Wikipedia

Aleksander Stangenhaus

Aleksander Stangenhaus, właśc. Eliasz Stangenhaus (ur. 7 listopada 1870 w Dubiecku, zm. ?) – lekarz.

Aleksander Stangenhaus
Eliasz Stangenhaus
Data i miejsce urodzenia

7 listopada 1870
Dubiecko

Zawód, zajęcie

lekarz

Tytuł naukowy

doktor

Odznaczenia
Krzyż Jubileuszowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych
Krzyż Wojenny za Zasługi Cywilne

Życiorys edytuj

Urodził się 7 listopada 1870 w Dubiecku[1][2]. Pochodził z rodziny żydowskiej, był synem Józefa Stangenhausa (lekarz chirurg w szpitalu powszechnym w Sanoku)[1][3][4][5] i Adeli[6]. Pierwotnie nosił imię Eliasz[1][7]. Jego rodzeństwem byli: Izydor (1875–1926, farmaceuta, aptekarz)[8][9][10], Emilia (ur. 1873, nauczycielka muzyki we Lwowie)[11][12], Maksymilian (ur. 1885[6], inżynier, wojskowy)[13][14][15][16][17][18]. Był mężem Sali Stefanii Friser (ur. ok. 1879)[19].

W 1888 zdał egzamin dojrzałości w C. K. Gimnazjum w Sanoku (był to historycznie pierwszy rocznik maturzystów w tej szkole; abiturientami byli wówczas także Włodzimierz Lewicki, Zygmunt Łobaczewski)[20][21]. Będąc słuchaczem medycyny uchwałą Rady Miejskiej w Sanoku z 1890 został uznany przynależnym do gminy Sanok[7]. Ukończył studia medyczne, uzyskując doktorat. W okresie zaboru austriackiego w ramach autonomii galicyjskiej podjął służbę w c. k. służbie zdrowia. Pracował jako lekarz w szpitalu krajowym we Lwowie, po czym w połowie 1896 został lekarzem okrętowym w Towarzystwie Żeglugi „Lloyd Austriacki” w Trieście[22]. Był jednym z organizatorów zjazdu pierwszego rocznika maturzystów sanockiego gimnazjum w lipcu 1898[23]. W latach od ok. 1896 do ok. 1898 był doktorem medycyny we Lwowie[24][25]. Od ok. 1898 prowadził praktykę lekarską w Sanoku, zaś ok. 1899 był zatrudniony w szpitalu powszechnym w Sanoku jako sekundariusz[26][27][28][29][30][31][32]. Prócz tego od ok. 1900 sprawował stanowisko asystenta sanitarnego w urzędzie starostwa c. k. powiatu sanockiego[33][34][35][36][37]. Był członkiem komisji zdrowotnej Rady c. k. powiatu sanockiego[38].

Od ok. 1905 do ok. 1907 był asystentem sanitarnym w urzędzie starostwa c. k. powiatu bohorodczańskiego[39][40]. W tym okresie udzielał się jako lekarz w okręgu Bohorodczany[41][42][43]. Od ok. 1907 był koncypientem sanitarnym w urzędzie starostwa c. k. powiatu dobromilskiego[44][45][46][47][48]. Jednocześnie w tych latach praktykował jako lekarz w okręgu Dobromila[49][50][51][52][53][54][55]. Na początku 1912 został mianowany lekarzem powiatowym w służbie rządowej Galicji w Dobromilu i w tym charakterze pracował nadal w starostwie[56][57][58][59]. Stanowisko pełnił także podczas I wojny światowej[60]. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w latach 20. pracował nadal jako lekarz powiatowy w Dobromilu[2][61][62].

Był członkiem sekcji Towarzystwa Lekarzy Galicyjskich w Sanoku[63], w 1901, 1905 wybierany jej sekretarzem[64][65]. W sierpniu 1903 wstąpił do Towarzystwa Samopomocy Lekarzy[66]. Napisał artykuł wspomnieniowy o dr. Ludwiku Ćwiklicerze, opublikowany w czasopiśmie „Przegląd Lekarski” w 1911[67].

