Chojnice (stacja kolejowa)

stacja kolejowa

Chojnicewęzłowa stacja kolejowa w Chojnicach, w województwie pomorskim. Stacja w znajduje się przy ulicy Dworcowej, w południowo-wschodniej części miasta. Na placu przed dworcem do grudnia 2021 znajdował się dworzec autobusowy, przeniesiony z początkiem 2022 na ul. Towarową (na północ od stacji)[1]. Spod dworca odjeżdżają autobusy miejskie MZK Chojnice linii 4, 6, 7, LN (z przystanku na ulicy Warszawskiej) oraz 1 i 8 (z przystanku przy nowym dworcu autobusowym na ul. Towarowej)[2].

Chojnice
Obiekt zabytkowy nr rej. A-1376 z 23.11.2017
Ilustracja
Główny budynek dworca
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Miejscowość

Chojnice

Data otwarcia

1873

Poprzednie nazwy

Konitz (Westpreußen)

Dane techniczne
Liczba peronów

5

Liczba krawędzi
peronowych

8

Kasy

N [stan na styczeń 2024]

Linie kolejowe
Położenie na mapie Chojnic
Mapa konturowa Chojnic, na dole znajduje się punkt z opisem „Chojnice”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Chojnice”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Chojnice”
Położenie na mapie powiatu chojnickiego
Mapa konturowa powiatu chojnickiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Chojnice”
Ziemia53°41′16,16″N 17°34′32,26″E/53,687822 17,575628

Historia edytuj

Kolej dotarła do Chojnic w 1871 w ramach Królewskich Kolei Wschodnich. Chojnice wówczas miały tylko 3000 mieszkańców. Kolej ta łączyła Berlin z Gdańskiem i Królewcem. Trasa ta została wybrana ze względu na znacznie łatwiejszy teren, jednakże nie przechodziła przez żadne duże miasto. Chojnice stały się węzłem 15 listopada 1877 roku, po wybudowaniu linii do Człuchowa, przedłużonej rok później do Szczecinka[3]. W 1883 powstała linia z Chojnic do Tucholi[4]. W 1894 otwarto linię z Nakła nad Notecią do Chojnic[5]. W 1902 Chojnice uzyskały bezpośrednie połączenie z Kościerzyną[6].

W październiku 1908 z powodu nagłych i intensywnych opadów śniegu ruch na trasie Chojnice - Piła został wstrzymany na kilka dni.

W pierwszej dekadzie XX wieku[7] ze względu na planowe zwiększenie znaczenia roli odcinka Chojnice – Czersk[8] zdecydowano się na rozbudowę linii do czterech torów[7]. Planowano również przełożenie linii do Tucholi (wykonano nasypy, wykopy oraz przyczółki pod wiadukty drogowe i kolejowe), jednakże prac tych nie dokończono[9].

Od 1920 granica polsko-niemiecka przebiegała tuż na zachód od Chojnic, a tutejsza stacja była przejściem granicznym, położonym na szlaku uprzywilejowanego tranzytu między Rzeszą a Prusami Wschodnimi[10]. 1 września 1939 podczas obrony Chojnic został wysadzony w powietrze wiadukt kolejowy[11].

W 1945 Niemcy przywiązywali dużą wagę do obrony Chojnic, ze względu na istniejący tam węzeł kolejowy[12].

W okresie PRL mimo zapowiadanych projektów węzeł chojnicki nie został zelektryfikowany. 1 kwietnia 1991 wraz z likwidacją parowozowni w Kościerzynie zakończyła się obsługa planowych pociągów pasażerskich trakcją parową.

W 1992 w relacji Kościerzyna-Gdynia pojawiły się pierwsze szynobusy serii SA101, które okazały się wówczas za małe i wkrótce zostały przeniesione na linie o mniejszych potokach podróżnych, w tym na trasę Chojnice-Kościerzyna[13].

W 2001 zlikwidowano Zakład Taboru w Chojnicach[14]. W marcu 2001 dzięki interwencji i dofinansowaniu samorządu województwa pomorskiego linia Chojnice - Kościerzyna została uratowana przed likwidacją[15].

W 2007 ze stacji w Chojnicach wyruszył pierwszy pociąg spółki Arriva PCC Rail[16] (dziś Arriva RP).

