Biserka Rajčić
Biserka Rajčić, cyr. Бисерка Рајчић (ur. 1940 w Jelašnicy k. Zaječaru) – serbska tłumaczka literatury polskiej.
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
tłumaczka, literaturoznawczyni |
| Narodowość | |
| Alma Mater | |
| Odznaczenia | |
 
| |
Życiorys edytuj
Ukończyła studia filologiczne na Uniwersytecie Belgradzkim. Jest uczennicą i kontynuatorką prac translatorskich tłumacza literatury polskiej Petara Vujičicia. Tłumaczy z języka polskiego, rosyjskiego, czeskiego, słowackiego, a także bułgarskiego. Pracowała w Narodowej Bibliotece Serbii i w bibliotece Serbskiej Akademii Nauk i Sztuk SANU. Od 1967 współpracuje z Radiem Belgrad.
Jest autorką wielu esejów i artykułów poświęconych polskiej literaturze i sztuce, a w szczególności teatrowi. Bibliografia B. Rajčić obejmuje 1584 pozycje. W jej dorobku translatorskim jest 77 publikacji, z różnych dziedzin humanistyki. Na liście przetłumaczonych przez nią polskich autorów jest ponad 330 polskich pisarzy, a także filozofów i historyków. Przetłumaczyła wiele sztuk i omówiła twórczość m.in.: Stanisława Ignacego Witkiewicza, Witolda Gombrowicza, Tadeusza Różewicza, Sławomira Mrożka, Erwina Axera, Tadeusza Kantora, Krystiana Lupy, a także teksty teoretyków teatru: Jana Kotta, Jerzego Ziomka, Edwarda Csató, Konstantego Puzyny i innych.
W latach 2000–2004 wystawiono w jej tłumaczeniu Kartotekę Tadeusza Różewicza, Antygonę w Nowym Jorku i Czwartą siostrę Janusza Głowackiego, sztuki Ingmara Villqista i Krzysztofa Bizio.
Jest autorką monografii Cywilizacja polska – syntezy wiedzy o polskiej kulturze, wydanej w 2003 (wyd. Geopoetika, ISBN 86-7666-000-X) oraz książki „Moj Krakov”.
W 2015 w wydawnictwie Universitas ukazała się poświęcona jej książka, zatytułowana po prostu Biserka (czyli „Perełka”). Jej autorem jest Łukasz Mańczyk. Publikacja otrzymała laur Krakowskiej Książki Miesiąca.
Nagrody i wyróżnienia edytuj
Za swoją pracę B. Rajćić została uhonorowana:
- nagrodą Jovana Maksimovicia za tłumaczenia z języka rosyjskiego (1984)[1];
- nagrodą ZAiKS-u (1989)[1];
- Srebrnym Krzyżem Zasługi (1991)[1];
- nagrodą im. Zbigniewa Dominiaka przyznawaną tłumaczom poezji polskiej na języki słowiańskie (2004)[1];
- nagrodą im. Stanisława Ignacego Witkiewicza za propagowanie polskiej kultury teatralnej na świecie (2007)[1];
- nagrodą Transatlantyk Instytutu Książki przyznawanej najwybitniejszym tłumaczom literatury polskiej (2009)[1];
- honorowym obywatelstwem Krakowa na wniosek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (2018)[2][3];
- Odznaką Honorową „Bene Merito” (2022)[4].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f Biogram tłumaczki na stronie Serbskiego Towarzystwa Literackiego. skd.rs. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)].
- ↑ Beata Kołodziej, Tłumaczka Biserka Rajcić honorową obywatelką Krakowa [online], dzieje.pl, 5 czerwca 2018 [dostęp 2022-12-19].
- ↑ Kraków. Biserka Rajčić i prof. Janusz Skalski honorowymi obywatelami miasta = 2018-06-04 [online], gazetakrakowska.pl, 25 kwietnia 2018.
- ↑ Decyzja nr 146 Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 13 grudnia 2022 w sprawie nadania Odznaki Honorowej „Bene Merito”.
Bibliografia edytuj
- Podróże z Ryszardem Kapuścińskim, część 2. Opowieści czternastu tłumaczy. Kraków: 2009. ISBN 978-83-240-1190-2. (alb.).
- Jerzy Sadecki, Transatlantyk dla Biserki Rajčić, Rzeczpospolita 6 VI 2009.
- Biogram tłumaczki na stronie Serbskiego Towarzystwa Literackiego. skd.rs. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)].