Aruba
Aruba – terytorium zależne Holandii (de iure autonomiczny kraj wchodzący w skład Królestwa Niderlandów) i jedna z wulkanicznych Wysp Zawietrznych[3] w archipelagu Małych Antyli, zamykającego od wschodu Morze Karaibskie. Aruba ma powierzchnię prawie 179 km² i zamieszkiwana jest przez 109,2 tys. osób (2013), głównie pochodzenia hiszpańskiego, holenderskiego i afrykańskiego.
| |||||
Dewiza: (ang.) One happy Island (Jedna szczęśliwa Wyspa) | |||||
Hymn: (Aruba drogocenny kraj) | |||||
![]() | |||||
Język urzędowy | |||||
---|---|---|---|---|---|
Stolica | |||||
Status terytorium |
autonomiczny kraj wchodzący w skład Królestwa Niderlandów | ||||
Zależne od | |||||
Głowa terytorium | |||||
W jego imieniu | |||||
Szef rządu | |||||
Powierzchnia • całkowita • wody śródlądowe |
| ||||
Liczba ludności (2017) • całkowita • gęstość zaludnienia |
| ||||
PKB (2023) • całkowite • na osobę |
|||||
PKB (PSN) (2023) • całkowite • na osobę |
| ||||
Waluta |
florin arubański (AWG) | ||||
Rok utworzenia |
wydzielenie z Antyli Holenderskich | ||||
Religia dominująca | |||||
Strefa czasowa |
UTC -4 | ||||
Kod ISO 3166 |
AW/ABW/533 | ||||
Domena internetowa | |||||
Kod samochodowy |
ARU | ||||
Kod samolotowy |
P4 | ||||
Kod telefoniczny |
+297 | ||||
![]() |

Języki Edytuj
Mieszkańcy używają języka niderlandzkiego oraz lokalnego języka kreolskiego zwanego papiamento. Funkcjonuje także język hiszpański (zob. Język hiszpański na Arubie).
Skład etniczny Edytuj
Kreole: 79,8%; Latynosi: 11,0%; Holendrzy: 4,0%; Filipińczycy: 0,83%; Chińczycy Han: 0,37%; pozostali: 4,0%[4].
Religia Edytuj
80,8% ludności Aruby to katolicy, pozostali to głównie protestanci i zielonoświątkowcy – 11,8%, bez religii – 6,0%, wyznawcy religii plemiennych – 1,3% i Świadkowie Jehowy[5][6].
Geografia Edytuj
Wyspa leży w klimacie równikowym i charakteryzuje się niewielką ilością opadów (ok. 500 mm rocznie).
Stolicą i zarazem największym miastem jest Oranjestad.
Gospodarka Edytuj
Ze względu na klimat i mało korzystne warunki glebowe (gleby czerwonobrązowe), główną uprawą jest tu aloes, który nie wymaga nawadniania. Jest to także główny towar eksportowy Aruby. Ważnym sektorem gospodarki Aruby jest turystyka. Najważniejszym czynnikiem przyciągającym turystów są piękne piaszczyste plaże oraz holenderska zabudowa z czasów kolonialnych.[potrzebny przypis]
Emisja gazów cieplarnianych Edytuj
Emisja równoważnika dwutlenku węgla z Aruby wyniosła w 1990 roku 318 t, z czego 297 t stanowiła emisja dwutlenku węgla. W przeliczeniu na mieszkańca emisja wyniosła wówczas 4,784 t dwutlenku węgla, a w przeliczeniu na 1000 dolarów PKB 129 kg. Od tego czasu emisje wahają się, przy czym dość duży wzrost nastąpił w 2012. Głównym źródłem emisji przez cały czas była energetyka. W 2018 emisja dwutlenku węgla pochodzenia kopalnego wyniosła 987 t, a w przeliczeniu na mieszkańca 9,339 t i w przeliczeniu na 1000 dolarów PKB 258 kg[7].
Historia Edytuj
Aruba została odkryta pod koniec XV wieku przez hiszpańskich żeglarzy, zaś w XVII wieku została włączona do Antyli Holenderskich. Obecnie jest to terytorium stowarzyszone z Holandią, w którym głową jest władca holenderski reprezentowany przez gubernatora.
Na wyspie urodził się i spędził 15 pierwszych lat swojego życia członek zespołu Boney M. – Bobby Farrell.
Galeria Edytuj
-
Międzynarodowy port lotniczy Queen Beatrix – jedyny port lotniczy Aruby
-
Zatoka w Oranjestad
-
Sint Nicolaas – muzeum działalności przemysłowej na Arubie
-
Drzewo divi-divi
Przypisy Edytuj
- ↑ The World Factbook – Central Intelligence Agency, www.cia.gov [dostęp 2017-10-02] [zarchiwizowane z adresu 2011-06-04] (ang.).
- ↑ a b c d Dane dotyczące PKB na podstawie szacunków Międzynarodowego Funduszu Walutowego na rok 2023: International Monetary Fund: World Economic Outlook Database, April 2023. [dostęp 2023-05-22]. (ang.).
- ↑ Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej: Urzędowy wykaz polskich nazw geograficznych świata. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2019. ISBN 978-83-254-2578-4.
- ↑ Joshua Project.
- ↑ Religious Composition by Country, in Percentages. The Pew Research Center. [dostęp 2014-06-26].
- ↑ Christian Population as Percentages of Total Population by Country. The Pew Research Center. [dostęp 2014-06-26].
- ↑ Aruba, [w:] F. Monforti-Ferrario i inni, Fossil CO2 and GHG emissions of all world countries. 2019 report – Study [pdf], Luksemburg: Publications Office of the European Union, 2019, s. 46, DOI: 10.2760/687800, ISBN 978-92-76-11100-9 (ang.).