W lutym 2024 roku zakończył się trwający dwa lata remont budynku dworca. Całość prac wyniosła 24 miliony złotych i była częścią większego projektu unijnego związanego z węzłem integrującym komunikację[17][18].

Linie kolejowe edytuj

Chojnice są węzłem kolejowym, w którym krzyżuje się 5 linii kolejowych:

Wszystkie linie są normalnotorowe, niezelektryfikowane[19], a ruch na nich zabezpieczony jest przez semafory świetlne.

Infrastruktura edytuj

Dworzec znajduje się w środkowej części stacji pomiędzy peronami drugim a trzecim. Budynek jest ceglany, wielobryłowy[20]. Budynek dworca w roku 2015 został przekazany samorządowi miejskiemu[21].

 
Dworzec od strony peronów
 
Dworzec przed rewitalizacją

Na stacji znajduje się pięć niskich peronów o wysokości 30 cm nad główką szyny. Część peronów ma nawierzchnię z płyt chodnikowych, a część nawierzchnię brukowaną[22]. Perony są połączone przejściem podziemnym[20].

Na terenie stacji znajduje się lokomotywownia obsługiwana przez Polregio[23] oraz dwie wieże wodne[24].

 
Wieża wodna nr 1(stan z 2010 r.)

Pociągi edytuj

Według rozkładu z roku 2024, przez Chojnice kursowało 11 par z/do Tczewa (w tym 1 para z/do Gdyni Głównej), 6 par do Krzyża przez Piłę Główną, 5 par z/do Szczecinka (w tym 1 do Słupska), 6 z/do Bydgoszczy (dodatkowo 1 tylko do Tucholi), 4 z/do Kościerzyny (w tym 1 para z/do Gdyni Głównej), i 1 para z/do Gdyni/Kostrzyna nad Odrą[25].

W rozkładzie 2023/2024 Chojnice posiadały połączenia ze stacjami Tczew, Gdynia Główna, Gdańsk Główny, Hel (w sezonie letnim), Kościerzyna, Szczecinek, Piła Główna, Krzyż, Bydgoszcz Główna, Tuchola, Słupsk, Gorzów Wielkopolski oraz Kostrzyn nad Odrą.

Od grudnia 2016 do grudnia 2017 roku przez Chojnice przebiegała trasa pociągu TLK "Kociewie" w relacji Gorzów Wielkopolski-Gdynia Główna i z powrotem[26]. Wraz ze zmianą rozkładu w 2017 roku połączenie zastąpiono TLK "Bory Tucholskie" w relacji Gdynia Główna-Kostrzyn i z powrotem.

Stacja obsługuje również ruch towarowy. Dodatkowo przez stację przejeżdżały pociągi towarowe obsługujące lokalny przemysł[27] oraz składy posiadające przekroczoną skrajnię kolejową[28][29].

Od września 2023 roku można dojechać bezpośrednim pociągiem z Portu Lotniczego w Gdańsku do Chojnic.

Ruch pasażerski

Rok Wymiana roczna Wymiana pasażerska na dobę miejsce w Polsce
2017[30] 511 000 1 400
2018[31] 511 000 1 400
2019[30] 548 000 1 500
2020[30] 659 000 1 800
2021[30] 700 – 1 000
2022[32] 1 700


