Blyxa

*Blyxa*
	; Blyxa aubertii var. echinosperma
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	żabieńcowce
Rodzina	żabiściekowate
Rodzaj	Blyxa
	Nazwa systematyczna
	Blyxa Noronha ex Thouars; Gen. Nov. Madagasc.: 4 (1806)
	Typ nomenklatoryczny
	Blyxa aubertii Rich.
Synonimy
	Diplosiphon Decne.; Hydrotrophus C.B.Clarke; Enhydrias Ridl.; Blyxopsis Kuntze;
	Diplosiphon Decne.; Hydrotrophus C.B.Clarke; Enhydrias Ridl.; Blyxopsis Kuntze;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Blyxa Noronha ex Thouars – rodzaj roślin wodnych należących do rodziny żabiściekowatych (Hydrocharitaceae), obejmujący 10 gatunków pochodzących z tropikalnych regionów Starego Świata (Afryki, Azji, Australii i Wysp Karolińskich). Blyxa japonica została zawleczona do Europy (Portugalii i Włoch), a Blyxa aubertii do Luizjany^[4].

Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od greckiego słowa blyxo, oznaczającego wytrysnąć, wychlupać^[5].

Morfologia edytuj

Pokrój: Wodne, wpół wynurzone rośliny zielne.

Łodyga: Krótka, bulwiasta (lub cebulopodobna) i tworząca stolony lub wydłużona i wzniesiona^[6].

Liście: Liście odziomkowe lub skrętolegle położone na łodydze^[6], wpół zanurzone, siedzące, tworzące u nasady pochwę liściową^[5]. Blaszki liściowe lancetowate lub równowąskie, ostre, o drobnoząbkowanych brzegach^[6].

Kwiaty: Pojedyncze, rzadko do 22^[7] w wierzchotkowatym kwiatostanie, na długiej szypule, otoczone nieoskrzydloną pochwą. Rośliny jednopienne lub dwupienne^[5]. Kwiaty jednopłciowe lub obupłciowe, promieniste. Kwiaty żeńskie i obupłciowe siedzące. Kwiaty męskie szypułkowate. 3 działki kielicha równowąskie lub równowąsko-lancetowate. 3 płatki korony równowąskie, dłuższe od działek, białe. Pręciki od 3 do 9, wolne, nitki nitkowate, główki równowąskie lub lancowate, dwupylnikowe. Zalążnie zbudowane z 3 owocolistków, równowąskie z długim, włoskowatym dzióbkiem, przechodzące w 3 szyjki słupków, zrośnięte u nasady. W kwiatach żeńskich pręcikowie nieobecne lub bardzo drobne, w kwiatach męskich występują 3 smukłe słupniczki^[8].

Owoce: Torebki^[7], równowąskie lub równowąsko-lancetowate, otoczone wąską, żeberkowaną pochewką, zawierające od 10 do wielu nasion. Nasiona eliptyczne lub wrzecionowate, nagie lub z 3–8 podłużnymi rzędami cierni^[8].

Biologia i ekologia edytuj

Rozwój: Rośliny z rodzaju Blyxa są hydrofitami, roślinami wieloletnimi (hemikryptofitami lub chamefitami) lub roślinami jednorocznymi^[4].

Siedlisko: Słodkowodne zbiorniki wodne, pola ryżowe, rowy irygacyjne^[9].

Genetyka: Liczba chromosomów 2n = 16, 18, 32, 42, 48, 72^[7].

Systematyka edytuj

Jeden z 7 rodzajów wyróżnianych w obrębie podrodziny Anacharidoideae wchodzącej w skład rodziny żabiściekowatych (Hydrocharitaceae)^[2].

Gatunki^[10]

Blyxa aubertii Rich.
Blyxa hexandra C.D.K.Cook & Luond
Blyxa japonica (Miq.) Maxim. ex Asch. & Gürke
Blyxa javanica Hassk.
Blyxa novoguineensis Hartog
Blyxa octandra (Roxb.) Planch. ex Thwaites
Blyxa quadricostata Hartog
Blyxa radicans Ridl.
Blyxa senegalensis Dandy
Blyxa vietii C.D.K.Cook & Luond

Zagrożenie i ochrona edytuj

Dwa afrykańskie gatunki Blyxa zostały uwzględnione w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych: Blyxa senegalensis^[11] i Blyxa hexandra^[12]. Zagrożenie obu gatunków zostało oszacowane, jednak niedostatecznie rozpoznane (status Data Deficient).

Zastosowanie edytuj

Blyxa aubertii jest uprawiana jako roślina akwaryjna^[13].

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-01-29] (ang.).
↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2011-01-29]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-01-29]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Flora of North America. Vol. 22. Hydrocharitaceae. [dostęp 2011-01-29].
↑ ^a ^b ^c Dinghushan Plant Checklist. [dostęp 2011-01-29].
↑ ^a ^b ^c Klaus Kubitzki, Herbert Huber: Flowering plants, Monocotyledons : Alismatanae and Commelinanae (except Gramineae). New York: Springer-Verlag, 1998, s. 244. ISBN 3-540-64061-4.
↑ ^a ^b Flora of Pakistan. [dostęp 2011-01-29].
↑ Christopher D. K. Cook: Water plants of the world : a manual for the identification of the genera of freshwater macrophyte. The Hague: Junk, 1974, s. 257. ISBN 90-6193-024-3.
↑ The Plant List (2010). Version 1. Published on the Internet. [dostęp 2011-01-29].
↑ F.N. Diop: IUCN 2010. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2010.4. 2009. [dostęp 2011-01-29].
↑ D. Juffe: IUCN 2010. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2010.4. 2010. [dostęp 2011-01-29].
↑ Robert Allgayer: Plantes d'aquarium. 2007, s. 37.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-01-29] (ang.).

[ing-3] Index Nominum Genericorum. [dostęp 2011-01-29]. (ang.).

[kew-4] Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-01-29]. (ang.).

[fona-5] Flora of North America. Vol. 22. Hydrocharitaceae. [dostęp 2011-01-29].

[ding-6] Dinghushan Plant Checklist. [dostęp 2011-01-29].

[kub-7] Klaus Kubitzki, Herbert Huber: Flowering plants, Monocotyledons : Alismatanae and Commelinanae (except Gramineae). New York: Springer-Verlag, 1998, s. 244. ISBN 3-540-64061-4.

[fop-8] Flora of Pakistan. [dostęp 2011-01-29].

[9] Christopher D. K. Cook: Water plants of the world : a manual for the identification of the genera of freshwater macrophyte. The Hague: Junk, 1974, s. 257. ISBN 90-6193-024-3.

[tpl-10] The Plant List (2010). Version 1. Published on the Internet. [dostęp 2011-01-29].

[11] F.N. Diop: IUCN 2010. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2010.4. 2009. [dostęp 2011-01-29].

[12] D. Juffe: IUCN 2010. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2010.4. 2010. [dostęp 2011-01-29].

[13] Robert Allgayer: Plantes d'aquarium. 2007, s. 37.

[4]

[1]

[2]

[3]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]