Afrocalathea rhizantha

gatunek rośliny

Afrocalathea rhizantha (K.Schum.) K.Schum.gatunek rośliny z monotypowego rodzaju Afrocalathea K. Schum. z rodziny marantowatych. Występuje w środkowo-zachodniej Afryce, na terytorium Nigerii, Kamerunu, Gwinei Równikowej, Gabonu, Kongo i eksklawy Kabinda[3].

Afrocalathea rhizantha
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

imbirowce

Rodzina

marantowate

Rodzaj

Afrocalathea

Gatunek

Afrocalathea rhizantha

Nazwa systematyczna
Afrocalathea rhizantha (K.Schum.) K.Schum.
H.G.A.Engler (ed.), Pflanzenr., IV, 48: 51 (1902)[3]
Synonimy
  • Calathea rhizantha K.Schum.[3]

Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od Afryki i łacińskiej nazwy rodzaju kalatea (Calathea)[4]. Epitet gatunkowy pochodzi od greckich słów ρίζα (riza – korzeń) i άνθος (anthos – kwiat) i oznacza „kwitnący z korzenia”[5].

Morfologia edytuj

Pokrój
Mała, wieloletnia roślina zielna[6].
Pędy
Sękate, pełzające kłącze[7].
Liście
Wyrastają pojedynczo lub w parach, z ogonkami sięgającymi 50 cm. Blaszki liściowe zaostrzone wierzchołkowo i zbiegające po ogonku, nieco asymetryczne, do około 35×10 cm[7].
Kwiaty
Kwiaty zebrane w groniasty kwiatostan o międzywęźlach długości około 25 mm[7], wyrastający z innego węzła kłącza niż liść[6]. Szypułka do 10 cm długości[7]. Podsadki nagie, 30×10 mm[7]. Listki zewnętrznego okółka okwiatu białe, równowąskie, ostro zakończone, długości 10–12 mm[7]. Listki wewnętrznego okółka zrośnięte w rurkę na długości około 15 mm, łatki długości 20 mm[7]. Prątniczki zewnętrzne oraz guzowaty prątniczek mają około 30 mm, pozostałe 10–15 mm[7]. Zalążnia omszona[7].
Owoce
Nieznane[6].

Biologia i ekologia edytuj

Rozwój
Kwiaty zapylane przez ptaki z rodziny nektarników[8].
Siedlisko
Rośnie w gęstych lasach deszczowych[9], w miejscach wilgotnych[3], na wysokości 20–600 m n.p.m.[9]; w Kongo występuje na mokradłach zdominowanych przez paprotkowce z gatunków Triplophyllum protensum i Blotiella currorii[10].

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-09-17] (ang.).
  3. a b c d Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2023-10-02]. (ang.).
  4. Umberto Quattrocchi: CRC World Dictionary of Plant Names: Common Names, Scientific Names, Eponyms, Synonyms, and Etymology. T. 1 (A-C). CRC Press, 2000, s. 61. ISBN 0-8493-2673-7. (ang.).
  5. David Gledhill: The names of plants. Wyd. 4. Cambridge University Press, 2008, s. 330. ISBN 978-0-511-47376-0.
  6. a b c L. Andersson: Marantaceae. W: Klaus Kubitzki: The Families and Genera of Vascular Plants. T. 4: Flowering Plants. Monocotyledons: Alismatanae and Commelinanae (except Gramineae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 278-292. DOI: 10.1007/978-3-662-03531-3. ISBN 978-3-662-03531-3. (ang.).
  7. a b c d e f g h i Velayos M., Flora de Guinea Ecuatorial. XI: Bromelianae-Juncanae, 2014.
  8. Alexandra C. Ley, Regine Classen-Bockhoff. Pollination syndromes in African Marantaceae. „Annals of Botany”. 104, s. 41-56, 2009. DOI: 10.1093/aob/mcp106. 
  9. a b Koechlin J.: Flore du Gabon, 9 Scitaminales: Musagèes, Strélitziacées, Zingibéragées, Gannagées, Marantagées. 1964, s. 32.
  10. Margaretha W. (i inni) van Rooyen. Floristic Composition, Diversity and Structure of the Rainforest in the Mayoko District, Republic of Congo. „Open Journal of Forestry”. 9, s. 16-69, 2019. DOI: 10.4236/ojf.2019.91002.