Cycnogeton Endl.rodzaj roślin z rodziny świbkowatych. Obejmuje osiem gatunków występujących w Australii, na Tasmanii i Nowej Gwinei[3].

Cycnogeton
Ilustracja
Cycnogeton procerum
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

żabieńcowce

Rodzina

świbkowate

Rodzaj

Cycnogeton

Nazwa systematyczna
Cycnogeton Endlicher
Stirp. Herb. Hügel.: 22 (1838)[3]
Typ nomenklatoryczny

Cycnogeton huegelii Endl.[4]

Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od greckich słów κύκλος (kiklos – cykl) i γειτων (geiton – sąsiad)[5].

Morfologia

edytuj
Pokrój
Wieloletnie rośliny zielne[5].
Pędy
Drewniejące kłącze pokryte włóknistą tuniką. Z bulwami korzeniowymi powstającymi na końcach korzeni[5].
Liście
Równowąskie i spłaszczone, tworzące u nasady pochwę liściową[5].
Kwiaty
Kwiaty obupłciowe, zebrane w kłos. Okwiat 6-listkowy. Listki położone w 2 podobnych okółkach. Pręcików sześć. Słupków od 3 do 6, wolnych do zrośniętych, wszystkie płodne. Karpofor nieobecny. Szyjki słupka krótkie i grube, zwieńczone brodawkowatym do owłosionego znamieniem[5].
Owoce
Owocniki niepękające, wzniesione lub skręcone, często pofałdowane, zwykle rozpadające się po osiągnięciu dojrzałości[5].
Gatunki podobne
Rośliny z rodzaju świbka, od których różnią się drewniejącymi kłączami pokrytymi włóknistą tuniką, obecnością bulw korzeniowych oraz nieobecnością języczka, karpoforu, jałowych słupków i haczykowatych wyrostków na owocach[5].

Biologia i ekologia

edytuj
Rozwój
Hydrofity[5].
Siedlisko
Płynące i stojące wody słodkie[5].
Genetyka
Liczba chromosomów 2n = 16, 32, 46-48, 64[5].

Systematyka

edytuj
Systematyka według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)
Klad okrytonasienne, klad jednoliścienne (monocots), rząd żabieńcowce Alismatales, rodzina świbkowate Juncaginaceae[2].
Historycznie rodzaj włączany był w randze podrodzaju do rodzaju świbka lub uznawany był za jego synonim taksonomiczny. Badania filogenetyczne rodziny świbkowatych wykazały jednak, że rodzaj Cycnogeton jest siostrzany dla rodzaju świbka sensu stricto[6].
Wykaz gatunków[3]

Zastosowanie

edytuj

Bulwy korzeniowe niektórych gatunków są spożywane przez aborygenów[5].

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-12-13] (ang.).
  3. a b c Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2022-03-12]. (ang.).
  4. Farr E. R., Zijlstra G. (ed.): Index Nominum Genericorum (Plantarum). Smithsonian Institution, 1996–. [dostęp 2022-03-12]. (ang.).
  5. a b c d e f g h i j k Barbara G. Briggs: Cycnogeton. Flora of Australia. [dostęp 2022-03-12].
  6. Sabine von Mering, Joachim W. Kadereit: Phylogeny, Systematics, and Recircumscription of Juncaginaceae – A Cosmopolitan Wetland Family. W: Seberg, Petersen, Barford i Davis (red.): Diversity, phylogeny, and evolution in the monocotyledons. Aarhus University Press, 2010.