Discaria

rodzaj roślin

Discariarodzaj roślin z rodziny szakłakowatych (Rhamnaceae). Obejmuje 6 gatunków[3][5]. Trzy z nich rosną w południowej części Ameryki Południowej, dwa (D. pubescens i D. nitida) w południowo-wschodniej Australii i na Tasmanii oraz jeden (D. toumatou) w Nowej Zelandii[5][6]. Specyficzny zasięg określany jest jako gondwański, bowiem świadczy o genezie rodzaju sięgającej istnienia tego kontynentu[6]. Są to cierniste krzewy z drobnymi kwiatami rozwijającymi się zwykle późnym latem, zapylane przez owady. Rosną na stokach gór, wzgórz i wydm, w suchych dolinach, często tworząc zarośla[7]. Zasiedlanie ubogich siedlisk umożliwia im obecność na korzeniach brodawek korzeniowych, w których żyją promieniowce z rodzaju Frankia, mające zdolność asymilowania wolnego (atmosferycznego) azotu[5]. Owoce otwierają się eksplozywnie wyrzucając nasiona lub mają zdolność unoszenia się na wodzie[5].

Discaria
Ilustracja
Discaria toumatou
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

różowce

Rodzina

szakłakowate

Rodzaj

Discaria

Nazwa systematyczna
Discaria Hook.
Bot. Misc. 1: 156 (1829)[3]
Typ nomenklatoryczny

D. americana Gillies et W. J. Hooker[4]

Synonimy
  • Chacaya Escal.
  • Notophaena Miers
  • Tetrapasma G.Don[3]

Niektóre gatunki są uprawiane jako ozdobne ze względu na oryginalny, silnie ciernisty pokrój oraz silnie pachnące kwiaty[7][5].

Morfologia

edytuj
 
Discaria americana
Pokrój
Krzewy, czasem niskie drzewa osiągające do 5 m wysokości, zwykle bardzo silnie cierniste[7], z krótkopędami zmodyfikowanymi w ciernie[6].
Liście
Zimozielone lub częściowo sezonowe[6], naprzeciwległe, zwykle występujące tylko na młodych pędach[7], ogonkowe, z trójkątnymi, trwałymi przylistkami[6], blaszki zwykle wąskie[7].
Kwiaty
Obupłciowe, pojedyncze lub skupione po kilka-kilkadziesiąt w pęczki. Hypancjum jest krótkorurkowate. Działki kielicha w liczbie 4 lub 5 są barwne – białe, kremowe lub zielonkawe, wzniesione lub odgięte na zewnątrz. Płatki korony silnie zredukowane, kapturkowate lub ich brak. Pręciki są 4 lub jest ich 5, wyrastają z okazałego dysku miodnikowego, są krótsze lub równe okwiatowi. Zalążnia jest wpół dolna lub górna, powstaje z trzech, rzadko czterech owocolistków, szyjka słupka jest trójdzielna lub niepodzielona[6][7].
Owoce
Torebki kulistawe, brązowe[6], otwierające się trzema klapami[7].

Systematyka

edytuj

Jeden z rodzajów z rodziny szakłakowatych (Rhamnaceae). Stanowi takson monofiletyczny w obrębie plemienia Colletieae[8]. Z rodzaju wyodrębniono w 2005 roku dwa gatunki w osobny rodzaj Ochetophila, dzięki czemu jest on w obecnym ujęciu taksonem monofiletycznym. Discaria tworzy wspólny klad z Ochetophila, Adolphia i kollecją Colletia[6].

Wykaz gatunków[3]

Przypisy

edytuj
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2022-01-29] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-01-29] (ang.).
  3. a b c d Discaria Hook.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-01-29].
  4. Discaria. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-01-29].
  5. a b c d e David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 304, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  6. a b c d e f g h Jürgen Kellermann, Frank Udovicic. A review of Colletieae and Discaria (Rhamnaceae) in Australia. „Swainsona”. 33, s. 149–159, 2020. 
  7. a b c d e f g Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 341. ISBN 0-333-73003-8.
  8. Genus Discaria Hook.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-01-29].