Duk szaronogi

gatunek ssaka naczelnego

Duk szaronogi (Pygathrix cinerea) – gatunek ssaka naczelnego z podrodziny gerez (Colobinae) w obrębie rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae). Prawdopodobnie jest endemitem Wietnamu. Jest krytycznie zagrożony wyginięciem. Nazwa „duk” pochodzi z języka wietnamskiego.

Duk szaronogi
Pygathrix cinerea[1]
Nadler, 1997
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

naczelne

Podrząd

wyższe naczelne

Infrarząd

małpokształtne

Parvordo

małpy wąskonose

Nadrodzina

koczkodanowce

Rodzina

koczkodanowate

Podrodzina

gerezy

Plemię

Presbytini

Rodzaj

duk

Gatunek

duk szaronogi

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Występowanie edytuj

Gatunek ten występuje w Wietnamie, od prowincji Quảng Nam na północy do prowincji Bình Định i Gia Lai na południu[3]. Być może występuje też na przyległym obszarze w Kambodży[2]. Preferuje lasy deszczowe na terenach górzystych – od 900 do 1400 m n.p.m.[3]

Morfologia edytuj

Ciało ma pokryte sierścią w odcieniach szarości. Ramiona i uda są ubarwione na biało, natomiast stopy i ręce są białe. Ich twarz nie jest pokryta futrem i jest w żółtych odcieniach, poza białym obszarem wokół ust.

Osiągają masę od 8 do 11 kg[3].

Ekologia edytuj

Dieta edytuj

Jest typowym roślinożercą. Żywią się głównie liśćmi oraz nasionami. Szukają również owoców i orzechów.

Styl życia edytuj

W niewoli żyją maksymalnie 24 lata. Grupy liczą zwykle między 4 do 15 osobników, a stosunek samców do samic wynosi 1:2. Zaobserwowano również liczniejsze grupy, nawet do 50 osobników[3].

Rozmnażanie edytuj

Sezon godowy trwa od sierpnia do grudnia. W miocie zazwyczaj przychodzi na świat jedno młode. Ciąża zwykle trwa od 165 do 190 dni. Młode po narodzinach ważą około 0,5 kg. Samice osiągają dorosłość płciową po 4 latach[3].

Zagrożenia edytuj

Głównym zagrożeniem dla tego gatunku jest człowiek, który przejmuje tereny leśne pod uprawy. Są także obiektem polowań w celu wykorzystania w medycynie tradycyjnej, jako pożywienie oraz do nielegalnego handlu[3]. Powoduje to ciągłe zmniejszanie się populacji tego gatunku i jest on klasyfikowany przez IUCN jako krytycznie zagrożony wyginięciem[2].

Przypisy edytuj

  1. Pygathrix cinerea, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c H.T. Long i inni, Pygathrix cinerea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2023-04-25] (ang.).
  3. a b c d e f Matt Berger, Pygathrix cinerea, [w:] Animal Diversity Web [online], 2009 [dostęp 2023-04-24] (ang.).