Antylopa (ssaki)

Antylopa
	Antilope
	Pallas, 1766
	; Przedstawiciele rodzaju – grupa (samiec i dwie samice) antylop indyjskich (A. cervicapra)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	parzystokopytne
Podrząd	przeżuwacze
Infrarząd	Pecora
Rodzina	wołowate
Podrodzina	antylopy
Plemię	Antilopini
Rodzaj	antylopa
	Typ nomenklatoryczny
	Capra cervicapra Linnaeus, 1758
Synonimy
	Antelope: Murr, 1775; Cervicapra Sparrman, 1780; Antelopa: Perry, 1811; Cerophorus de Blainville, 1816;
	Antelope: Murr, 1775; Cervicapra Sparrman, 1780; Antelopa: Perry, 1811; Cerophorus de Blainville, 1816;
Gatunki
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Antylopa^[6] (Antilope) – rodzaj kopytnych ssaków z podrodziny antylop (Antilopinae) w obrębie rodziny wołowatych (Bowidae).

Zasięg występowania edytuj

Rodzaj obejmuje jeden żyjący współcześnie gatunek występujący w Azji Południowej^[7]^[8].

Systematyka edytuj

Rodzaj zdefiniował w 1766 roku niemiecki botanik i zoolog Peter Simon Pallas w publikacji swojego autorstwa dotyczącej różnorodności zoologicznej^[1]. Pallas wymienił kilkanaście gatunków – Antilope buselaphus Pallas, 1766, Antilope dorcas Pallas, 1766 (= Antilope pygargus Pallas, 1767), Capra cervicapra Linnaeus, 1758, Antilope corinna Pallas, 1766 (= Capra dorcas Linnaeus, 1758), Antilope kevella Pallas, 1766 (= Capra dorcas Linnaeus, 1758), Antilope gazella Pallas, 1766, Antilope dama Pallas, 1766, Antilope saiga Pallas, 1766, Antilope tragocamelus Pallas, 1766, Antilope oryx Pallas, 1766, Antilope scripta Pallas, 1766, Antilope strepsiceros Pallas, 1766, Capra rupicapra Linnaeus, 1758, Capra grimmia Linnaeus, 1758, †Antilope leucophaea Pallas, 1766, Antilope bezoartica Pallas, 1766 (= Capra gazella Linnaeus, 1758) i Antilope reversa Pallas, 1766 (= Antilope redunca Pallas, 1767) – nie wskazując gatunku typowego; w ramach późniejszego oznaczenia w 1837 roku irlandzki przyrodnik William Ogilby na typ nomenklatoryczny wyznaczył Capra cervicapra Linnaeus, 1758^[9].

Etymologia edytuj

Antilope (Antelope, Antelopa): łac. antalopus ‘antylopa’, od gr. ανθoλοψ antholops ‘antylopa’^[10].
Cervicapra: zbitka wyrazowa nazw rodzajów: Cervus Linnaeus, 1758 (jeleń) oraz Capra Linnaeus, 1758 (koziorożec)^[11]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Capra cervicapra Linnaeus, 1758.
Cerophorus: gr. κερας keras, κερατος keratos ‘róg’; -φορος -phoros ‘noszący’, od φερω pherō ‘nosić’^[12]. Gatunek typowy: de Blainville wymienił kilkadziesiąt gatunków, nie wyznaczając gatunku typowego.

Podział systematyczny edytuj

Do rodzaju należy jeden występujący współcześnie gatunek^[13]^[14]^[7]^[6]:

Antilope cervicapra (Linnaeus, 1758) – antylopa indyjska

Opisano również wymarłe, plioceńskie gatunki:

Antilope intermedia Khan & Akhtar, 2014^[15]
Antilope koufosi (Kostopoulos, 1998)^[16]
Antilope subtorta Pilgrim, 1937^[17]

Uwagi edytuj

↑ ^a ^b Nieuzasadniona poprawka Antilope Pallas, 1766.