Ordery i odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1887/1888 (zespół 7, sygn. 6). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 336.
  2. ↑ a b Spis urzędników i funkcjonariuszów niższych władz administracji ogólnej Województwa Lwowskiego według stanu z dnia 31 grudnia 1930 r.. Lwów: 1931, s. 99.
  3. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1879. Lwów: 1879, s. 452, 572.
  4. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkiem Księstwem Krakowskiem na rok 1882. Lwów: 1882, s. 468, 599.
  5. ↑ Bronisław Filipczak, Wojciech Sołtys. Ze wspomnień (napisał Wojciech Sołtys). „Rocznik Sanocki”. Tom I, s. 217, 1963. Wydawnictwo Literackie. 
  6. ↑ a b CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1898/1899 (zespół 7, sygn. 24). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 360.
  7. ↑ a b Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 455 (poz. 37).
  8. ↑ CK Gimnazjum Państwowe Wyższe w Sanoku. Katalog główny, rok szkolny 1891/1892 (zespół 7, sygn. 13). AP Rzeszów – O/Sanok, s. 124.
  9. ↑ Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 457 (poz. 64).
  10. ↑ Isidor Stangenhaus. geni.com, 2015-08-05. [dostęp 2020-05-20].
  11. ↑ Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 483 (poz. 401).
  12. ↑ Alfred Plohn: Muzyka we Lwowie a Żydzi. demusica.edu.pl. s. 22. [dostęp 2020-05-20].
  13. ↑ XVI. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1897. Sanok: Fundusz Naukowy, 1897, s. 34.
  14. ↑ XVII. Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1898. Sanok: Fundusz Naukowy, 1898, s. 37.
  15. ↑ 18. Sprawozdanie Dyrektora C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1898/9. Sanok: Fundusz Naukowy, 1899, s. 41.
  16. ↑ Absolwent oddziałów równorzędnych C. K. IV Gimnazjum we Lwowie z 1903. Sprawozdanie Dyrektora C. K. IV. Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1903. Lwów: 1903, s. 96.
  17. ↑ Księga przynależnych do gminy Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. s. 462 (poz. 26).
  18. ↑ Vermisste Heeresangehörige. „Neues Wiener Journal”. Nr 7532, s. 7, 14 października 1914. (niem.). 
  19. ↑ 2015 : The Jewish Cemetery in Lubaczow, Poland: ROW 5, GRAVE 81: Szawel / Shaul / Saul FRISER / FRIESER [online], 2015, 9 marca 2015 [dostęp 2021-01-02].
  20. ↑ Sprawozdanie C.K. Gimnazyum w Sanoku za rok szkolny 1888. Sanok: Fundusz Naukowy, 1888, s. 96.
  21. ↑ Absolwenci. 1losanok.pl. [dostęp 2020-03-14].
  22. ↑ Kronika. Wiadomości osobiste. „Gazeta Sanocka”. Nr 68, s. 3, 19 lipca 1896. 
  23. ↑ Kronika. „Nowa Reforma”. Nr 115, s. 2, 21 maja 1898. 
  24. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1897. Lwów: 1897, s. 512.
  25. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1898. Lwów: 1898, s. 622.
  26. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1899. Lwów: 1899, s. 629, 781.
  27. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1900. Lwów: 1900, s. 630, 781.
  28. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1901. Lwów: 1901, s. 630.
  29. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1902. Lwów: 1902, s. 696.
  30. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1903. Lwów: 1903, s. 696.
  31. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1904. Lwów: 1904, s. 696.
  32. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1905. Lwów: 1905, s. 696.
  33. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1901. Lwów: 1901, s. 42.
  34. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1902. Lwów: 1902, s. 42.
  35. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1903. Lwów: 1903, s. 42.
  36. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1904. Lwów: 1904, s. 42.
  37. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1905. Lwów: 1905, s. 42.
  38. ↑ Komisja zdrowotna z ramienia Rady Powiatowej. „Gazeta Sanocka”. Nr 92, s. 2, 1 października 1905. 
  39. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1906. Lwów: 1906, s. 18.
  40. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1907. Lwów: 1907, s. 18.
  41. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1906. Lwów: 1906, s. 735.
  42. ↑ 1907-1913 Galicia and Bukovina Business Directory (Leuchs vol. 19b). s. 82. [dostęp 2016-04-26].
  43. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1907. Lwów: 1907, s. 735.
  44. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1908. Lwów: 1908, s. 24.
  45. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1909. Lwów: 1909, s. 22.
  46. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1910. Lwów: 1910, s. 22.
  47. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: 1911, s. 23.
  48. ↑ a b Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1912. Lwów: 1912, s. 24.
  49. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1908. Lwów: 1908, s. 736.
  50. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1909. Lwów: 1909, s. 832.
  51. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1910. Lwów: 1910, s. 832.
  52. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: 1911, s. 907.
  53. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1912. Lwów: 1912, s. 897.
  54. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: 1913, s. 931.
  55. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 942.
  56. ↑ Część urzędowa. „Gazeta Lwowska”. Nr 4, s. 1, 6 stycznia 1912. 
  57. ↑ Wiadomości bieżące. Mianowania. „Przegląd Lekarski”. Nr 2, s. 44, 13 stycznia 1912. 
  58. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1913. Lwów: 1913, s. 23.
  59. ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1914. Lwów: 1914, s. 23.
  60. ↑ a b Część urzędowa. „Gazeta Lwowska”. Nr 92, s. 1, 22 kwietnia 1917. 
  61. ↑ Z kraju. Pomysłowy oszust. „Nowa Reforma”. Nr 98, s. 2, 2 marca 1910. 
  62. ↑ Skandal w Dobromilu. „Ziemia Przemyska”. Nr 9, s. 2, 28 lutego 1925. 
  63. ↑ Wiadomości bieżące. Z Towarzystwa Lekarzy Galicyjskich. „Przegląd Lekarski”. Nr 29, s. 479, 20 lipca 1912. 
  64. ↑ Wiadomości bieżące. „Przegląd Lekarski”. Nr 10, s. 136, 9 marca 1901. 
  65. ↑ Kronika prowincjonalna. „Gazeta Lwowska”. Nr 53, s. 4, 7 marca 1905. 
  66. ↑ X. Wiadomości bieżące. „Przegląd Lekarski”. Nr 44, s. 628, 31 października 1903. 
  67. ↑ Aleksander Stangenhaus. † Dr Ludwik Ćwiklicer. „Przegląd Lekarski”. Nr 50, s. 813–814, 16 grudnia 1911. 
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Aleksander_Stangenhaus&oldid=72457163”