Wikipedia

Borea (1902)

Borea – włoski niszczyciel z przełomu XIX i XX wieku, uczestnik I wojny światowej, jedna z sześciu jednostek typu Nembo. Okręt został zwodowany 12 grudnia 1902 roku w stoczni Pattison w Neapolu, a do służby w Regia Marina wszedł w październiku 1903 roku. Jednostka została zatopiona 15 maja 1917 roku na Adriatyku u wybrzeży Albanii, zniszczona przez austro-węgierskie niszczyciele SMS „Csepel” i „Balaton”.

Borea
Ilustracja
Bliźniak niszczyciela „Borea” – „Zeffiro” w 1917 r.
Klasa

niszczyciel

Typ

Nembo

Historia
Stocznia

Pattison, Neapol

Położenie stępki

2 października 1899

Wodowanie

12 grudnia 1902

 Regia Marina
Wejście do służby

6 października 1903

Zatopiony

15 maja 1917

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

normalna: 325 ton
pełna: 380 t

Długość

całkowita: 64 metry
63,39 m między pionami

Szerokość

5,94 m

Zanurzenie

2,29 m

Napęd
2 maszyny parowe potrójnego rozprężania
3 kotły
moc 5200–5350 KM
2 śruby
Prędkość

30 węzłów

Zasięg

2200 Mm przy prędkości 9 węzłów

Uzbrojenie
początkowo:
5 dział kal. 57 mm (5 x I)
Wyrzutnie torpedowe

4 x 350 mm (4 x I)

Załoga

51–58

Multimedia w Wikimedia Commons

Projekt i budowa edytuj

„Borea” był jednym z sześciu bliźniaczych niszczycieli – pierwszych seryjnie zbudowanych we Włoszech jednostek tej klasy, nie licząc nieudanego „Fulmine”[1]. Okręty zaprojektował inż. Luigi Scaglia przy współpracy specjalistów z brytyjskiej stoczni Thornycroft[2][3].

Okręt został zbudowany w stoczni Pattison w Neapolu[2][4]. Stępkę niszczyciela położono 2 października 1899 roku, został zwodowany 12 grudnia 1902 roku, a do służby w Regia Marina przyjęto go 6 października 1903 roku[2][5].

Dane taktyczno-techniczne edytuj

Okręt był niewielkim, pełnomorskim niszczycielem o długości całkowitej 64 metry (63,39 metra między pionami), szerokości 5,94 metra i zanurzeniu 2,29 metra[2][6]. Wyporność normalna wynosiła 325 ton, zaś pełna 380 ton[2][3]. Okręt napędzany był przez dwie pionowe maszyny parowe potrójnego rozprężania o łącznej projektowanej mocy 5000 KM (w praktyce maszyny osiągały większą moc, pomiędzy 5200 a 5350 KM), do których parę dostarczały trzy wodnorurkowe kotły Thornycroft[2][5]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 30 węzłów[2][6]. Okręt zabierał początkowo zapas 80 ton węgla[3][a]. Po przystosowaniu kotłów do opalania mazutem zasięg wynosił 2200 Mm przy prędkości 9 węzłów (lub 330 Mm przy 25 węzłach)[2][3].

Niszczyciel był uzbrojony w pięć pojedynczych dział sześciofuntowych kal. 57 mm L/43 Nordenfelta M1886[2][5]. Masa działa wynosiła 338 kg, masa naboju 2,73 kg, kąt podniesienia lufy od -10 do +15°, prędkość wylotowa pocisku 670 m/s, zaś szybkostrzelność 18 strz./min[8]. Uzbrojenie uzupełniały cztery pojedyncze wyrzutnie torped kal. 350 mm (14 cali)[2][3][b].

Załoga okrętu składała się z 3–5 oficerów oraz 48–53 podoficerów i marynarzy[2][5].

Służba edytuj

Pomiędzy 1908 a 1912 rokiem na okręcie zainstalowano nowe kotły, przystosowane do opalania paliwem płynnym, a także dodano trzeci komin[2][5]. W 1909 roku dokonano zmiany uzbrojenia jednostki: zdemontowano wszystkie działa kal. 57 mm i wyrzutnie torped kal. 350 mm, instalując cztery pojedyncze działa kal. 76 mm (3 cale) QF L/40 Ansaldo M1897 i dwie pojedyncze wyrzutnie torped kal. 450 mm[2][5]. Po przystąpieniu Królestwa Włoch do I wojny światowej, niszczyciel przystosowano do roli stawiacza min, a na jego pokładzie można było umieścić 10–16 min morskich[2][5]. „Borea” wziął udział rankiem 15 maja 1917 roku w II bitwie w Cieśninie Otranto, eskortując konwój składający się ze statków SS „Carroccio”, SS „Verita”, SS „Bersagliere”[10]. Zaatakowany przez austro-węgierskie niszczyciele SMS „Csepel” i „Balaton”, został u wybrzeży Albanii zatopiony ogniem artylerii, podobnie jak eskortowane parowce[2][10].

Uwagi edytuj

  1. ↑ Według The Naval Annual 1905 zapas węgla wynosił 60 ton[7].
  2. ↑ Torpedy 14-calowe miały faktyczny kaliber 13,78 cala (350 mm)[9].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Robert Jackson: Niszczyciele, fregaty i korwety. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2001, s. 58.
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: 1979, s. 356.
  3. ↑ a b c d e Ivan Gogin: NEMBO destroyers (1902-1905). Navypedia. [dostęp 2017-09-06]. (ang.).
  4. ↑ John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: 1990, s. 214.
  5. ↑ a b c d e f g Aldo Fraccaroli: Italian Warships of World War I. London: 1970, s. 65.
  6. ↑ a b J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 617.
  7. ↑ T.A. Brassey (red.): The Naval Annual, 1905. Portsmouth: 1905, s. 327.
  8. ↑ Aldo Fraccaroli: Italian Warships of World War I. London: 1970, s. 281-282.
  9. ↑ Tony DiGiulian: Torpedoes of Germany. www.navweaps.com. [dostęp 2017-09-06]. (ang.).
  10. ↑ a b J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 391.

Bibliografia edytuj

  • T.A. Brassey (red.): The Naval Annual, 1905. Portsmouth: J. Griffin and Co., 1905. (ang.).
  • Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: Conway Maritime Press, 1979. ISBN 978-0-85177-133-5. (ang.).
  • Tony DiGiulian: Torpedoes of Germany. www.navweaps.com. [dostęp 2017-09-06]. (ang.).
  • Aldo Fraccaroli: Italian Warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1970. ISBN 0-7110-0105-7.
  • Ivan Gogin: NEMBO destroyers (1902-1905). Navypedia. [dostęp 2017-09-06]. (ang.).
  • Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
  • Robert Jackson: Niszczyciele, fregaty i korwety. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2001. ISBN 83-1109-273-7.
  • John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Borea_(1902)&oldid=67080072”