Cyclura rileyi cristata
Cyclura rileyi cristata – jeden z trzech podgatunków Cyclura rileyi, gada z rodziny legwanowatych, występujący endemicznie na wyspie White Cay[3][1][2] w dystrykcie Exuma na Bahamach[1][2]. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody zaliczyła podgatunek C. r. cristata do zwierząt krytycznie zagrożonych wymarciem i umieściła go w Czerwonej księdze gatunków zagrożonychw kategorii CR (critically endangered)[2].
| Cyclura rileyi cristata[1] | |
| Schmidt, 1920 | |
 Cyclura rileyi cristata | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek | |
| Podgatunek |
Cyclura rileyi cristata |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |
 | |
| Zasięg występowania | |
 Lokalizacja zasięgu C. r. cristata | |
Budowa ciała edytuj
Jest mniejszy od przedstawicieli podgatunku Cyclura rileyi nuchalis. Długość ciała, od pyska do odbytu nie przekracza 280 mm. Grzbiety dorosłych osobników mają wybarwienie szare z nieregularnymi, pomarańczowo-brązowymi wzorami. Grzebień grzbietowy, fragmenty głowy oraz przednie kończyny mają zazwyczaj ubarwienie pomarańczowe[3].
Zasięg geograficzny edytuj
Ten podgatunek legwanów występuje endemicznie jedynie na małej (około 25 ha) wyspie White Cay, w południowej części Exumas na Bahamach. Prawdopodobnie podczas ostatniego zlodowacenia, gdy poziom wód był znacznie niższy, poszczególne wyspy Exuma były ze sobą połączone i te gady występowały na znacznie szerszym obszarze[3].
Tryb życia edytuj
C. r. cristata wiedzie naziemny tryb życia[2].
Siedlisko edytuj
Siedlisko C. r. cristata stanowi skalisty pas przybrzeżny. Legwany najchętniej zamieszkują szczeliny skalne w miejscach gdzie rafa koralowa są najobfitsza. Północno-zachodnią część wyspy (której legwany unikają) porastają palmy Leucothrinax morrisii. Pozostałe części wyspy porastają marzanowate Strumpfia maritima, drzewa kokkoloba gronowa oraz introdukowana sosna Casuarina litorea[3].
Zagrożenia i ochrona edytuj
Przeprowadzone w latach 1996–98 badania pozwoliły na oszacowanie liczebności na mniej niż 150–200 osobników[3][2][4], oraz wykazały, że 95% zwierząt odławianych dla celów pomiarów naukowych stanowiły samce. Estymacje nakazywały przypuszczać, że liczba samic w jedynej istniejącej populacji jest mniejsza niż 10, zaś umieralność pomiędzy rokiem 1996 a 1997 wynosiła 35–67%. Podejrzewany przez naukowców o przyczynienie się do tego spadku szop pracz został odłowiony na terenie siedliska w lipcu 1997 roku[4]. W maju 1998 dzięki grantowi Chicago Zoological Society wytępiono tam także szczury[2][4]. Badania przeprowadzone w latach 1998–2000 potwierdziły, że drastyczny spadek liczebności został zatrzymany[4]. Działania naukowców powstrzymały także proceder nielegalnego odławiania i przemytu tych zwierząt, które wzbudziły zainteresowanie hodowców hobbystycznych po ukazaniu się w kwietniu 1994 artykułu prasowego w popularnym magazynie[3].
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody zaliczyła podgatunek C. r. cristata do zwierząt krytycznie zagrożonych wymarciem i umieściła go w Czerwonej księdze gatunków zagrożonychw kategorii CR (critically endangered)[2]. Został także wymieniony w załączniku nr I Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (CITES Appendix I)[5].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Cyclura rileyi cristata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Cyclura rileyi cristata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c d e f William Hayes. White Cay iguana, Cyclura rileyi cristata. „Protected Areas Management. Strategy for Bahamian Terrestrial Vertebrates: Iguanas and Seabirds”, s. 52-53, 2001. Conservation Unit, Bahamas Department of Agriculture and IUCN/SSC Iguana Specialist Group. (ang.).
- ↑ a b c d Sandra D. Buckner, Thomas A. McGrath: Biology and conservation of Cyclura rilevi, an endangered Bahamian Rock Iguana. San Salwador, Bahamy: 2005, seria: Procedings of the tenth symposium on natural history of Bahamas. ISBN 0-935909-76-1. (ang.).
- ↑ Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem. Cooperative Agreement F13AC00146 Final Report, March 20 2014: Planning and implementation of an international meeting in Puerto Rico for the conservation of Caribbean iguanas (Cyclura spp. and Iguana spp., Program Środowiskowy Organizacji Narodów Zjednoczonych, 20 marca 2014 (ang.).