Adam Uziembło (polityk PRL)
Adam Olgierd Uziembło (ur. 3 maja 1906 w Kimrach, zm. 30 października 1990 w Warszawie) – generał brygady Wojska Polskiego, matematyk.
 generał brygady
| |
| Data i miejsce urodzenia |
3 maja 1906 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
30 października 1990 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1939, 1945–1948, 1956–1969 |
| Siły zbrojne | |
| Stanowiska |
1945–1948: zastępca dowódcy Poznańskiego Okręgu Wojskowego ds. politycznych, |
| Główne wojny i bitwy | |
| Późniejsza praca |
1970–1976: kierownik Zakładu Matematyki Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Kielcach |
| Odznaczenia | |
          
| |
Życiorys edytuj
Pochodził z podlaskiej rodziny związanej z PPS. W 1920 wrócił z rodziną do kraju. Uczęszczał do Gimnazjum im. Tadeusza Reytana w Warszawie[1] i w 1924 zdał w nim maturę[2]. Do 1932 studiował na Wydziale Matematyki Uniwersytetu Warszawskiego. 1925–1928 członek ZNMS „Życie”. Od 1928 był członkiem Komunistycznej Partii Polski. W latach 30. odbył służbę wojskową i został podporucznikiem rezerwy, w 1939 walczył w wojnie obronnej, wzięty do niemieckiej niewoli, więziony w Oflagu II C Woldenberg[3]. W lutym 1945 został przyjęty do Wojska Polskiego i przydzielony do Wydziału Organizacyjnego Głównego Zarządu Polityczno-Wychowawczego WP. W październiku 1945 został zastępcą dowódcy Poznańskiego Okręgu Wojskowego do spraw politycznych, a w grudniu 1947 zastępcą dowódcy Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego do spraw politycznych[4].
W 1948 odszedł z wojska do pracy w oświacie. Jeden z najbliższych przyjaciół generała Józefa Kuropieski. W latach 1949–1954 więziony pod fałszywymi zarzutami.
W latach 1956–1957 członek tzw. Komisji Mazura. W latach 1956–1959 komendant Wojskowej Akademii Politycznej im. Feliksa Dzierżyńskiego. W 1957 mianowany generałem brygady. W latach 1959–1969 sekretarz Rady Wyższego Szkolnictwa Wojskowego. W 1969 został przeniesiony w stan spoczynku. Uczestnik Konwersatorium „Doświadczenie i Przyszłość”. Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera BII-1-4)[5].
Awanse edytuj
- podporucznik rezerwy – 1933
- porucznik –
- kapitan – 25 lipca 1945
- major – 1 października 1945
- podpułkownik – 31 października 1945
- pułkownik – 17 grudnia 1946
- generał brygady – 22 lipca 1957
Działalność matematyczna edytuj
Zajmował się logiką matematyczną[1]. Po wojnie podjął przerwane studia i w 1956 uzyskał na Uniwersytecie Wrocławskim tytuł magistra matematyki na podstawie pracy O wzajemnej definiowalności funktorów zdaniowych[1]. W 1962 obronił na Uniwersytecie Wrocławskim pracę doktorską O jednościach i ideałach symetrycznej półgrupy przekształceń, a w 1968 uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych w zakresie logiki na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego na podstawie rozprawy Dwa modele funkcji wielowartościowych rachunku zdań[1]. W latach 1970–1976, po przejściu w stan spoczynku, pełnił funkcję kierownika Zakładu Matematyki Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Kielcach[1].
Rodzina edytuj
Syn Adama Uziembły i Marii z d. Wierzejskiej; po rozwodzie rodziców był wychowywany przez matkę[1]. Zawarł związek małżeński ze Stanisławą z d. Ryszkiewicz, z którą miał dwoje dzieci: syna Michała (ur. 1935) i córkę Annę (ur. 1937)[1].
Odznaczenia edytuj
- Order Sztandaru Pracy II klasy (1957)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1945)
- Order Krzyża Grunwaldu III klasy (1946)
- Krzyż Walecznych (dwukrotnie w 1939)
- Srebrny Krzyż Zasługi (1945)
- Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk
- Medal za Warszawę 1939–1945
- Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” (1968)
- Srebrny Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”
- Brązowy Medal Za zasługi dla obronności kraju (1967)
- Medal za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945 (ZSRR)
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g Roman Duda. Generał i matematyk: Adam Olgierd Uziembło (1906–1990). „Antiquitates Mathematicae”. 8(1), s. 141–149, 2014. Rzeszów: Polskie Towarzystwo Matematyczne. ISSN 1898-5203.
- ↑ Wojciech Rylski: Absolwenci Reytana 1924. wne.uw.edu.pl. [dostęp 2021-02-21].
- ↑ Olesik 1988 ↓, s. 151.
- ↑ Jaworskiski 1984 ↓, s. 244.
- ↑ Cmentarz Wojskowy, Kwatera: B II, Rząd: 1, Grób: 4. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2021-02-21].
Bibliografia edytuj
- Mieczysław Jaworski: Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego 1945–1965. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1984. ISBN 83-11-07115-2.
- Roman Duda. Generał i matematyk: Adam Olgierd Uziembło (1906–1990). „Antiquitates Mathematicae”. 8(1), s. 141–149, 2014. Rzeszów: Polskie Towarzystwo Matematyczne. ISSN 2353-8813.
- Henryk P. Kosk, Generalicja Polska, tom II, Warszawa 2001. ISBN 83-87103-81-0.
- Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990, t. IV, S-Z, Toruń 2010. ISBN 978-83-7611-800-0.
- Jan Olesik: Oflag II C Woldenberg. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1988. ISBN 83-11-07518-2.