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b P.S. Pallas: Miscellanea zoologica: quibus novae imprimis atque obscurae animalium species describuntur et observationibus iconibusque illustrantur. Hagae Comitum: Apud Petrum van Cleef, 1766, s. 1. (łac.).
↑ Ch.G. von Murr. Beytraege zur Naturgeschichte von Japon und Sina. Nebst drey Tafeln chinesischer Figuren. „Der Naturforscher”. 7, s. 44, 1775. (niem.).
↑ A. Sparrman. Luftspringare Gazellen, af Colonisterna Springbock kallad, ifrån Sỏdraste delen af Africa. „Kungliga Svenska vetenskapsakademiens handlingar”. 1, s. 275, 1780. (szw.).
↑ G. Perry: Arcana, or The Museum of Natural History: containing the most recent discovered objects. Embellished with coloured plates, and corresponding descriptions; with extracts relating to animals, and remarks of celebrated travellers; combining a general survey of nature. London: James Stratford, 1811, s. ee1. (ang.).
↑ H.M.D. de Blainville. Sur plusieurs espèces d’animaux mammifères, de l’ordre des ruminans. „Bulletin de la Société philomathique de Paris”. Année 1816, s. 74, 1816. (fr.).
↑ ^a ^b Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 177. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 334–344. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Antilope. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-09-25].
↑ W. Ogilby. On the generic characters of Ruminants. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 4, s. 137, 1836. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 110.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 173.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 172.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-01]. (ang.).
↑ Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 606. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ M.A. Khan & M. Akhtar. Antelopes (Mammalia, Ruminantia, Bovidae) from the Upper Siwaliks of Tatrot, Pakistan, with description of a new species. „Paleontological Journal”. 48 (1), s. 80, 2014. DOI: 10.1134/S0031030114010055.
↑ D.S. Kostopoulos. Parastrepsiceros koufosi n. sp. (Mammalia: Bovidae); note on the possible presence of a Prostrepsiceros descendant in the latest Pliocene of northern Greece. „Acta Zoologica Cracoviensia”. 41 (1), s. 102, 1998. (ang.).
↑ G.E. Pilgrim. Siwalik antelopes and oxen in the American Museum of Natural History. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 72 (7), s. 812, 1937. (ang.).

Bibliografia edytuj

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[np-2] Nieuzasadniona poprawka Antilope Pallas, 1766.

[pal-1] P.S. Pallas: Miscellanea zoologica: quibus novae imprimis atque obscurae animalium species describuntur et observationibus iconibusque illustrantur. Hagae Comitum: Apud Petrum van Cleef, 1766, s. 1. (łac.).

[murr-3] Ch.G. von Murr. Beytraege zur Naturgeschichte von Japon und Sina. Nebst drey Tafeln chinesischer Figuren. „Der Naturforscher”. 7, s. 44, 1775. (niem.).

[spa-4] A. Sparrman. Luftspringare Gazellen, af Colonisterna Springbock kallad, ifrån Sỏdraste delen af Africa. „Kungliga Svenska vetenskapsakademiens handlingar”. 1, s. 275, 1780. (szw.).

[per-5] G. Perry: Arcana, or The Museum of Natural History: containing the most recent discovered objects. Embellished with coloured plates, and corresponding descriptions; with extracts relating to animals, and remarks of celebrated travellers; combining a general survey of nature. London: James Stratford, 1811, s. ee1. (ang.).

[bla-6] H.M.D. de Blainville. Sur plusieurs espèces d’animaux mammifères, de l’ordre des ruminans. „Bulletin de la Société philomathique de Paris”. Année 1816, s. 74, 1816. (fr.).

[miiz-7] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 177. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[icmw-8] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 334–344. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).

[msw-9] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Antilope. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-09-25].

[ogi-10] W. Ogilby. On the generic characters of Ruminants. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 4, s. 137, 1836. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[http://books.google.com/books?id=ApMeAQAAIAAJ&pg=PA110_110]-11] Palmer 1904 ↓, s. 110.

[CITEREFPalmer1904[http://books.google.com/books?id=ApMeAQAAIAAJ&pg=PA173_173]-12] Palmer 1904 ↓, s. 173.

[CITEREFPalmer1904[http://books.google.com/books?id=ApMeAQAAIAAJ&pg=PA172_172]-13] Palmer 1904 ↓, s. 172.

[mdd-14] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-12-01]. (ang.).

[amw-15] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 606. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[khan&akh-16] M.A. Khan & M. Akhtar. Antelopes (Mammalia, Ruminantia, Bovidae) from the Upper Siwaliks of Tatrot, Pakistan, with description of a new species. „Paleontological Journal”. 48 (1), s. 80, 2014. DOI: 10.1134/S0031030114010055.

[kos-17] D.S. Kostopoulos. Parastrepsiceros koufosi n. sp. (Mammalia: Bovidae); note on the possible presence of a Prostrepsiceros descendant in the latest Pliocene of northern Greece. „Acta Zoologica Cracoviensia”. 41 (1), s. 102, 1998. (ang.).

[pil-18] G.E. Pilgrim. Siwalik antelopes and oxen in the American Museum of Natural History. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 72 (7), s. 812, 1937. (ang.).

[6]

[1]

[a]

[2]

[3]

[4]

[5]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]