojej książce Adam Dotzauer wymienia Andrzeja Moszczyńskiego[20], tymczasem autor wpisu na stronie II LO wspomina szybownika Moszczyńskiego pod imieniem Marek[6].
  8. Jeszcze przed poślubieniem Juliana Dotzauera także pracowała w Krakowie przez krótki czas w tym zawodzie[19].
  9. Rząd 1. od pola 21.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Dotzauer 2000 ↓, s. IV okł..
  2. Dotzauer 2000 ↓, s. 49.
  3. Dotzauer 2000 ↓, s. 55–57.
  4. Dotzauer 2000 ↓, s. 97, 110.
  5. Dotzauer 2000 ↓, s. 101.
  6. a b c d e Tomasz Polak: Historia szkoły. Lata 1961–1980. Wpis 10. II Liceum Ogólnokształcące we Wrocławiu. [dostęp 2020-06-30]. (pol.).
  7. Dotzauer 2000 ↓, s. 62–63, 134.
  8. Dotzauer 2000 ↓, s. 74–75, 134.
  9. St. Mich. „Nożne hamulce” i inne ciekawostki z poznańskiej hali. „Dziennik Łódzki”. Rok VII Nr 52 (2032), s. 3, 1951-02-21. „Czytelnik”. [dostęp 2020-06-30]. (pol.). 
  10. a b c Dotzauer 2000 ↓, s. 134.
  11. Dotzauer 2000 ↓, s. 183–184.
  12. Elżbieta Nowińska, Jan Francyk: 50 lat działalności Oddziału PTTK przy Politechnice Wrocławskiej. PTTK Oddział Wrocław, 2003. [dostęp 2020-06-30]. (pol.).
  13. Dotzauer 2000 ↓, s. 91–92.
  14. Dotzauer 2000 ↓, s. 85–86.
  15. Dotzauer 2000 ↓, s. 54.
  16. Dotzauer 2000 ↓, s. 195–197.
  17. Dotzauer 2000 ↓, s. 100–104.
  18. Wyszukiwarka grobów. Zarząd Cmentarzy Komunalnych we Wrocławiu. [dostęp 2020-06-28]. (pol.).
  19. Doztauer 2000 ↓, s. 100.
  20. Dotzauer 2000 ↓, s. 184.
  21. Dotzauer 2000 ↓, s. 155–156.
  22. Dotzauer 2000 ↓, s. 29–30.
  23. Dotzauer 2000 ↓, s. 128–130.

Bibliografia edytuj

  • Adam Dotzauer: Lwowskie wczesne dojrzewanie. Wrocław: Sudety – Oficyna Wydawnicza Oddziału Wrocławskiego PTTK, 2000. ISBN 83-87320-60-9.