Diapozytyw – pozytywowy obraz (monochromatyczny lub wielobarwny) naniesiony na materiał przezroczysty[1] lub wytworzony w jego wnętrzu[2][3]. Aby móc go obejrzeć lub wykorzystać do innych celów, niezbędne jest użycie światła przechodzącego. Najczęściej diapozytywy występują w postaci błon fotograficznych, rzadziej w postaci płyt szklanych lub wysokoprzezroczystych tworzyw sztucznych[4].

Diapozytyw czarno-biały – slajd
Diapozytyw kolorowy – slajd Agfacolor z 1939
Kolorowe diapozytywy – slajdy
Przeglądarka przezroczy (slajdów) KROKUS DIA produkcji PZO
Prosta przeglądarka przezroczy (slajdów)

Diapozytywy wykorzystuje się w celach:

  • obserwacji bezpośredniej,
  • projekcji na ekran odblaskowy,
  • naświetlania materiałów światłoczułych

Metody otrzymywania

edytuj

Diapozytywy można otrzymywać różnymi metodami, np. poprzez fotografię, kopiowanie stykowe, naświetlanie na specjalnych naświetlarkach laserowych, druk poligraficzny, w postaci wydruków na różnego rodzaju drukarkach komputerowych, a także poprzez ręczne naniesienie obrazu. Sam obraz może być nieprzepuszczający światła lub częściowo transparentny. W przypadku materiałów światłoczułych, diapozytywy można otrzymywać poprzez fotografię bezpośrednią i wywołanie w procesie odwracalnym lub poprzez fotograficzne kopiowanie negatywów.

Zastosowanie

edytuj
  • prezentacja fotografii w postaci projekcji przezroczy (slajdów), a także diaporam;
  • fotografia artystyczna i reklamowa, zwłaszcza, gdy potrzebne są duże powiększenia (z uwagi na małą ziarnistość diapozytywów);
  • przeprowadzanie pokazów i prezentacji za pomocą rzutników;
  • zastosowania przemysłowe[1], np. fotogalwanoplastyka, naświetlanie klisz poligraficznych.

Pod koniec XX wieku, standardem wywoływania fotograficznych barwnych materiałów odwracalnych diapozytywowych stał się proces E-6. Kolorowe diapozytywy fotograficzne, w porównaniu z odbitkami z negatywów podobnej klasy i czułości, charakteryzują się niższą ziarnistością, większym nasyceniem barw oraz większym kontrastem. Przemysł fotograficzny wytwarza współcześnie m.in. specjalne diapozytywy do fotografii krajobrazowej i przyrodniczej (o bardzo dużym nasyceniu barw), portretowe (o optymalnym oddaniu kolorów skóry), wysokoczułe diapozytywy reporterskie, uniwersalne diapozytywy amatorskie, a także diapozytywy czarno-białe.

Przypisy

edytuj
  1. a b Słownik terminologiczny informacji naukowej, Maria Dembowska, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, 1979, s. 38.
  2. Diapozytyw [online], foto-info.pl [dostęp 2021-02-01] (pol.).
  3. Co, Co to jest Diapozytyw [online], Co znaczy [dostęp 2021-02-01] (pol.).
  4. Kolor slajdów - wybierz puzzle do ułożenia [online], puzzlefactory [dostęp 2021-02-01] (pol.).

Zobacz też

edytuj