Przypisy edytuj

  1. Odjazdy z nowego dworca w Chojnicach - od 1 stycznia 2022 r.
  2. MZK Chojnice: Schemat sieci MZK Chojnice. [dostęp 2024-02-12]. (pol.).
  3. Kolej chojnicka w okresie pruskim i międzywojennym
  4. Keller 2012 ↓, s. 262.
  5. Keller 2012 ↓, s. 283.
  6. Keller 2012 ↓, s. 263.
  7. a b Sławomir Fedorowicz. Stacja Rytel. „Świat Kolei”. 8/2004, s. 42. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  8. Filip Karoński, Marcin Przegiętka. O tym pisano w lipcu... „Świat Kolei”. 7/2011, s. 6. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  9. Sławomir Fedorowicz. Chojnice – planowane wyprowadzenie linii do Tucholi. „Świat Kolei”. 1/2012, s. 34-35. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  10. Andrzej Massel. Pasażerski ruch kolejowy w czasach II Rzeczypospolitej (1) połączenia międzynarodowe. „Świat Kolei”. 11/2009, s. 14-21. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  11. Gierszewski 1971 ↓, s. 127.
  12. Gierszewski 1971 ↓, s. 259.
  13. Ryszard Stankiewicz. Nowoczesność na linii Gdynia-Kościerzyna. „Koleje Małe i Duże”. 2/2006, s. 7. Katowice: APLAND. ISSN 1641-117X. 
  14. Jarosław Woźny i Marek Potocki(red.): Chojnice. [dostęp 2009-05-08]. (pol.).
  15. A. Sito. Umowa z PKP. „Świat Kolei”. 5/2001, s. 4. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  16. Zgrzyt zębów na premierze Arrivy. nowosci.com.pl. [dostęp 2016-05-03].
  17. Dworzec kolejowy w Chojnicach gotowy. Strażnicy miejscy będą mieć luksusowo. chojnice.naszemiasto.pl. [dostęp 2024-01-30].
  18. Skończył się czas na remont dworca kolejowego w Chojnicach. Miasto nalicza kary za zwłokę. zawszepomorze.pl. [dostęp 2024-01-30].
  19. Ryszard Stankiewicz, Marcin Stiasny: Mały atlas linii kolejowych Polski 2011. Rybnik: Eurosprinter, 2011, s. B5. ISBN 978-83-931006-3-7.
  20. a b Chojnice w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl
  21. Samorządy przejęły dworce w Chojnicach i Brusach(FOTO). czas.tygodnik.pl. [dostęp 2016-05-03].
  22. Wykaz peronów. 2014-07-22. [dostęp 2014-08-14]. (pol.).
  23. Paweł Terczyński. Wagony i zespoły spalinowe w obsłudze ruchu regionalnego na PKP. „Świat Kolei”. 9/2008, s. 12-21. Łódź: EMI-PRESS. ISSN 1234-5962. 
  24. Michał Jerczyński. Kolejowe stacje wodne (1) Wieże ciśnień. „Świat Kolei”. 10/2002, s. 18-26. Łódź: EMI-PRESS. ISSN 1234-5962. 
  25. Sieciowy Rozkład Jazdy Pociągów. Warszawa: PKP Przewozy Regionalne, 2024, s. 431, 432, 495, 498-501, 520-527.
  26. Od 11 grudnia nowe połączenia i krótsze czasy przejazdu! PKP Intercity wprowadza roczny rozkład jazdy 2016/17. intercity.pl. [dostęp 2017-01-12].
  27. Grzegorz Kotlarz. Nowe pociągi z gagarinami. „Świat Kolei”. 11/2007, s. 4. Łódź: Emi-press. ISSN 1234-5962. 
  28. J. Remisiewicz. Pociągi z przekroczoną skrajnią. „Świat Kolei”. 8/2002. s. 4. ISSN 1234-5962. 
  29. Odpowiedź na ponowną interpelację w sprawie transportu generatorów produkowanych przez firmę Alstom:. [dostęp 2013-08-09]. (pol.).
  30. a b c d Urząd Transportu Kolejowego, Przewozy pasażerskie [online], Portal statystyczny UTK [dostęp 2023-02-20] (pol.).
  31. Wymiana pasażerska na stacjach w Polsce w 2018 r. [online], Urząd Transportu Kolejowego [dostęp 2020-01-30].
  32. Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].

Bibliografia edytuj

  • Stanisław Gierszewski (red.): Chojnice dzieje miasta i powiatu. Wrocław – Warszawa - Kraków - Gdańsk: Ossolineum, 1971.
  • Dawid Keller (red.): Dzieje kolei w Polsce. Rybnik: Eurosprinter, 2012. ISBN 978-83-931006-8-2.

Linki zewnętrzne edytuj

Chojnice
Linia 203 TczewKüstrin-Kietz (96,227 km)
   
Krojanty
odległość: 7,001 km
 
odległość: 7,969 km
Linia 208 Działdowo – Chojnice (200,896 km)
   
Racławki
odległość: 6,83 km
 
Linia 210 Chojnice – Runowo Pomorskie (0 km)
 
odległość: 7,125 km
Linia 211 Chojnice – Kościerzyna (0,001 km)
 
   Powałki
odległość: 7,64 km
Linia 281 Oleśnica – Chojnice (310,04 km)
   
Ogorzeliny
odległość: 9,547 km