Cyanixia socotrana

gatunek rośliny

Cyanixia socotrana (Hook.f.) Goldblatt & J.C.Manninggatunek roślin należący do monotypowego rodzaju Cyanixia Goldblatt & J.C.Manning z rodziny kosaćcowatych (Iridaceae), występujący endemicznie na należącej do Jemenu wyspie Sokotra na Oceanie Indyjskim[3], gdzie jest częsta na wapiennych płaskowyżach oraz rzadsza na glebach granitowych w Górach Hajhir na wysokości 500–900 m n.p.m.[4]

Cyanixia socotrana
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

kosaćcowate

Rodzaj

Cyanixia

Gatunek

Cyanixia socotrana

Nazwa systematyczna
Cyanixia socotrana (Hook.f.) Goldblatt & J.C.Manning
Edinburgh J. Bot. 60: 530 (2003 publ. 2004)[3]
Synonimy
  • Babiana socotrana Hook.f.[3]

Nazwa naukowa rodzaju jest złożeniem greckiego słowa κυανoῦς (kianos – niebieski) oraz nazwy rodzaju Iksja (Ixia) z tej samej podrodziny[4].

Morfologia

edytuj
Pokrój
Rośliny zielne o wysokości 8–10 cm[4].
Pędy
Podziemna bulwocebula o średnicy 1–2 cm, pokryta siatkowatą tuniką złożoną z ciemnobrązowych, grubych włókien. Łodyga wyprostowana, krótka, nierozgałęziona[4].
Liście
Od 3 do 5 lancetowatych liści o wymiarach 5–11 × 0,7–1 cm, o stopniowo zaostrzonym wierzchołku, lekko szorstko brodawkowatych[4].
Kwiaty
Od 1 do 2 zebranych w kłos, wsparte przysadkami o długości 2,5–7 cm, z długimi liściowatymi wyrostkami. Okwiat promienisty, jasnoniebiesko-fioletowy, jaśniejszy dośrodkowo, bezzapachowy. Listki okwiatu zrośnięte na długości ok. 3 cm tworzą smukłą rurkę, powyżej wolne i rozchylone na długości ok. 2,5 mm, lancetowato-eliptyczne. Pręciki ułożone symetrycznie, nitki na wpół wzniesione, o długości 3 mm. Pylniki równowąskie, o długości 3 mm, niebieskie. Szyjka słupka rozgałęzia się na końcu na trzy smukłe ramiona długości 3 mm[4].
Owoce
Torebki zawierające mniej więcej kuliste nasiona o wymiarach ok. 2 × 1,8 mm[4].

Systematyka

edytuj

Rodzaj z plemienia Watsonieae, z podrodziny Crocoideae z rodziny kosaćcowatych (Iridaceae)[5][4].

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-08-04] (ang.).
  3. a b c Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2020-08-04]. (ang.).
  4. a b c d e f g h P. Goldblatt, J. C. Manning, J. Davies, V. Savolainen i inni. Cyanixia, a new genus or the Socotran endemic Babiana socotrana (Iridaceae–Crocoideae). „Edinburgh Journal of Botany”. 60 (3), s. 517–532, 2003. Cambridge University Press (CUP). DOI: 10.1017/s0960428603000398. ISSN 0960-4286. (ang.). 
  5. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2020-08-04]. (ang.).