Eta Aurigae

gwiazda w gwiazdozbiorze Woźnicy
To jest wersja przejrzana, która została oznaczona 16 lis 2023. Na przejrzenie oczekują zmiany w szablonach lub plikach, które są zawarte na tej stronie.

Eta Aurigae (Haedus, η Aur) – gwiazda w gwiazdozbiorze Woźnicy, znajdująca się w odległości około 243 lat świetlnych od Słońca.

Eta Aurigae
η Aur
Ilustracja
Położenie w gwiazdozbiorze
Dane obserwacyjne (J2000)
Gwiazdozbiór

Woźnica

Rektascensja

05h 06m 30,893s

Deklinacja

+41° 14′ 04,11″

Paralaksa (π)

0,01340 ± 0,00020[1]

Odległość

243,4 ± 3,6 ly
74,6 ± 1,1 pc

Wielkość obserwowana

3,18m[1]

Ruch własny (RA)

31,45 ± 0,19 mas/rok[1]

Ruch własny (DEC)

−67,87 ± 0,11 mas/rok[1]

Prędkość radialna

7,30 ± 0,70 km/s[1]

Charakterystyka fizyczna
Typ widmowy

B3 V[1]

Masa

5,5 M[2]

Promień

3,3 R[2]

Jasność

760 L[2]

Okres obrotu

<1,8 d[2]

Prędkość obrotu

95 km/s[2]

Wiek

45 mln lat[2]

Temperatura

16 600 K[2]

Alternatywne oznaczenia
Oznaczenie Flamsteeda: 10 Aur
2MASS: J05063090+4114042
Bonner Durchmusterung: BD+41°1058
Fundamentalny katalog gwiazd: FK5 185
Boss General Catalogue: GC 6226
Katalog Henry’ego Drapera: HD 32630
Katalog Hipparcosa: HIP 23767
Katalog jasnych gwiazd: HR 1641
SAO Star Catalog: SAO 40026
Haedus, Haedus II

Gwiazda ta wraz z pobliską Zeta Aurigae były określane przez starożytnych Rzymian wspólną łacińską nazwą Haedi, czyli „dzieci” (właściwie koźlęta, gdyż były uznawane za dzieci Kozy – najjaśniejszej gwiazdy w gwiazdozbiorze). Jako że Eta Aurigae w ruchu po niebie podąża za zetą, była oznaczana dawniej Haedus II[2][3]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna w 2017 roku formalnie zatwierdziła użycie nazwy Haedus dla określenia tej gwiazdy[4].

Charakterystyka

edytuj

Jest to pojedyncza błękitna gwiazda ciągu głównego należąca do typu widmowego B3. Ma temperaturę 16 600 K i emituje 760 razy więcej promieniowania niż Słońce, ma 3,3 razy większy promień i 5,5 razy większą masę. Jest to młoda gwiazda, istnieje od 45 milionów lat, a w jej jądrze wciąż trwają reakcje syntezy wodoru w hel (przy takiej masie etap ten trwa około 90 milionów lat). Istnieje podejrzenie zmienności o 24-dniowym okresie, która – jeśli występuje – może wiązać się ze zjawiskami w atmosferze gwiazdy. Haedus II obraca się wokół osi znacznie szybciej niż Słońce, ale ma słabe pole magnetyczne, zaledwie kilkukrotnie silniejsze od ziemskiego. Gwiazda należy do asocjacji OB Kasjopei–Byka, stopniowo rozpraszającej się grupy młodych, jasnych gwiazd o wspólnym pochodzeniu[2].

Zobacz też

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d e f Eta Aurigae w bazie SIMBAD (ang.)
  2. a b c d e f g h i Jim Kaler: HAEDUS II (Eta Aurigae). STARS. [dostęp 2017-06-13]. (ang.).
  3. Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 84–91. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
  4. Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-08-10. [dostęp 2018-12-03].