Chrystkowo

Chrystkowo
	wieś
	; Chrystkowo – chata mennonitów z 1770 roku
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Powiat	świecki
Gmina	Świecie
Liczba ludności (III 2011)	128
Strefa numeracyjna	52
Kod pocztowy	86-105
Tablice rejestracyjne	CSW
SIMC	0097703
	Położenie na mapie gminy Świecie Chrystkowo
	Położenie na mapie Polski Chrystkowo
	Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Chrystkowo
	Położenie na mapie powiatu świeckiego Chrystkowo
	53°19′24″N 18°19′02″E/53,323333 18,317222
	Multimedia w Wikimedia Commons

Chrystkowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie świeckim, w gminie Świecie.

Historia edytuj

Wieś wzmiankowana po raz pierwszy w XIV wieku jako Crostkaw (1400), następnie Krostkowo (XV wiek). Nazwa pochodzi od nazwiska Chrostek, ta zaś od chrustu. W 1593 roku istniały w Chrystkowie dwa dwory szlacheckie. W XVII wieku osiedlają się w Chrystkowie mennonici w ramach kolonizacji Doliny Dolnej Wisły^[4]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 128 mieszkańców^[2]. Jest osiemnastą co do wielkości miejscowością gminy Świecie.

Wśród rozproszonej zabudowy wsi, pod nr 21 zachował się w typie osadnictwa mennonickiego drewniany dom podcieniowy, datowany metodą dendrochronologiczną na 1791 rok (Krajowa Ewidencja Zabytków nr rej. KOBiDZ: A/306/1 z 6.04.1992). Datowanie potwierdzają wykopaliska archeologiczne^[5]. W obiekcie od 1996 roku znajduje się ośrodek dydaktyczno - muzealny Zespołu Parków Krajobrazowych Chełmińskiego i Nadwiślańskiego (prezentacja sprzętów gospodarstwa domowego oraz reliktów nagrobków mennonickich, uratowanych z niszczejących cmentarzy). W oborze zachowały się oryginalne pochylnie, po których podczas powodzi wprowadzano zwierzęta na strych.

Po zakupie obiektu przez Skarb Państwa, jego wieloletnim opiekunem pozostał dotychczasowy właściciel, urodzony w nim Czesław Kwiatkowski (zm. 2020)^[6].