Aleksandr Szelepin

rosyjski działacz partyjny i państwowy, oficer służb specjalnych

Aleksandr Nikołajewicz Szelepin (ros. Александр Николаевич Шелепин, ur. 18 sierpnia 1918 w Woroneżu, zm. 24 października 1994 w Moskwie) – polityk radziecki oraz wysoki funkcjonariusz służby bezpieczeństwa, szef Komitetu Bezpieczeństwa Państwowego (KGB) ZSRR od grudnia 1958 do listopada 1961[1].

Aleksandr Szelepin
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

18 sierpnia 1918
Woroneż

Data i miejsce śmierci

24 października 1994
Moskwa

Szef KGB
Okres

od 25 grudnia 1958
do 13 listopada 1961

Poprzednik

Iwan Sierow

Następca

Władimir Siemiczastny

podpis
Odznaczenia
Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Lenina Order Wojny Ojczyźnianej II klasy Order Czerwonego Sztandaru Pracy Order Czerwonej Gwiazdy Medal „Za Zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941-1945” Medal „Za ofiarną pracę w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” Medal „Partyzantowi Wojny Ojczyźnianej” I klasy (ZSRR)

Życiorys

edytuj

1936-1939 i 1940-1941 uczył się w Moskiewskim Instytucie Historii, Filozofii i Literatury, 1939-1940 służył w Armii Czerwonej. Od 1940 w WKP(b), 1940-1943 instruktor, kierownik wydziału i sekretarz moskiewskiego miejskiego komitetu Komsomołu ds. pracy wojskowej i kultury fizycznej. 1943-1946 sekretarz KC Komsomołu, V 1943 – V 1958 członek Biura Politycznego KC Komsomołu, od 1945 członek Wszechzwiązkowego Komitetu ds. Kultury Fizycznej i Sportu przy Radzie Komisarzy Ludowych/Radzie Ministrów ZSRR, 1949-1952 II sekretarz KC Komsomołu. 14 X 1952 – 24 II 1976 członek KC KPZR, 30 X 1952 – IV 1958 I sekretarz KC Komsomołu. IV-XII 1958 kierownik Wydziału Partyjnych Organów KC KPZR ds. Sojuszniczych Republik, 31 X 1961 – 26 IX 1967 sekretarz KC KPZR. 23 XI 1962 – 9 XII 1965 zastępca przewodniczącego Rady Ministrów ZSRR i przewodniczący Komitetu Kontroli Partyjno-Państwowej KC KPZR i Rady Ministrów ZSRR. 16 XI 1964 – 8 IV 1966 członek Prezydium KC KPZR, 8 IV 1966 – 16 IV 1975 członek Biura Politycznego KC KPZR.

Tzw. notatka Szelepina

edytuj
Osobny artykuł: Notatka Szelepina.

3 marca 1959 roku Aleksandr Szelepin skierował do Nikity Chruszczowa w tajną notatkę nr N-632-Sz (Н-632-Ш), w której zaproponował zniszczenie 21 857 teczek personalnych ofiar zbrodni katyńskiej, a zachowanie jedynie protokołów tzw. trójki NKWD mieszczących się w oddzielnej, niewielkiej teczce.

Odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Richard C.S. Trahair, Robert Miller Encyclopedia of Cold War Espionage, Spies, and Secret Operations, Enigma Books, 2012' ISBN 978-1936274253, s. 373

Bibliografia

edytuj