Epsilon Scorpii

gwiazda w gwiazdozbiorze Skorpiona

Epsilon Scorpii (Larawag, ε Sco) – jedna z jaśniejszych gwiazd w gwiazdozbiorze Skorpiona (wielkość gwiazdowa: 2,29m). Odległa od Słońca o około 64 lat świetlnych.

Epsilon Scorpii
ε Sco
Ilustracja
Mapa gwiazdozbioru Skorpiona
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Skorpion

Rektascensja

16h 50m 09,811s[1]

Deklinacja

-34° 17′ 35,63″[1]

Paralaksa (π)

0,05119 ± 0,00022[1]

Odległość

63,72 ± 0,28 ly
19,535 ± 0,084 pc

Wielkość obserwowana

2,29m[1][2]

Ruch własny (RA)

−614,85 ± 0,21 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

−255,98 ± 0,13 mas/rok[1]

Prędkość radialna

−2,50 ± 0,50 km/s[1]

Charakterystyka fizyczna
Rodzaj gwiazdy

olbrzym

Typ widmowy

K1 III[1][2]

Masa

~1,25[3] M

Promień

13[3] R

Metaliczność [Fe/H]

–0,08[2]

Wielkość absolutna

0,84m[2]

Jasność

72 L[3]

Okres obrotu

≤1,3 roku[3]

Prędkość obrotu

1,7 km/s[3]

Temperatura

4400 K[3]

Charakterystyka orbitalna
Krąży wokół

Centrum Galaktyki

Półoś wielka

5681 pc[2]

Mimośród

0,2995[2]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 26 Scorpii
2MASS: J16500982-3417355
Cordoba Durchmusterung: CD−34°11285
Boss General Catalogue: GC 22640
Katalog Gliesego: GJ 639.1
GJ 9579
Katalog Henry’ego Drapera: HD 151680
Katalog Hipparcosa: HIP 82396
Katalog jasnych gwiazd: HR 6241
SAO Star Catalog: SAO 208078
Larawag; CPD−34°6635

Nazwa edytuj

Gwiazda nie ma nazwy własnej w tradycji arabskiej i europejskiej, ale Aborygeni australijscy z ludu Wardaman znają ją pod nazwą Larawag[4]. Patrick Moore przypisał jej nazwę Wei (chiń. ; pinyin Wěi; dosł. „ogon”)[5], jednak ta oryginalnie odnosiła się do chińskiej stacji księżycowej, asteryzmu tworzonego przez dziewięć gwiazd „ogona” Skorpiona[6]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2017 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Larawag dla określenia tej gwiazdy[7].

Charakterystyka edytuj

Jest to pomarańczowy olbrzym[8], gwiazda należąca do typu widmowego K1[1]. Jej wielkość absolutna to 0,84m[2]. Właściwości fizyczne gwiazdy nie są dobrze znane, jako że pomiary dają rozbieżne wyniki. Jej temperatura to około 4400 K, a jasność jest 72 razy większa niż jasność Słońca. Promień gwiazdy, znany dzięki pomiarowi jej średnicy kątowej, to 13 R, a masa mieści się w zakresie od 1 do 1,5 masy Słońca. Wykazuje pewną zmienność blasku, o około 10%, bez wyznaczonego okresu. Także jej stan ewolucyjny jest niepewny: może zwiększać jasność po zakończeniu syntezy wodoru w hel, ale też zmniejszać ją po zainicjowaniu syntezy helu w węgiel i tlen, bądź zwiększać ponownie po zakończeniu tego etapu. Obraca się powoli wokół osi, są przesłanki za tym, że traci masę poprzez szybki wiatr gwiazdowy. Gwiazda ma duży ruch własny, jej prędkość względem Słońca jest 3–4 razy większa niż u sąsiednich gwiazd cienkiego dysku galaktycznego, co wskazuje, że pochodzi z populacji gwiazd grubego dysku, obszaru przejściowego z galaktycznym halo[3].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g h i Epsilon Scorpii w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e f g Anderson E., Francis C.: HIP 82396. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2017-12-12]. (ang.).
  3. a b c d e f g Jim Kaler: EPSILON SCO (Epsilon Scorpii). [w:] STARS [on-line]. [dostęp 2017-12-12]. (ang.).
  4. IAU Approves 86 New Star Names From Around the World. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-12-11. [dostęp 2017-12-12].
  5. Patrick Moore, Robin Rees: Patrick Moore's Data Book of Astronomy. Wyd. 2. Cambridge University Press, 2014, s. 481. ISBN 1-139-49522-4.
  6. Scorpius, the scorpion. W: Ian Ridpath: Star Tales. James Clarke & Co., 1988. ISBN 978-0-7188-2695-6.
  7. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2017-11-19. [dostęp 2017-12-12].
  8. Ian Ridpath: Gwiazdy i planety. Przewodnik Collinsa. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2010, s. 226. ISBN 978-83-7073-928-7.