Empidonka żółtobrzucha

gatunek ptaka

Empidonka żółtobrzucha[3] (Empidonax flaviventris) – gatunek małego ptaka z rodziny tyrankowatych (Tyrannidae). Zasiedla Amerykę Północną. Nie jest zagrożony. Nie wyróżnia się podgatunków[4][5].

Empidonka żółtobrzucha
Empidonax flaviventris[1]
(W.M. Baird & S.F. Baird, 1843)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

tyrankowce

Rodzina

tyrankowate

Podrodzina

wodopławiki

Plemię

Contopini

Rodzaj

Empidonax

Gatunek

empidonka żółtobrzucha

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania

     w sezonie lęgowym

     przeloty

     zimowiska

Zasięg występowania i środowisko

edytuj

Empidonka żółtobrzucha jest ptakiem wędrownym. Gniazduje od zachodnich Gór Skalistych w zachodniej Kanadzie na wschód aż do atlantyckich wybrzeży Kanady i północno-wschodnich Stanów Zjednoczonych. Wiosną i jesienią migruje przez wschodnią połowę USA[6]. Zimuje we wschodnim i południowym Meksyku oraz w Ameryce Centralnej aż po Panamę[4].

Gniazduje w borach iglastych lub mieszanych na wyżynach oraz na bagnach. Zimę spędza w gęstych zaroślach[7].

Morfologia

edytuj
  • długość ciała: 12–15 cm
  • rozpiętość skrzydeł: około 21 cm[8]
  • masa ciała: 12 g

Nie występuje dymorfizm płciowy, jednakże samce mają dłuższe skrzydła od samic[7]. Wierzch i spód ciała są matowooliwkowe. Skrzydła są ciemne, lecz mają 2 białe przepaski. Obrączka oczna również jest jasna. Ptaka tego można pomylić z empidonką grądową, ma jednak od niej krótsze dziób i ogon, oraz z empidonką stokową, od której różni się śpiewem i jaśniejszym spodem ciała[7].

Pożywienie

edytuj

Główną część pożywienia empidonek żółtobrzuchych stanowią owady, okazjonalnie jedzą jagody. Owady łapią w locie (pomagają im w tym szczeciniaste pióra dookoła dzioba), po czym wracają na gałąź[6].

Rozród

edytuj

Około 87% ptaków z tego gatunku gniazduje w Kanadzie[9]. Samica buduje gniazdo na ziemi, ma ono kształt kubka, budulec stanowi mech i materiały roślinne. Jaja są białe, w liczbie 2[10]–5; przeciętne jajo ma wymiary 13×17 mm. Wysiadywanie trwa około 15 dni. Średnia długość życia na wolności wynosi 4 lata[6].

Status

edytuj

IUCN uznaje empidonkę żółtobrzuchą za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Organizacja Partners in Flight w 2017 roku szacowała liczebność populacji na około 14 milionów dorosłych osobników[10]. Trend liczebności populacji uznawany jest za wzrostowy[2][10].

Przypisy

edytuj
  1. Empidonax flaviventris, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Empidonax flaviventris, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Contopini Fitzpatrick, 2004 (wersja: 2021-01-21). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-03-15].
  4. a b Yellow-bellied Flycatcher (Empidonax flaviventris). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-04)]. (ang.).
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Tyrant flycatchers. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-03-15]. (ang.).
  6. a b c Greg Ross: ADW - Empidonax flaviventris, Yellow-bellied flycatcher. [dostęp 2012-05-23]. (ang.).
  7. a b c David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, BirdLife International (mapy wyst.), Phil Benstead i inni: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009. ISBN 978-83-01-15733-3.
  8. Yellow-bellied Flycatcher - South Dakota Birds and Birding. [dostęp 2012-05-23]. (ang.).
  9. Yellow-bellied Flycatcher. Canadian Organization for Tropical Education and Rainforest Conservation. [dostęp 2021-03-15].
  10. a b c Yellow-bellied Flycatcher Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-03-15]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj