Feliks Wagner
Feliks Wagner (ur. 14 listopada 1907 w Śremie[1], zm. 8 września 1992 w Poznaniu[2]) – polski propagator kultury, kolekcjoner (zwłaszcza ekslibrisu) i organizator wystaw sztuki.
| |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód, zajęcie |
popularyzator kultury, kolekcjoner |
Życiorys edytuj
Na świat przyszedł w rodzinie robotniczej w domu przy ul. Piaskowej w Śremie. Był synem Pawła i Rozalii z domu Sajdak. Miał trzech braci. Po ukończeniu śremskiej szkoły powszechnej (w której zapisał się do Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół"), z uwagi na słabą sytuację materialną rodziny, mając szesnaście lat, podjął pracę robotnika w młynach parowych "Antoni Muślewski" w rodzinnym mieście. W 1928, wspólnie z Franciszkiem Chudobą, założył oddział Ligi Morskiej i Kolonialnej. Od 1929 odbywał służbę wojskową w Poznaniu (7. Dywizjon Artylerii Przeciwlotniczej). W 1936 założył (wspólnie z nauczycielem gimnazjalnym Tadeuszem Zbiegieniem) śremski tzw. Uniwersytet powszechny, przeznaczony dla pozaszkolnej i pracującej młodzieży z miasta i okolic[3]. Przed 1939 pracował również jako kierownik młyna w Kępnie[2].
Podczas kampanii wrześniowej walczył pod Łaniętami, Sochaczewem i Kutnem (Bitwa nad Bzurą). Potem powrócił do Śremu. Wspólnie z żoną pracował wówczas w lokalnej piekarni, zaopatrując nielegalnie w chleb ludzi pozbawionych kartek żywnościowych. W 1945 współtworzył szkołę podstawową i gimnazjum w Śremie. Placówki wyposażał w książki z własnych zbiorów[3].
Od 1947 mianowany przez Spółdzielnię "Czytelnik" pełnomocnikiem na powiat sulęciński. Organizował liczne spotkania z pisarzami i literatami (m.in. Kazimiera Iłłakowiczówna, czy Jarosław Iwaszkiewicz), głównie w Sulęcinie i Łagowie. W 1952 przeniósł się do Poznania, gdzie rozpoczął pracę w bibliotece Muzeum Narodowym i gdzie pogłębił zainteresowania literaturoznawcze, zwłaszcza twórczością Adama Mickiewicza i polską literaturą okresu zaborów, zwłaszcza adresowaną do prostego ludu. Rozwijał też swoją kolekcję ekslibrisów[3], jak również zbiory grafiki wielkopolskiej, autorskiej młodopolskiej, wedut miast polskich. Zgromadził unikatowe książki i czasopisma dotyczące Wielkopolski, stare druki polskie, wydawnictwa albumowe i bibliofilskie z wieku XIX i XX. Posiadał m.in. prawie kompletny zbiór pierwodruków dzieł Mickiewicza, albumy Jana Matejki, czy też kronikę Marcina Kromera[2].
Osiągnięcia edytuj
W 1963 zorganizował swoją pierwszą wystawę o dwóch wątkach: Widoki miast Wielkopolski od XVII do XX wieku. Portret trumienny i kazania pogrzebowe poświęcone wybitnym Wielkopolanom. Do 1986 przygotował łącznie 43 wystawy, przede wszystkim w Poznaniu, ale także m.in. w Bydgoszczy (1969 na Międzynarodowy Festiwal Muzyki Dawnej), Słupsku (1974, Kwiaty i rośliny ozdobne w ekslibrisie światowym), Łowiczu (1974, Łowickie Międzynarodowe Sympozjum Naukowe), Szreniawie (1976, z okazji stulecia muzealnictwa rolniczego w Polsce), Międzychodzie(1983, O Wielkopolsce i Wielkopolanach w grafice i ekslibrisie), Wieruszowie, Pleszewie i Sycowie. Przygotował wystawy na IX Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy im. Henryka Wieniawskiego (1986), czy na XLV Zjazd Chirurgów Polskich (1970). W 1978 prezentowano indywidualną wystawę jego zbiorów w poznańskiej Bibliotece Raczyńskich[3].
Odznaczenia edytuj
Został odznaczony:
- Odznaką "Zasłużony Działacz Kultury" (1969),
- Medalem im. Jana Konstantego Żupańskiego za Wybitne Zasługi dla Księgarstwa Wielkopolskiego (1985),
- Nagrodą Miasta Poznania w Dziedzinie Kultury i Sztuki (1986)[2].
Życie prywatne edytuj
Żonaty z Janiną Przebieralanką (zm. 1961) od 1 lipca 1939[3].
Przypisy edytuj
- ↑ Danuta Płygawko, Adam Podsiadły (red.), Słownik biograficzny Śremu, Śrem: Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy im. H. Święcickiego, 2008, s. 365-367, ISBN 978-83-916617-8-9, OCLC 297709006 [dostęp 2023-02-05].
- ↑ a b c d Ekslibris Polski, Feliks Wagner
- ↑ a b c d e Marian Strenk, Laureaci Nagród. Nagrody Miasta Poznania w Dziedzinie Kultury i Sztuki za rok 1986, w: Kronika Miasta Poznania, nr 4/1987, s.130-132, ISSN 0137-3552