Biegus długoskrzydły

Biegus długoskrzydły
	Calidris bairdii
	(Coues, 1861)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	siewkowe
Podrząd	bekasowce
Rodzina	bekasowate
Podrodzina	biegusy
Plemię	Calidrini
Rodzaj	Calidris
Gatunek	biegus długoskrzydły
Synonimy
	Actodromus Bairdii Coues, 1861; Erolia bairdii (Coues, 1861); Pisobia bairdii (Coues, 1861); Tringa bairdii (Coues, 1861);
	Actodromus Bairdii Coues, 1861; Erolia bairdii (Coues, 1861); Pisobia bairdii (Coues, 1861); Tringa bairdii (Coues, 1861);
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	; w sezonie lęgowym przeloty zimowiska
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Biegus długoskrzydły^[5], biegus Bairda (Calidris bairdii) – gatunek małego ptaka wędrownego z rodziny bekasowatych (Scolopacidae). Nie jest zagrożony.

Systematyka edytuj

Gatunek ten dawniej bywał umieszczany w rodzajach Erolia lub Pisobia^[2]. Nie wyróżnia się podgatunków^[2]^[6].

Zasięg występowania edytuj

Biegus długoskrzydły zamieszkuje tundrę północno-wschodniej Syberii (Półwysep Czukocki i Wyspa Wrangla^[2]), Ameryki Północnej (Alaska i północna Kanada) i zachodniej Grenlandii. Zimuje w Andach i południowej części Ameryki Południowej.

Sporadycznie, ale regularnie zalatuje do Europy^[7]. W Polsce stwierdzony tylko 4 razy – w 1978, 1993 (dwa razy) i 2012^[8].

Morfologia edytuj

Wygląd: Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. W szacie godowej wierzch ciała, głowa oraz wole i górna część piersi żółtobrązowe w ciemne, łuskowate cętki. Spód ciała, podgardle i brew białe. Pokrywy nadogonowe i środkowe sterówki ciemne. Dziób i nogi ciemne. W upierzeniu spoczynkowym barwa żółtobrązowa zmienia się w szarobrązową, a cętki nikną. Osobniki młodociane podobne do dorosłych w szacie spoczynkowej, jednak brzegi piór na grzbiecie białe.
Wymiary średnie: długość ciała ok. 14–19 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 30–38 cm
masa ciała ok. 27–63 g

Ekologia i zachowanie edytuj

Biegus długoskrzydły na gnieździe

Biotop: Wilgotne partie tundry. Podczas przelotów brzegi wód zarówno słodkich, jak i słonych.

Jaja w gnieździe

Gniazdo: Na ziemi, w suchym zagłębieniu. Często między kamieniami.
Jaja: W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w kwietniu–maju 4 cieliste, brązowo cętkowane jaja.
Wysiadywanie, pisklęta: Jaja wysiadywane są przez okres około 19–22 dni przez obydwoje rodziców. Pisklęta usamodzielniają się po 16–20 dniach. Początkowo pisklętami opiekują się oboje rodzice, jednak często samica opuszcza je jeszcze przed pierzeniem.
Pożywienie: Bezkręgowce – drobne skorupiaki, owady i ich larwy, pająki^[9].

Status i ochrona edytuj

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje biegusa długoskrzydłego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Organizacja Wetlands International w 2015 roku szacowała liczebność światowej populacji na ponad 300 tysięcy osobników. Trend liczebności populacji nie jest znany, ale przyjmuje się, że jest stabilny^[4].

W Polsce objęty ochroną gatunkową ścisłą^[10].

Zobacz też edytuj

ptaki Polski

Przypisy edytuj

↑ Calidris bairdii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Baird's Sandpiper (Calidris bairdii). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c D. Lepage: Baird's Sandpiper Calidris bairdii. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2021-12-10]. (ang.).
↑ ^a ^b Calidris bairdii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Arenariinae Stejneger, 1885 (1840) - biegusy (wersja: 2020-11-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-04-11].
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Sandpipers, snipes, Crab-plover, coursers. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-04-11]. (ang.).
↑ wynik wyszukiwania: Calidris bairdii. [w:] Tarsiger.com [on-line]. [dostęp 2021-04-11]. (ang.).
↑ Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. Raport nr 29. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2012. „Ornis Polonica”. 54, s. 109–150, 2013.
↑ Baird's Sandpiper Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-12-10]. (ang.).
↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

Linki zewnętrzne edytuj

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Calidris bairdii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[ibc-2] Baird's Sandpiper (Calidris bairdii). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).

[avibase-3] D. Lepage: Baird's Sandpiper Calidris bairdii. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2021-12-10]. (ang.).

[iucn-4] Calidris bairdii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[mk-5] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Arenariinae Stejneger, 1885 (1840) - biegusy (wersja: 2020-11-15). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-04-11].

[ioc-6] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Sandpipers, snipes, Crab-plover, coursers. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-04-11]. (ang.).

[tarsiger-7] wynik wyszukiwania: Calidris bairdii. [w:] Tarsiger.com [on-line]. [dostęp 2021-04-11]. (ang.).

[kf2012-8] Komisja Faunistyczna Sekcji Ornitologicznej Polskiego Towarzystwa Zoologicznego. Raport nr 29. Rzadkie ptaki obserwowane w Polsce w roku 2012. „Ornis Polonica”. 54, s. 109–150, 2013.

[aablh-9] Baird's Sandpiper Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-12-10]. (ang.).

[10] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).

[5]

[1]

[2]

[3]

[4]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]