Archidiecezja białostocka

Archidiecezja białostocka (łac. Archidioecesis Bialostocensis) – jedna z 14 archidiecezji obrządku łacińskiego w polskim Kościele katolickim wydzielona z części archidiecezji wileńskiej, pozostałej w granicach Polski, ustanowiona diecezją 5 czerwca 1991 podczas wizyty papieża Jana Pawła II w Białymstoku, ustanowiona archidiecezją 25 marca 1992 przez papieża Jana Pawła II bullą Totus Tuus Poloniae populus. Obecnie archidiecezja liczy 13 dekanatów, 112 parafii i 1 rektorat. Na jej terenie mieszka ponad 510 000 mieszkańców, w tym około 451 000 katolików, resztę stanowią przedstawiciele innych wyznań i osoby bezwyznaniowe.

Archidiecezja białostocka
Bazylika archikatedralna w Białymstoku
Państwo	Polska
Siedziba	Białystok ul. Kościelna 1
Data powołania	25 marca 1992
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Metropolia	białostocka
Archikatedra	białostocka
Biskup diecezjalny	sede vacante
Biskup pomocniczy	Henryk Ciereszko (administrator sede vacante)
Biskup senior	Stanisław Szymecki Edward Ozorowski
Dane statystyczne (2017)
Liczba wiernych • odsetek wiernych	351 350 82,7%
Liczba kapłanów • w tym diecezjalnych • w tym zakonnych	435 411 24
Liczba osób zakonnych	173
Liczba dekanatów	13
Liczba parafii	115
Powierzchnia	6263 km²
53°07′59,231″N 23°09′51,084″E
Strona internetowa

Kuria Arcybiskupia, ul. Kościelna 1

Instytucje

• Kuria metropolitalna
• Trybunał metropolitalny
• Archidiecezjalne Wyższe Seminarium Duchowne w Białymstoku
• Białostocka kapituła katedralna
• Caritas archidiecezjalne
• Archiwum archidiecezjalne

Biskupi

Henryk Ciereszko – administrator

Administrator sede vacante

• bp Henryk Ciereszko – biskup pomocniczy od 2012, administrator archidiecezji sede vacante od 2021

Biskupi seniorzy

• abp Edward Ozorowski – biskup pomocniczy w latach 1979–2006, metropolita białostocki w latach 2006–2017, senior od 2017
• abp Stanisław Szymecki – metropolita białostocki w latach 1993–2000, senior od 2000

Biskup rezydent

• abp Sławoj Leszek Głódź (Bobrówka) – metropolita gdański w latach 2008–2020, senior od 2020 (od 2021 z nakazem zamieszkania poza terenem archidiecezji gdańskiej)

Świątynie

Główna świątynia

• Bazylika archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Białymstoku

Sanktuaria

• Sanktuarium bł. Bolesławy Lament w Białymstoku
• Sanktuarium Maryjne w Różanymstoku
• Sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej w Świętej Wodzie (Wasilków)
• Sanktuarium Matki Bożej Królowej Rodzin w Juchnowcu
• Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia w Krypnie
• Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Białymstoku
• Sanktuarium NMP Matki Miłosierdzia w Katedrze Białostockiej
• Sanktuarium św. Antoniego Padewskiego w Niewodnicy Kościelnej
• Sanktuarium św. Wojciecha w Białymstoku
• Sanktuarium Cudu Eucharystycznego w Sokółce

Patroni

Archidiecezja posiada czterech patronów:

• Najświętsza Maryja Panna Ostrobramska Matka Miłosierdzia – uroczystość: 16 listopada;
• Św. Jerzy, męczennik – uroczystość: 23 kwietnia;
• Bł. Bolesława Lament – wspomnienie: 29 stycznia;
• Bł. Michał Sopoćko – wspomnienie: 15 lutego.

Zobacz też

• Metropolia białostocka
• Podział administracyjny Kościoła katolickiego w Polsce
• Białostocka Piesza Pielgrzymka na Jasną Górę
• Ekumeniczna Piesza Pielgrzymka Białystok-Grodno-Wilno
• Nuncjatura Stolicy Apostolskiej w Polsce

Linki zewnętrzne

• Archidiecezja białostocka w bazie episkopat.pl
• Archidiecezja białostocka w bazie catholic-hierarchy.org (ang.)
• Archidiecezja białostocka w bazie gcatholic.org (ang.) [dostęp 16.04.2021]

Bibliografia

• Ks. Witold Zdaniewicz, Ks. Sławomir H. Zaręba, Robert Stępisiewicz Wykaz parafii w Polsce 2006 (s. 27–35) Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC. Warszawa 2006 ​ISBN 83-85945-17-2​
• Konferencja Episkopatu Polski, Informator 2009 , Biblos 2009, ​ISBN 978-83-7332-716-0​
• Konferencja Episkopatu Polski, Informator 2017, Biblos 2017, ​ISBN 978-83-7793-478-4​