Ennealophus

rodzaj roślin

Ennealophus N.E.Br.rodzaj roślin należący do rodziny kosaćcowatych (Iridaceae), obejmujący 6 gatunków występujących w zachodniej Ameryce Południowej, na obszarze od Ekwadoru do północnej Brazylii i północno-zachodniej Argentyny[4].

Ennealophus
Ilustracja
Ennealophus foliosus
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

kosaćcowate

Rodzaj

Ennealophus

Nazwa systematyczna
Ennealophus N.E.Br.
Bull. Misc. Inform. 1909: 361 (1909)[3]
Typ nomenklatoryczny

E. amazonicus N.E.Br.
Ennealophus foliosus subsp. amazonicus (N.E.Br.) Ravenna[3]

Morfologia edytuj

 
E. euryandrus
Pokrój
Małe wieloletnie rośliny zielne, geofity cebulowe, przechodzące fazę spoczynku[5].
Pędy
Podziemna cebula pokryta ciemnobrązową, papierzastą tuniką. Pęd kwiatostanowy prosty lub z kilkoma rozgałęzieniami[5].
Liście
Kilka, mieczowatych do równowąskich, z równoległymi fałdami[5].
Kwiaty
Okwiat w odcieniach niebieskiego do fioletowego, z kontrastującymi zabarwieniami u nasady. Listki okwiatu wolne, trzy położone w zewnętrznym okółku duże i pazurkowato zagięte, trzy wewnętrzne mniejsze, rozpostarte lub wzniesione, z elajoforami u nasady. Nitki pręcików zrośnięte cylindrycznie, główki ściśle przylegające do łatek szyjki słupka, pylniki położone bocznie, rozbieżne na szerokim łączniku. Szyjka słupka rozwidlona na niekiedy spłaszczone, a wówczas ze znamieniem położonym bocznie i odosiowo zakończonym grzebieniastymi wyrostkami lub na wierzchołkowo rosochate łatki ze znamieniem położonym wierzchołkowo[5].
Owoce
Odwrotniejajowate do cylindrycznych, ścięte torebki zawierające kanciaste nasiona[5].

Systematyka edytuj

Rodzaj z plemienia Tigridieae, z podrodziny Iridoideae z rodziny kosaćcowatych (Iridaceae)[6].

Wykaz gatunków[4]

Nazewnictwo edytuj

Etymologia nazwy naukowej
Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od greckich słów εννέα (ennea – dziewięć) i λόφος (lophos – wzgórze).
Synonimy taksonomiczne[4]
  • Eurynotia R.C.Foster
  • Tucma Ravenna

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-08-21] (ang.).
  3. a b Farr E. R., Zijlstra G. (ed.): Index Nominum Genericorum (Plantarum). Smithsonian Institution, 1996–. [dostęp 2020-08-22]. (ang.).
  4. a b c Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2020-08-21]. (ang.).
  5. a b c d e P. Goldblatt: Iridaceae. W: Klaus Kubitzki: The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons: Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 322. DOI: 10.1007/978-3-662-03533-7. ISBN 978-3-662-03533-7. (ang.).
  6. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2020-08-21]. (ang.).