Berendtimiridae

wymarła rodzina chrząszczy z podrzędu wielożernych

Berendtimiridae – wymarła rodzina chrząszczy z podrzędu wielożernych i nadrodziny sprężyków. Obejmuje dwa monotypowe rodzaje znane wyłącznie z inkluzji w bursztynie bałtyckim znalezionych w Zatoce Gdańskiej i pochodzących z eocenu.

Berendtimiridae
Winkler, 1987
Okres istnienia: eocen
56/33.9
56/33.9
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Podgromada

owady uskrzydlone

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze wielożerne

Infrarząd

sprężykokształtne

Nadrodzina

sprężyki

Rodzina

Berendtimiridae

Taksonomia i ewolucja edytuj

Rodzina ta wprowadzona została w 1987 roku przez Josefa R. Winklera. Odkrył on w zbiorach Muzeum Historii Naturalnej w Berlinie inkluzję opisaną jako „?Lycidae”. Na jej podstawie opisał nowy gatunek, Berendtimirus progenitor, umieszczając go w monotypowym rodzaju Berendtimirus oraz monotypowej rodzinie Berendtimiridae[1]. Kolejnego przedstawiciela rodziny opisał w 2020 roku Siergiej Kazancew. Jest nim Retromalisus damzeni, umieszczony w monotypowym rodzaju Retromalisus[2].

Oba zaliczane do tej rodziny gatunki znane są wyłącznie z pojedynczych inkluzji w bursztynie bałtyckim znalezionych w Zatoce Gdańskiej i pochodzących z eocenu[1][2]. Winkler umieścił Berendtimiridae w obrębie Cantharoidea, sugerując bliskie ich pokrewieństwo z rozgniotkowatymi (Omalisidae)[1]. W systemie Patrice’a Boucharda z 2011 roku Cantharoidea nie są już wyróżniane, a Berendtimiridae zaliczone zostały do nadrodziny sprężyków[3]. Ponadto w 2018 roku na podstawie molekularnych analiz filogenetycznych rozgniotkowatym obniżono rangę do podrodziny w obrębie sprężykowatych[4]. Na podstawie analizy okazu R. damzeni, który jest lepiej zachowany niż B. progenitor, Kazancew wykluczył przynależność Berendtimiridae do omomiłkowatych i rozgniotkowatych[2].

Morfologia edytuj

Chrząszcze o ciele długości od 2,5 do 3,2 mm, spłaszczonym grzbietobrzusznie i wydłużonym. Szersza niż dłuższa głowa zaopatrzona była w długie, nitkowate czułki zbudowane z jedenastu członów i małe głaszczki[1][2]. Oczy złożone u Berendtimirus były bardzo duże[1], u Retromalisus zaś małe[2]. Przedplecze było wyraźnie szersze niż dłuższe, ale węższe od pokryw; przednią krawędź miało tylko lekko wypukłą, a tylne kąty krótkie i ostre[1][2]. Tarczka u Berendtimirus była kubkowata[1], u Retromalisus zaś trójkątna[2]. Całkowicie nakrywające odwłok, wydłużone i dość szerokie pokrywy miały po dziewięć lub dziesięć rzędów okrągławych punktów. W przedwierzchołkowej części pokryw liczba rzędów punktów mogła spadać, a punktowanie przypominać siateczkowanie[1][2]. Przedpiersie u Berendtimirus było dłuższe od bioder przedniej pary[1], u Retromalisus zaś krótkie, T-kształtne, zaopatrzone w rozwidlony wyrostek międzybiodrowy[2]. Odnóża był cienkie, o wydłużonych biodrach i krętarzach oraz bardzo smukłych udach, tylko w przypadku przedniej pary grubszych od goleni. Stopy budowało pięć członów, z których tylko czwarty był rozszerzony i od spodu głęboko wcięty, pozostałe zaś wąskie. Na spodzie odwłoka widocznych było od sześciu do ośmiu sternitów (wentrytów)[1][2].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i j Josef R. Winkler. Berendtimiridae fam. n., a new family of fossil beetles from Baltic Amber (Coleoptera, Cantharoidea). „Mitteilungen Muenchener Entomologischen Gesellschaft”. 77, s. 51–59, 1987. 
  2. a b c d e f g h i j Sergey Kazantsev. Retromalisus damzeni, gen. et sp. nov., a second Baltic amber taxon of the extinct family Berendtimiridae (Insecta: Coleoptera). „Journal of Natural History”. 54 (17–18), s. 1073–1080, 2020. DOI: 10.1080/00222933.2020.1781949. 
  3. Patrice Bouchard i inni, Family-group names in Coleoptera (Insecta), „ZooKeys”, 88, 2011, s. 1–972, DOI10.3897/zookeys.88.807.
  4. Dominik Kusy i inni, Genome sequences identify three families of Coleoptera as morphologically derived click beetles (Elateridae), „Scientific Reports”, 1, 8, Springer Science and Business Media, 2018, DOI10.1038/s41598-018-35328-0, ISSN 2045-2322, PMCIDPMC6244081, Bibcode2018NatSR...817084K.